การศึกษาการแปลชื่อถนนภาษาไทยเป็นภาษาจีนในเขตเทศบาลนครเชียงราย A Study of Thai – Chinese Translation for Streets Names in Chiang Rai Municipal Area

Main Article Content

กรวรรณ พรหมแย้ม

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1. เพื่อศึกษากลวิธีการแปลชื่อถนนภาษาไทยเป็นภาษาจีนในเขตเทศบาลนครเชียงราย 2. เพื่อวิเคราะห์ปัญหาและเสนอแนวทางการแปลป้ายชื่อถนนภาษาไทยเป็นภาษาจีนในเขตเทศบาลนครเชียงราย การศึกษาครั้งนี้ดำเนินการเก็บข้อมูลป้ายถนนภาษาจีนด้วยวิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง โดยการลงพื้นที่ภาคสนามเพื่อถ่ายภาพเก็บข้อมูล และนำข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์ภายใต้กรอบแนวคิดทฤษฎีการแปล ผลการวิจัยพบว่า จากข้อมูลชื่อถนนภาษาจีนจำนวน 244 ป้าย ชื่อถนนภาษาจีนในเขตเทศบาลนครเชียงรายใช้กลวิธีการแปลชื่อถนน 3 กลวิธี ได้แก่ 1) กลวิธีการทับศัพท์ 2) กลวิธีการแปลความหมาย 3) กลวิธีการทับศัพท์ผสมการแปลความหมาย ด้านปัญหาในการแปลชื่อถนน พบปัญหาสำคัญ 4 ด้าน ได้แก่ 1) ปัญหาการเลือกใช้กลวิธีการแปล 2) ปัญหาการแปล 3) ปัญหาการใช้อักษรจีน และ 4) ปัญหาการจัดทำป้าย สำหรับแนวทางการแปลชื่อถนนให้ถูกต้องและเหมาะสม ได้แก่ 1) ใช้กลวิธีการทับศัพท์เป็นหลัก 2) เลือกใช้อักษรจีนที่พบบ่อยและใช้อักษรจีนที่มีเสียงอ่านเพียงเสียงเดียว 3) การทับศัพท์คำร่วมเชื้อสายไทเป็นภาษาจีน คำเดียวกันควรเลือกใช้อักษรจีนเดียวกัน และ 4) ได้รับการตรวจทานโดยผู้เชี่ยวชาญด้านการแปล งานวิจัยนี้ จะช่วยให้ทราบถึงปัญหาที่พบในปัจจุบัน ซึ่งสามารถใช้เป็นข้อมูลอ้างอิง และนำไปใช้เป็นแนวทางการดำเนินงานโครงการจัดทำป้ายสาธารณะของเทศบาลนครเชียงรายตลอดจนประยุกต์ใช้กับการแปลชื่อเฉพาะประเภทอื่น ๆ ต่อไป

Article Details

ประเภทบทความ
Articles

เอกสารอ้างอิง

Newmark, P. (1981). Approaches to Translation. London: Pergamon.

Radding, L & Western, J. (2010). What’s in a Name? Linguistics, Geography, and Toponyms. The Geographical Review, 100(3), 394 – 412.

Wang, C, Sittivised, S & Cheewinwilaiporn, D. (2021). A Study on the Chinese

Translation of Place Names in Chiang Rai Province, Thailand. Payap Universtiy Journal, 31(1), 48 – 62.

กนกพร นุ่มทอง. (2554). ตำราการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สถาบันขงจื๊อ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

กนกพร นุ่มทองและศิริวรรณ ลิขิตเจริญธรรม. (2563). ข้อควรระวังในการแปลจีน-ไทย ไทย-จีน. วารสารจีนศึกษา. 12(2): 105-151.

กรวรรณ พรหมแย้ม. (2565). การศึกษาภูมิทัศน์ทางภาษาศาสตร์ด้านภาจีนและกลวิธีการแปลชื่อธุรกิจร้านค้าในแหล่งท่องเที่ยวจังหวัดเชียงใหม่. มนุษยศาสตร์สาร. 23(1): 209-230.

ก่อศักดิ์ ธรรมเจริญกิจ. (2553). หลักการแปลไทย-จีน (พิมพ์ครั้งที่ 3 ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพฯ : จีนสยาม.

คณะกรรมการพัฒนาเทศบาลนครเชียงราย. (2563). แผนพัฒนาท้องถิ่น (พ.ศ.2561-2565) เทศบาลนครเชียงราย ฉบับเพิ่มเติม และเปลี่ยนแปลง ครั้งที่ 1/2563. เข้าถึงเมื่อ 8 สิงหาคม 2564, จาก https://www.chiangraicity.go.th/files/

com_strategy/2021-04_50dce49c7777fc4.pdf

จังหวัดเชียงรายและสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย. (2555). พจนานุกรมยวนล้านนา-ไทยปริวรรต 750 ปี เมืองเชียงราย. เชียงราย: ล้อล้านนา.

ชวน เซียวโชลิต. (2505). ปทานุกรมจีน – ไทย. พระนคร: นานมี.

ชานนท์ เชาว์จิรพันธุ์และนพธร ปัจจัยคุณธรรม. (2562). การศึกษากลวิธีการแปลชื่อร้านค้าภาษาจีนเป็นภาษาไทย ในเขตสาธร กรุงเทพมหานคร. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี. 2(2), 54 – 65.

