การศึกษาวิเคราะห์ถอดรหัสความสุข 4 ด้านของพระพุทธเจ้า

บทคัดย่อ

          การวิจัยทางด้านความสุขจากผลการวิจัยจากหน่วยงานต่าง ๆ ได้ข้อสรุปว่า ความสุขมีองค์ประกอบจาก  4 ด้าน คือ ความสุขทางกาย ด้านการประกอบอาชีพ ความสุขด้านความสัมพันธ์ และความสุขทางจิตวิญญาณ   

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาวิเคราะห์ความสุขของพระพุทธเจ้าทั้ง 4 ด้าน  โดยการวิจัยใช้การวิจัยทางเอกสาร  และการวิเคราะห์ตีความ  ซึ่งขอบเขตการวิจัยมุ่งเน้นพระพุทธเจ้าในฐานะมนุษย์ นักบวช ซึ่งไม่ได้กล่าวถึงความสุขในธรรมะภายในอันสูงสุดของพระองค์หรือในฐานะที่เป็นผู้สูงสุด 

          จากการวิจัยพบว่า พระพุทธเจ้าเป็นผู้ที่มีความสุขที่สุดในทั้ง 4 ด้านด้วยตนเองและยังส่งผ่านแนวทางสร้างสุขให้กับสัตว์โลกที่มีความแตกต่างกัน  จากพระบริสุทธิคุณ พระปัญญาธิคุณและพระมหากรุณาธิคุณ โดยความสุขทั้ง 4 ด้านสามารถสรุปเป็นภาพรวมได้ คือ 1) ความสุขทางกาย จากการดูแลร่างกายการขบฉันภัตตาหาร การออกกำลังกาย การพักผ่อนและยารักษาโรคตามพุทธวิธี ซึ่งยืนยันได้จากการวิจัยในปัจจุบัน ที่ทำให้พระองค์แข็งแรงยังคงเดินทางไกลได้แม้จะใกล้ปรินิพพาน 2) ความสุขด้านการประกอบอาชีพ คุณค่าของอาชีพไม่ได้วัดที่ค่าจ้างแต่กลับวัดกันที่การสร้างประโยชน์ให้กับผู้คน ซึ่งพระพุทธองค์มีอาชีพที่เป็นประโยชน์สูงสุดต่อทั้งตนเองและสัตว์โลก คือ เป็นครูหรือแพทย์ผู้สอนวิชาการหลุดพ้นของชีวิต  ช่วยผู้อื่นพ้นทุกข์ทั้งในปัจจุบันชาติและในวัฏสงสาร 3) ความสุขด้านความสัมพันธ์ พระพุทธองค์สามารถรับมือได้กับทุกความสัมพันธ์กับทิศ 6 รอบตัวซึ่งรวมไปถึงศัตรูของพระองค์ ด้วยความเมตตาและเห็นคุณค่าของทุกชีวิตที่สามารถพัฒนาและเปลี่ยนแปลงได้ภายใต้กฏแห่งกรรมที่เท่าเทียมกัน  และ 4) ความสุขทางจิตวิญญาณ คือ ความสุขสูงสุดของพระองค์และสัตว์โลกที่มีสติรู้เท่าทันความคิดเพื่อระงับโรคทางใจ และใช้สติฝึกต่อไปให้เป็นสมาธิในระดับที่สูงขึ้นไปบรรลุธรรมเพื่อกำจัดโรคทางใจ คือ อุปกิเลสต่อไปให้หมดสิ้น ซึ่งทุกคนสามารถมีความสุขเฉกเช่นพระองค์ได้  ด้วยการประกอบเหตุอย่างที่พระองค์ปฏิบัติ