โลกทีปนีกับการพัฒนาชีวิตที่ดีกว่า

บทคัดย่อ

         บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์คติธรรมแนวพุทธในคัมภีร์โลกทีปนีว่า การศึกษาพบว่า โลกทีปนีเป็นผลงานวรรณกรรมพุทธศาสนาของพระพรหมโมลี (วิลาศ ญาณวโร ป.ธ.๙) เนื้อหากล่าวถึงภพภูมิต่าง ๆ ทั้งแสดงถึงเหตุปัจจัยแห่งการเข้าถึงภพภูมิเหล่านั้น โลกทีปนีได้กล่าวถึงภพภูมิทั้ง 3 ภูมิ คือ นรกโลก มนุษย์โลก และเทวโลกไว้ว่า โลกนรกมีมหานรก 8 ขุม และมีนรกบริวารรอบล้อมทั้ง 4 ทิศ รวมทั้งหมด 128 ขุม มนุษย์โลกเป็นภพภูมิของผู้ที่กระทากุศลกรรมไว้มาก คือ มีเมตตา ให้ทาน รักษาศีล เพ็ญเพียรภาวนามาก่อน จึงได้มาเกิดในมนุษย์โลก เทวโลก มี 6 ชั้น คือ จาตุมหาราชิกา ดาวดึงส์ ยามา ดุสิต นิมมานรดี และปรนิมมิตวสวัตดี ผู้ที่เกิดในเทวโลก เป็นผู้ที่มีเทวธรรมภายในใจ คือ ละอายชั่วกลัวบาป มีหิริโอตัปปะ และบาเพ็ญบุญกุศลต่าง ๆ เช่น ให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา การวิเคราะห์โลกทีปนีกับการพัฒนาชีวิต พบว่า การพัฒนาชีวิตตามแนวพุทธศาสนามีการพัฒนา 4 ด้าน คือ การพัฒนากาย การพัฒนาศีล การพัฒนาจิต การพัฒนาปัญญา โดยความรู้ในโลกทีปนีสามารถนามาพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นได้ ด้วยกระบวนการของไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา คุณูปการของคัมภีร์โลกทีปนีช่วยให้มนุษย์มีความยาเกรงต่อการทาบาป มุ่งมั่นต่อการทาดี เพราะมนุษย์ไม่ปรารถนาที่จะตกนรกหรือทุกข์ทรมานหลังความตาย ดังนั้น คัมภีร์โลกทีปนีนี้จึงเป็นพุทธคติที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติธรรมมีสติอยู่ตลอดเวลา ไม่ประมาทในการใช้ชีวิต แล้วคุณภาพชีวิตก็จะดีขึ้นกว่าเดิมในที่สุด