บทบาทพระสงฆ์กับการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิต

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นการนำเสนอบทบาทสำคัญของพระสงฆ์ในฐานะผู้นำทางการศึกษาของสังคมไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการพัฒนาการศึกษาพระปริยัติธรรม การศึกษาในโรงเรียนปริยัติสามัญ และการศึกษาในระดับโรงเรียนที่ขยายโอกาสให้กับชุมชน ผ่านความร่วมมือระหว่างบ้าน วัดและโรงเรียน (บวร) โดยมีวัดเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ของชุมชน จากการศึกษาพบว่า พระสังฆาธิการมีบทบาทสำคัญในการจัดการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้แก่ชุมชนผ่านองค์ประกอบ 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านปรัชญาและทฤษฎี 2) ด้านหลักการและเป้าหมาย 3) ด้านกิจกรรมการจัดการศึกษา 4) ด้านการจัดการเรียนรู้และประเมินผล และ 5) ด้านแหล่งเรียนรู้ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของพระพุทธศาสนาต่อการพัฒนาชุมชนในสังคมไทยทั้งในด้านความสัมพันธ์เชิงเครือญาติและการเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้