ปัญหาการจับกรณีความผิดซึ่งหน้าตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา: ศึกษาเฉพาะความผิดซึ่งเห็นกำลังกระทำ กรณีพบเพียงทรัพย์ผิดกฎหมาย ที่อยู่ห่างออกไปจากตัวของเจ้าของทรัพย์ผิดกฎหมาย

บทคัดย่อ

จากการศึกษาพบว่า ปัญหาการจับกรณีความผิดซึ่งหน้า ความหมายคำว่า “ความผิดซึ่งเห็นกำลังกระทำ” ในประเทศไทยมีแนวคิดในการตีความแบ่งออกเป็น 2 แนวคิด คือ แนวคิดที่ยึดหลักการตีความตามตัวอักษรและหลักการตีความโดยเคร่งครัด หมายถึง การรับรู้การกระทำความผิดโดยการมองเห็นด้วยตาของเจ้าพนักงานเท่านั้น และต้องเป็นการเห็นว่าบุคคลนั้นได้กระทำความผิดขึ้นจริงๆ มีการกระทำเกิดขึ้นจริงทางกายภาพ โดยเป็นการเห็นกำลังกระทำความผิดลงตามความหมายในประมวลกฎหมายอาญา  และแนวคิดที่ยึดหลักการตีความแบบขยายความ หมายถึงการรับรู้โดยประสาทสัมผัสอื่นๆ ด้วยนอกเหนือจากตาของเจ้าพนักงาน กำลังกระทำนั้นย่อมรวมถึงในกรณีการครอบครองทรัพย์ผิดกฎหมาย เป็นการกระทำความผิดต่อเนื่องถือเป็นการกระทำความผิดอยู่ตลอดเวลา และแม้ว่าจะไม่เห็นตัวผู้กระทำความผิดก็ถือว่าเห็นกำลังกระทำจึงทำให้ให้ยากที่จะอธิบายได้ว่า ในกรณีที่เจ้าพนักงานพบทรัพย์ผิดกฎหมายเพียงอย่างเดียว โดยเจ้าของทรัพย์ผิดกฎหมายอยู่ห่างออกไปจากทรัพย์ผิดกฎหมายเป็นความผิดซึ่งหน้าหรือไม่

ดังนั้น ในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวจึงควรใช้หลักการตีความกฎหมายตามตัวอักษรและหลักการตีความกฎหมายโดยเคร่งครัด โดยให้มีความหมายเพียงกรณีที่เจ้าพนักงานจะต้องเห็นการกระทำความผิดกำลังกระทำขึ้นด้วยตาของเจ้าพนักงานเท่านั้น และควรพิจารณาถึงลักษณะของการครอบครอง หากเป็นการครอบครองในลักษณะที่เป็นการยึดถือ พกพาติดตัวกับผู้เป็นเจ้าของสิ่งนั้นในระยะที่ไม่ห่างจากผู้เป็นเจ้าของในรัศมีที่
ผู้ครอบครองสามารถเอื้อมถึงหรือหยิบจับได้ จึงจะเป็นความผิดซึ่งหน้ากรณีความผิดซึ่งเห็นกำลังกระทำ ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการจับกรณีความผิดซึ่งหน้าของประเทศไทยปราศจากการใช้อำนาจจับของเจ้าพนักงานอย่างตามอำเภอใจ โดยไม่ต้องแก้ไขตัวบทกฎหมาย จึงควรตีความยึดตามหลักการตีความตามตัวอักษรและเจตนารม์และหลักการตีความโดยเคร่งครัด การพยายามตีความกฎหมายที่ชัดเจนอยู่แล้วให้มีความหมายตรงกันข้ามนั้นไม่น่าจะถูกต้อง