การพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน
คำสำคัญ:
เมืองรอง, ประสิทธิภาพ, การบูรณาการ, พื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน, การท่องเที่ยวบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพการท่องเที่ยวเมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน 3) เพื่อศึกษาแนวทางในการพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพเก็บรวบรวมข้อมูลโดยวิธีการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม จากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ บุคลากรในหน่วยงานภาครัฐ บุคลากรในภาคเอกชนและภาคประชาชน ผู้เชี่ยวชาญและนักวิชาการที่เกี่ยวข้องกับการนำนโยบายไปปฏิบัติด้านการท่องเที่ยวเมืองรอง
ผลการวิจัยพบว่า 1)ข้อมูลสภาพพื้นที่ท่องเที่ยวเมืองรองชายฝั่งทะเลอันดามันมีนักท่องเที่ยวเข้าไปท่องเที่ยวจำนวนน้อยเกิดจากหลายปัจจัย สภาพพื้นที่เมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามันเนื่องจากเป็นพื้นที่ห่างไกลจากตัวเมืองต้องนั่งรถและลงเรือเพื่อเข้าถึงสถานที่ท่องเที่ยว ด้วยโครงสร้างพื้นฐานเช่น ถนน ไฟฟ้า น้ำประปา ที่ยังไม่ได้มาตรฐานรวมถึงการจัดสรรงบประมาณที่ไม่ทั่วถึงในบางพื้นที่ซึ่งเป็นอุปสรรคในการท่องเที่ยว ความเชื่อมโยงของสภาพพื้นที่เมืองรองเมื่อเมืองหลักเกิดความแออัดของนักท่องเที่ยว สามารถพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเมืองรองซึ่งมีพื้นที่ติดกันในบางจังหวัดให้มีสภาพเทียบเท่าหรือใกล้เคียงเมืองหลักเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวที่คาดว่าจะมีเพิ่มขึ้นในอนาคต 2)ปัจจัยที่มีผลต่อการพัฒนาในบริบทของภาวะผู้นำจำเป็นต้องพิจารณาหลายด้านร่วมกันเนื่องจากเมืองรองมีลักษณะเฉพาะแตกต่างจากเมืองหลักเช่น ทรัพยากรจำกัด โครงสร้างพื้นฐานไม่สมบูรณ์ และความสามารถในการแข่งขันต่ำกว่า การมีส่วนร่วมระหว่างภาครัฐและเอกชนที่ยังขาดแคลนบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญในการให้บริการแก่นักท่องเที่ยว ปัญหาการมีส่วนร่วมระหว่างหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนที่ขาดประสิทธิภาพ ส่งผลกระทบต่อการเติบโตของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเมืองรองในพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน ความร่วมมือระหว่างภาครัฐกับผู้นำท้องถิ่นขาดการสื่อสารอย่างต่อเนื่อง ในการติดตามผลการดำเนินงานต่างๆอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล 3)แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามันโดยการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานการบูรณาการสิ่งดึงดูดใจ การคมนาคม ความสะดวกและปลอดภัย ระบบสาธารณูปโภคพัฒนาแหล่งน้ำดื่มน้ำใช้ ไฟฟ้าและโทรคมนาคมในแหล่งท่องเที่ยวให้ได้มาตรฐาน สิ่งอำนวยความสะดวกการบริการที่ได้มาตรฐานการมีส่วนร่วมของชุมชนและการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติรวมถึงการรักษาวัฒนธรรม ประเพณี การสร้างความสมดุลระหว่างการพัฒนาและการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ การทำงานร่วมกันระหว่างบุคลากรภาครัฐ ประชาชนและผู้ประกอบการอย่างมีประสิทธิภาพและ การประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวสามารถส่งเสริมการท่องเที่ยวเมืองรองพื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามันให้เกิดความยั่งยืนได้
เอกสารอ้างอิง
กรมการท่องเที่ยว. (2563). แผนยุทธศาสตร์การส่งเสริมเมืองรองเพื่อการท่องเที่ยว พ.ศ. 2563–2567. กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.
กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง. (2564). รายงานสถานการณ์ขยะทะเลและการจัดการทรัพยากรทางทะเลชายฝั่งประเทศไทย. กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง.
กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น. (2566). แนวทางการส่งเสริมและพัฒนาการท่องเที่ยวท้องถิ่น. กระทรวงมหาดไทย.
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2566). รายงานสถิติและแนวโน้มการท่องเที่ยวประเทศไทยประจำปี 2566. สำนักงานนโยบายและแผนการท่องเที่ยวและกีฬา.
กองส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม. (2565). การจัดการสิ่งแวดล้อมเมืองที่ยั่งยืน. ค้นเมื่อ 10 มกราคม 2568, จาก http://www.tel.or.th
การท่องเที่ยวและกีฬา. (2567). ยุทธศาสตร์การส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, สำนักงาน. (2550). การเสริมสร้างทุนทางสังคมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนในแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 10. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
จุฑารัตน์ พรหมพงษ์. (2562). ผลกระทบของการท่องเที่ยวต่อสิ่งแวดล้อมทางทะเลและชุมชนชายฝั่งจังหวัดตรัง. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษา, 15(2), 45–59.
ณัฐพงษ์ อ่อนแก้ว. (2564). การบริหารจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนในเกาะมุก จังหวัดตรัง. วารสารวิจัยทางวิชาการ, 9(2), 88–99.
ทศพล ทองคำ. (2561). การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์พื้นที่ชายฝั่งทะเลอันดามัน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ไทยรัฐออนไลน์. (2562). มาตรการภาษีเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเมืองรอง 55 จังหวัด. ค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2568, จาก https://www.thairath.co.th
ลงทุนแมน. (2566). 65% ของห้องพักทั้งประเทศกระจุกอยู่ที่เมืองหลัก. ค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2568, จาก https://www.longtunman.com
ศรัญญา ศรีทอง. (2564). พฤติกรรมและแรงจูงใจในการท่องเที่ยวชุมชนตลาดน้อย กรุงเทพมหานคร ของนักท่องเที่ยวชาวไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ศิริพร มะลิทอง. (2564). การจัดการนักท่องเที่ยวในพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล. วารสารภูมิสารสนเทศและสิ่งแวดล้อม, 8(3), 112–128.
สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI). (2563). แนวทางการพัฒนาเมืองรองภาคใต้เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. ทีดีอาร์ไอ.
สถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (อ่าวไทยฝั่งตะวันออก, จังหวัดระยอง). (2551). สารานุกรมทะเลไทย. สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง. (2562). รายงานผลการดำเนินโครงการ “ชิมช้อปใช้” ระยะที่ 1. กระทรวงการคลัง.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). รายงานการพัฒนาเมืองรองเพื่อการกระจายรายได้อย่างยั่งยืน. สศช.
สุทธิศักดิ์ พงษ์ศรี. (2560). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเมืองรอง. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 14(1), 25–40.
Anderson, J. E. (1994). Public policymaking (3rd ed.). Houghton Mifflin.
Dimova, L. (2015). Millennial travel motivations and activities: A comparative study between the U.S. and U.K. (Master’s thesis, University of Derby). ProQuest Dissertations Publishing.
Dye, T. R. (1984). Understanding public policy (5th ed.). Prentice-Hall.
Friedmann, J. (1966). Regional development policy: A case study of Venezuela. MIT Press.
Gunn, C. A. (2002). Tourism planning: Basics, concepts, cases (4th ed.). Routledge.
Inkadijaya, R. (2018). The motivation of family travel and its impact on destination activity preferences. Journal of Tourism Studies, 30(2), 45–59.
Inskeep, E. (1991). Tourism planning: An integrated and sustainable development approach. Van Nostrand Reinhold.
Prayag, G. (2020). Time for reset? COVID-19 and tourism resilience. Tourism Review International, 24(2–3), 179–184.
Sharkansky, I. (1970). Public administration: Policy-making in government agencies. Markham.
Smith, N. (1984). Uneven development: Nature, capital and the production of space. Basil Blackwell.
UNCTAD. (2018). Creative economy outlook: Trends in international trade in creative industries. United Nations.
UNESCO. (2018). Satun UNESCO Global Geopark. Retrieved from https://en.unesco.org/global-geoparks/satun
UNWTO. (2015). Sustainable development of tourism: Conceptual definition. Retrieved October 15, 2024, from https://www.unwto.org
World Bank. (2020). Thailand: The potential of secondary cities for inclusive tourism development. Retrieved October 15, 2024, from https://www.worldbank.org
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการวิจัยการบริหารการพัฒนา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
