การศึกษากลวิธีการแปลและข้อผิดพลาดในการแปลคำและวลีทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาจีนที่ปรากฏในบทบรรยายใต้ภาพในภาพยนตร์เรื่อง “ร่างทรง” A Study of Translation Strategies and Errors in Translating Cultural Words and Phrases from Thai to Chinese in “Rang Zong” Movie Subtitles
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยฉบับนี้มุ่งศึกษากลวิธีการแปลและข้อผิดพลาดในการแปลคำและวลีทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาจีนที่ปรากฎในบทบรรยายใต้ภาพในภาพยนตร์เรื่อง “ร่างทรง” ผู้วิจัยใช้การศึกษาโดยรวบรวมคำและวลีทางวัฒนธรรมที่พบในบทบรรยายใต้ภาพทั้งเรื่อง จากนั้นแบ่งการศึกษาออกเป็น 3 ประเด็น คือ ประเภทของคำทางวัฒนธรรมที่ปรากฏ กลวิธีการแปลและข้อผิดพลาดในการแปล ผลการศึกษาพบว่า 1. คำทางวัฒนธรรมในบทบรรยายใต้ภาพในภาพยนตร์เรื่องดังกล่าวแบ่งออกเป็น 5 ประเภท คือ 1) คำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม 2) คำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับวัตถุ 3) คำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับสังคม 4) คำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับศาสนา 5) คำทางวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับภาษา 2. กลวิธีการแปลที่ใช้แยกออกเป็น 7 กลวิธี คือ 1) กลวิธีการแปลโดยใช้คำยืม 2) กลวิธีการแปลโดยใช้คำที่มีความหมายกว้างกว่าต้นฉบับ 3) กลวิธีการแปลโดยใช้คำบัญญัติ 4) กลวิธีการแปลโดยการแทนที่ด้วยสิ่งที่มีในวัฒนธรรมปลายทาง 5) กลวิธีการแปลโดยการอธิบายความ 6) กลวิธีการแปลโดยการละ 7) กลวิธีการแปลตรงตัว 3. ข้อผิดพลาดในการแปลที่พบแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 1) การแปลผิด 2) การแปลเกิน 3) การเลือกใช้คำไม่เหมาะสม จากผลการศึกษาดังกล่าวสรุปได้ว่าเมื่อผู้แปลต้องแปลคำและวลีทางวัฒนธรรม ผู้แปลจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาข้อมูล และเตรียมความรู้และความเข้าใจวัฒนธรรมของภาษาต้นทางและภาษาปลายทาง เพื่อหลีกเลี่ยงการสื่อความหมายที่ผิดพลาด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลงานทางวิชาการที่ลงตีพิมพ์ในวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เขียนหรือผู้แปลผลงานนั้น หากนำลงในวารสารจีนศึกษาเป็นครั้งแรก เจ้าของผลงานสามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารหรือหนังสืออื่นได้โดยมิต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า แต่หากผลงานที่ได้รับพิจารณานำลงในวารสารจีนศึกษา เป็นผลงานที่เคยตีพิมพ์ที่อื่นมาก่อนเจ้าของผลงานต้องจัดการเรื่องปัญหาลิขสิทธิ์กับแหล่งพิมพ์แรกเอง หากเกิดปัญหาทางกฎหมาย ถือว่าไม่อยู่ในความรับผิดชอบของวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทั้งนี้ ความคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่เกี่ยวกับกองบรรณาธิการวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
กนกพร นุ่มทอง. (2563). ทักษะการแปลภาษาจีนเป็นภาษาไทย. ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. กรุงเทพฯ.
กนกพร นุ่มทอง, และศิริวรรณ ลิขิตเจริญธรรม. (2562). (2562, กรกฎาคม – ธันวาคม). หลักและข้อระวังในการแปลจีน - ไทย ไทย - จีน. วารสารจีนศึกษ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 12(2), 105-151.
กัลยาณี กฤตโตปการกิจ. (2563). กลวิธีการแปลชื่อภาพยนตร์ไทยสยองขวัญเป็นภาษาจีน. Rajabhat Journal of Science, Humanities and Social Science ปีที่ 21 ฉบับที่ 2 เดือนกรกฎาคม–ธันวาคม.