ณัฐกร วิทิตานนท์. (2562). พัฒนาการของ “เมืองเชียงราย” ภายใต้การวางผังเมืองสมัยใหม่. รายงานการวิจัย. กรุงเทพฯ: สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).

เธียรชัย เอี่ยมวรเมธ. (2562). พจนานุกรม จีน – ไทย. กรุงเทพฯ: รวมสาส์น.

พิชัย แก้วบุตร. (2563). ความพร้อมด้านภาษาจีนของท่าอากาศยานนานาชาติจังหวัด

สุราษฎร์ธานี กับ MICE CITY : การศึกษาตามแนวภูมิทัศน์เชิงภาษาศาสตร์. วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร. 17(1): 89 - 103.

เพ็ญพรรษา ชัยธีระสุเวทและมณันญา ศรีหิรัญ. (2562). ชื่อสถานที่ท่องเที่ยวลำปาง:กลวิข้อผิดพลาดที่พบในการแปลภาษาไทยเป็นภาษาจีน. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 39(5), 22 - 41.

ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์และคณะ. (2560). “ภูมินาม” สามภาษา: การใช้ภาษาไทย ภาษาอังกฤษและจีนบนป้ายชื่อสาธารณะเพื่อการท่องเที่ยว ในเขตเทศบาลนครลำปาง. วารสารการบริหารท้องถิ่น. 10(4): 120 – 138.

เมชฌ สอดส่องกฤษ. (2555). การสำรวจและศึกษาวิเคราะห์ชื่อร้านค้า ภาษาจีนของชาวไทยเชื้อสายจีน ในเขตอำเภอเมืองจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. 8(2): 59 – 89.

-----------. (2556). ข้อสังเกตเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของเสียงพ่นลมในภาษาไทยมาตรฐานและเสียงไม่พ่นลมในภาษาไทยถิ่นเหนือกับคำในภาษาจีน. หนังสือรวมบทความวิชาการการประชุมทางวิชาการจีนศึกษาระดับนานาชาติครั้งที่ 1 “จีนภิวัฒน์ในมิติภาษา วรรณกรรม การสอน และวัฒนธรรมศึกษา”. กรุงเทพฯ: สาขาวิชาภาษาจีนคณะมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย.

รัชนีโรจน์ กุลธำรง. (2552). ความรู้ความเข้าใจเรื่องภาษาเพื่อการแปล: จากทฤษฏีสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วรรณา แสงอร่ามเรือง.(2563). ทฤษฎีและหลักการแปล. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วิไล ลิ่มถาวรานันท์. (2555). ชื่อร้านค้าภาษาจีนในประเทศไทย: แนวนิยมในการตั้งชื่อร้านค้าและบทบาททางสังคม. รายงานการวิจัย. ชลบุรี: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.

สุภัทรา โยธินศิริกุล. (2561). การศึกษาชื่อร้านทองคำภาษาจีนของชาวไทยเชื้อสายจีนในกรุงเทพมหานคร. วารสารภาษา ศาสนา และวัฒนธรรม. 7(2), 202–230.

-----------. (2563). ภาษาบนป้ายชื่อร้านค้าชาวไทยเชื้อสายจีนในเขตชุมชนเยาวราช: กรณีศึกษาชื่อร้านค้าภาษาจีนและภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์สาร. 21(1): 55– 74.

戴红亮. (2012). 西双版纳傣语地名研究. 北京: 中央民族大学出版社.

国家标准化管理委员会. (2019). 外语地名汉字译写导则第12部分:老挝语. 中华人民共和国国家标准. 访问日期 2021年3月10日,http://std.samr.gov.cn/gb/search/gbDetailed

?id=5DDA8BA20DD818DEE05397BE0A0A95A7

国家测绘局. (1999). 西双版纳傣语地名汉字译音规则. 访问日期2021年2月12日,

http://www.nrsis.org.cn/mnr_kfs/file/read/3392bb80f4c93ee479da1a066932bf53

李方桂. (2011). 比较台语手册. 北京: 清华大学出版社.

裴晓睿. (2018). 泰-汉语音译规范研究. 广州: 世界图书出版广东有限 公司.

吴文超. (2015). 地名翻译的书同问题. 中国科技术语. 2015(2), 35–37.

尹绍东. (2018). 中文地名英译的历史性选择. 地名百科. 2018(12), 38–39.

中华人民共和国国务院. (2013). 通用规范汉字表. 访问日期2021年10月1日, http://www.gov.cn/zwgk/2013-08/19/content_2469793.htm

สัมภาษณ์

นายชรินทร์ แจ่มจิตต์. นักวิชาการท้องถิ่น. สัมภาษณ์. 7 สิงหาคม 2564.

นายพงษ์ศักดิ์ ศรีสุริยะธาดา. เจ้าของกิจการ, กรรมการมูลนิธิสาธารณกุศลสงเคราะห์เชียงราย. สัมภาณ์ 8 สิงหาคม 2564.

รูปถ่ายตัวอย่างป้ายถนนที่กล่าวถึงในบทความ

Url : https://bit.ly/3HvjV3V

QR code: