ปรัชญาของคนอีสานในยุค 4.0 : เฉพาะกรณี ฮีต 12 คอง 14

บทคัดย่อ

         บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักปรัชญาของคนอีสานในยุค 4.0 โดยใช้แนวทางฮีต 12 คลอง 14 เป็นกรณีศึกษา จากการวิเคราะห์พบว่า ฮีตคอง เป็นแนวปฏิบัติที่สำคัญมากสำหรับชาวอีสาน เป็นประเพณีที่ช่วยให้ชุมชนท้องถิ่นสามารถดำรงอยู่ได้ เพราะเป็นการดำเนินชีวิตที่มีกลิ่นไอของพระพุทธศาสนาร่วมด้วย แนวปฏิบัติที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณเช่นนี้ สามารถปรับเข้ากับวิถีชีวิตชาวอีสานได้อย่างลงตัว โดยเฉพาะชาวอีสานในยุค 4.0 ที่เป็นยุคแห่งความทันสมัยในทุก ๆ ด้าน แต่ความท้าทายของการปฏิบัติตามฮีตคอง มีสาเหตุมาจากการไม่มีเวลาเข้าร่วมกิจกรรม การขาดผู้นำในการสืบสานประเพณี การรับเอาวัฒนธรรมต่างถิ่นเข้ามาเผยแพร่มากเกินไป และบทบาทของสมาชิกในสังคมที่เปลี่ยนไปตามค่านิยมโลก ดังนั้น การนําฮีตคองมาเป็นแนวทางในการวิเคราะห์ปัญหาสังคมจึงเหมาะสมอย่างยิ่ง เพราะการแก้ไขปัญหาสังคมในยุคเทคโนโลยีด้วยภูมิปัญญาดั้งเดิม ถือเป็นกุศโลบายที่แยบยลที่สุด ลดแรงเสียดทานได้มากที่สุด และเข้ากับวิถีชีวิตผู้คนในท้องถิ่นมากที่สุด ทั้งนี้ ภาครัฐอาจนำแนวคิดนี้ไปปรับเป็นยุทธศาสตร์ในการสร้างความสามัคคี ยุทธศาสตร์การอนุรักษ์ฟื้นฟูฮีตคอง    และยุทธศาสตร์การจัดการภูมิปัญญาท้องถิ่นได้ ดังนั้น วิถีชีวิตตามแนวทางฮีตคองแบบดั้งเดิมนี้ สามารถเป็นยุทธศาสตร์ในการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนได้ และส่งผลให้ฮีตคองคงอยู่ในชุมชนและในประเทศชาติสืบต่อไป