การใช้ประโยชน์และมูลค่าทางเศรษฐกิจของผักพื้นบ้านในตำบลคู้ยายหมี อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ลักษณะการใช้ประโยชน์โดยตรงจากผักพื้นบ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อทำการประเมินมูลค่าทางเศรษฐกิจของผักพื้นบ้าน
ในตำบลคู้ยายหมี อำเภอสนามชัย จังหวัดฉะเชิงเทรา ประชากรที่ใช้ในการศึกษา เกษตรกรทั้งหมดที่ปลูกผักพื้นบ้านและนำผลผลิตส่งเข้ากลุ่มเกษตรอินทรีย์ ในเขตพื้นที่ตำบลคู้ยายหมี อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา จำนวน 87 ครัวเรือน ที่ใช้ประโยชน์โดยตรงจากผักพื้นบ้าน จำนวน 155 ชนิดพืช เพื่อการบริโภคภายในครัวเรือน ขายโดยส่งเข้ากลุ่มและผลิตเป็นผลผลิตต่อเนื่อง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสัมภาษณ์ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาหาค่า t-test one way ANOVA ผลการวิจัยพบว่า เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นหญิง มีอายุระหว่าง 41-60 ปี สมาชิกในครัวเรือนจำนวน 4-6 คน พื้นที่ทำการเกษตร จำนวน 1-15 ไร่ รายได้จากการขายผักโดยส่งเข้ากลุ่มเกษตรอินทรีย์ อยู่ในช่วง 100-1,000 บาทต่อปี ลักษณะการใช้ประโยชน์โดยตรงและมูลค่าทางเศรษฐกิจของผักพื้นบ้านของเกษตรกรทุกคน แบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ
เพื่อการบริโภคในครัวเรือน คิดเป็นมูลค่าเท่ากับ 123,122.4 บาทต่อปี เพื่อขายโดยส่งเข้ากลุ่มเกษตรอินทรีย์ คิดเป็นมูลค่าเท่ากับ 479,825.20 บาทต่อปี และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิตเป็นผลผลิตต่อเนื่องคิดเป็นมูลค่าเท่ากับ 33,764 บาทต่อปี ผลการทดสอบสมมติฐาน พบว่า ปัจจัยส่วนบุคคลด้านเพศ อายุ และจำนวนสมาชิกในครัวเรือนที่แตกต่างกันมีผลต่อมูลค่าขายผัก  พื้นบ้านโดยส่งเข้ากลุ่มไม่แตกต่างกันมีค่า t-test เท่ากับ .126 และ F-test เท่ากับ .270 และ .554 ตามลำดับ ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05 มีเพียงปัจจัยเดียวคือ ขนาดพื้นที่ทำการเกษตรที่แตกต่างกันมีผลต่อมูลค่าขายผักพื้นบ้านโดยส่งเข้ากลุ่มแตกต่างกัน มีค่า F-test เท่ากับ 85.889 ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05