Proposed amendments to the laws related to the protection of Consumer rights in e-commerce contract

Abstract

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภคในการทำสัญญาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทย ทั้งนี้เนื่องจากการทำสัญญาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์มีความแตกต่างจากสัญญาทั่วไปตรงที่ผู้บริโภคและผู้ประกอบธุรกิจมักไม่ได้มีการเจรจาต่อรองแบบเผชิญหน้ากัน และไม่สามารถตกลงกันเกี่ยวกันข้อสัญญาและเงื่อนไขเกี่ยวกับการทำสัญญาแบบรายข้อได้ ซึ่งเป็นผลให้ผู้ประกอบธุรกิจกำหนดเงื่อนไขและข้อตกลงเกี่ยวกับการทำสัญญาดังกล่าวไว้ล่วงหน้า ด้วยเหตุนี้ข้อสัญญาส่วนใหญ่จึงมักเป็นคุณแก่ผู้ประกอบธุรกิจ รวมถึงก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมแก่ผู้บริโภค โดยการศึกษาวิจัยครั้งนี้ใช้วิธีวิจัยเอกสารเป็นหลัก และรวมถึงการสัมภาษณ์เชิงลึก การสำรวจแบบสอบถาม และการจัดสนทนากลุ่ม ผลการศึกษาวิจัยพบว่า สหภาพยุโรปได้ออกระเบียบว่าด้วยการคุ้มครองผู้บริโภคที่ให้ความคุ้มครองการทำสัญญาห่างโดยระยะทาง เช่นเดียวกับประเทศอังกฤษ ประเทศเยอรมัน และประเทศฝรั่งเศสที่มีกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภคในการทำสัญญาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ที่สอดคล้องกับระเบียบของสหภาพยุโรป เพื่อให้ความคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคและเยียวยาผู้บริโภคจากการทำสัญญาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ทั้งที่เป็นสินค้าอุปโภคบริโภค และเนื้อหาดิจิทัล อย่างไรก็ตามประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายเฉพาะที่ให้ความคุ้มครองผู้บริโภคจากการทำสัญญาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ โดยเฉพาะการทำสัญญาจำหน่ายเนื้อหาดิจิทัล ดังนั้น บทความวิจัยนี้จึงเสนอให้มีการตรากฎหมายเฉพาะเพื่อให้ความคุ้มครองผู้บริโภคจากการทำสัญญาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์