จินดาพร พินพงทรัพย์. (2561). กลวิธีการตั้งชื่อภาพยนตร์ไทยเป็นภาษาจีน. Veridian E – Journal, Silapakorn University ฉบับภาษาไทย มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และ ศิลปะ มหาวิทยาลัยศิลปกร ปีที่ 11 ฉบับที่ 3 เดือนกันยายน – ธันวาคม.
ดวงตา สุพล. (2545). ทฤษฎีและกลวิธีการแปล. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เธียรชัย เอี่ยมวรเมธ. (2554). พจนานุกรมจีน - ไทย ฉบับใหม่ พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ :
รวมสาส์น.
เนตรน้ำทิพย์ บุดดาวงศ์, และศรัณธร สุระหาร. (2564) การศึกษากลวิธีการแปลชื่ออาหาร
ไทยเป็นจีน : กรณีศึกษา ร้านอาหารไทยในนครเฉิงตู สาธารณรัฐประชาชนจีน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม – มิถุนายน.
บุรินทร์ ศรีสมถวิล. (2563). การก้าว “ไม่” ข้ามความเป็นอื่นด้านภาษาในคำบรรยายใต้ภาพภาษาจีนซีรีส์เรื่อง “เกียร์สีขาวกับกาวน์สีฝุ่น”. วารสารจีนศึกษมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ปีที่ 13 ฉบับที่ 2 เดือนกรกฎาคม – ธันวาคม.
ประภาศรี สีหอำไพ. (2550). วัฒนธรรมทางภาษา. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิติภัทร บิลเต๊ะ, มุกข์ดา สุขธาราจาร, และนภาศรี ทิมแย้ม. (2564). กลวิธีการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรมจากคู่มือการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม. วารสารวจนะ ปีที่ 9 ฉบับที่ 2 เดือนกรกฎาคม - ธันวาคม.
เยาวลักษณ์ ศรีวิเชียร, และจิราพร เนตรสมบัติผล. (2563). กลวิธีการแปลชื่อซีรีส์จีนในแอปพลิเคชัน WeTv เป็นภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี ปีที่ 13 ฉบับที่ 2 เดือนกรกฎาคม - ธันวาคม.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2554). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : https://dictionary.orst.go.th.
วราพัชร ชาลีกุล. (2560). กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษกรณีศึกษาเรื่องเรื่องของจัน ดารา แต่งโดย อุษณา เพลิงธรรม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วัลภา เออร์วาย. (2541). การแปลบทภาพยนตร์และบทโทรทัศน์ : Movies and television script translation. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคาแหง.
สิทธา พินิจภูวดล. (2543). คู่มือนักแปลอาชีพ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : นานมีบุคส์.
สัญฉวี สายบัว. (2542). หลักการแปล (พิมพ์ครั้งที่7). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ .
สัญฉวี สายบัว. (2550). หลักการแปล. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สุพรรณี ปิ่นมณี. (2554). การแปลขั้นสูง. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
โสพิศลดา แสงตระการกิจ. (2560). กลวิธีการแปลสำนวนใบบทบรรยายภาพยนตร์ภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย กรณีศึกษาเรื่อง The Social Network. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ : มหาวิทยาลัยบูรพา.
อธิษา งามศรี. (2560). กลวิธีการแปลคำและวลีทางวัฒนธรรมที่พบในบทแปลจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ กรณีศึกษาหนังสือเรื่อง “ครูบ้านนอก” โดย คำหมาน คนไค. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
เอกชัย แสงจันทร์ทะบุ. (2563). กลวิธีการแปลชื่อละครและซีรีส์ไทยเป็นภาษาจีน. วารสารมนุษยศาสตร์สาร ปีที่ 21 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม – เมษายน.
อัจฉรา ไล่สัตรูไกล. (2542). จุดมุ่งหมาย หลักการ และวิธีแปล: Nature and methods of translation.เข้าถึงได้จาก http://e-book.ram.edu/e-book/e/en322/
Jun Yunjia. (2561). การวิเคราะห์กลวิธีการแปลบทภาพยนตร์จากจีนเป็นภาษาอังกฤษ กรณีศึกษาเรื่อง THE EMPRESSES IN THE PALACE (ราชวงศ์เฉินฮ่วน). วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ ปีที่ 11 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม - มิถุนายน.
Newmark, P. (1982). Approached to Translation. Oxford: Pergamon Press.
_______, P. (1995). A Textbook of Translation. London: Phoenix ELT.
Nida, E. A. (1964). Toward a Science Translating. Leiden: E.J. Brill.
