การสร้างสรรค์นาฏยประดิษฐ์ ชุด วาดฟ้อนบายศรี กราบบารมีพระพุทธวิเศษเฮา

บทคัดย่อ

การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นมาของพิธีบายศรีสู่ขวัญงานปิดทองหลวงพ่อพุทธวิเศษ บ้านชีทวน ตำบลชีทวน อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี นำมาสร้างสรรค์นาฏยประดิษฐ์ ชุด“วาดฟ้อนบายศรี กราบบารมีพระพุทธวิเศษเฮา” โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงสร้างสรรค์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย ข้อมูลจากเอกสารเชิงวิชาการและงานวิจัยสร้างสรรค์ด้านนาฏยศิลป์ที่เกี่ยวข้อง สังเกตและการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ และผู้ที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัย แล้วนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ เพื่อหารูปแบบในการสร้างสรรค์ผลงาน

    ผลการวิจัยพบว่า พระพุทธวิเศษเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองของชาวบ้านชีทวน ผู้คนต่างเลื่อมใสศรัทธาในความศักดิ์สิทธิ์ของท่าน พิธีบายศรีสู่ขวัญพระพุทธวิเศษจัดขึ้นในช่วงเดือนเมษายน ชาวบ้านชีทวนและหมู่บ้านใกล้เคียงจะร่วมมือกันจัดงานสมโภชน์เฉลิมฉลองหลวงพ่อพระพุทธวิเศษ ในช่วงวันเพ็ญเดือน 5 เป็นประจำทุกปี ซึ่งเรียกว่า “งานปิดทองหลวงพ่อพุทธวิเศษประจำปี” และประกอบพิธีบายศรีสู่ขวัญพระพุทธวิเศษ มีรูปแบบในการสร้างสรรค์ผลงาน คือ 1) ดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดงเป็นวงดนตรีพื้นบ้านโปงลางประยุกต์ร่วมกับดนตรีสมัยใหม่ 2) เครื่องแต่งกายสร้างสรรค์ขึ้นจาก การนำผ้าทอในชุมชนชีทวน มานุ่งเป็นผ้าถุงลายปลาอีดประยุกต์ยาวกรอมเท้า สวมเสื้อลูกไม้สีขาว ห่มสไบลายมณีชีทวน สวมเครื่องประดับเงิน เกล้าผมมวยทัดดอกพุทธซ้อน 3) กระบวนท่ารำจินตนาการมาจากการสักการะบูชาพระพุทธวิเศษ ด้วยความอ่อนน้อมอย่างสูง ซึ่งเปรียบเสมือนตัวแทนของพระพุทธเจ้าในศาสนาพุทธ 4) พานบายศรีขันหมากเบ็งเป็นอุปกรณ์ประกอบการแสดง เพื่อใช้ในพิธีสักการบูชาพระพุทธวิเศษ เพื่อเป็นสิริมงคลแก่บ้านเมือง และประชาชน