ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดทางอาญาของผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตอันเนื่องมาจากการเผยแพร่ สื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็ก

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์มีหัวข้อ “ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดทางอาญาของ                     ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตอันเนื่องมาจากการเผยแพร่สื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็ก” โดยศึกษาถึงแนวความคิดในการคุ้มครองเด็กจากสื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็ก  การกำหนดลักษณะของการกระทำที่เป็นความผิดอันเนื่องมากจากของการครอบครองหรือเผยแพร่สื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็กบนระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต  ตลอดจนศึกษาถึงปัญหาในการบังคับใช้กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการครอบครองหรือเผยแพร่สื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็ก โดยศึกษาจากลักษณะของการดำเนินการตามแต่ละประเภทของผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตที่เกี่ยวเนื่องจากการให้บริการ โดยศึกษาเปรียบเทียบกับการกำหนดความรับผิดทางกฎหมายของผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตในประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศอังกฤษ และประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีเพื่อกำหนดมาตรการที่เป็นธรรมต่อผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต สำหรับการป้องกันและปราบปราบการเผยแพร่สื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็กบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทย

จากการศึกษาจากกฎหมายที่สำคัญได้แก่ ประมวลกฎหมายอาญา และพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 พบว่า การให้ความหมายของสื่อลามกอนาจารที่เกี่ยวกับเด็กตามประมวลกฎหมายอาญายังไม่สอดคล้องกับบริบทของสังคมในปัจจุบัน อีกทั้งการกำหนดหน้าที่ของผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตในฐานะตัวกลางของการสื่อสารตามกฎหมายที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน ยังกระทบต่อสิทธิเสรีภาพในการทำหน้าที่ของผู้ให้บริการ เนื่องด้วยพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 มาตรา 15 ได้กำหนดความรับผิดของผู้ให้บริการโดยไม่มีการแบ่งแยกความรับผิดตามลักษณะของการให้บริการ นอกจากนี้ ประกาศกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เรื่องขั้นตอนการแจ้งเตือน การระงับการทำให้แพร่หลายของข้อมูล คอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2560 ได้กำหนดให้การกระทำที่เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 มาตรา 14 นั้น กำหนดให้ผู้ให้บริการต้องร่วมรับผิดด้วย  เว้นแต่ได้กระทำตามขั้นตอนการปฏิบัติของผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตเพื่อใช้เป็นเหตุยกเว้นที่ไม่ต้องรับโทษตามกฎหมาย แม้ว่าผู้ให้บริการไม่มีเจตนาที่จะกระทำผิดกฎหมายแต่แรก จึงเป็นการกำหนดขั้นตอนที่ไม่เป็นธรรมและเป็นการสร้างภาระแก่ผู้ให้บริการเกินสมควร

เพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพจากการให้บริการของผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต ผู้ศึกษาจึงเห็นควรกำหนดแนวทางในการแก้ไขปัญหาด้วยการกำหนดคำนิยามของคำว่า สื่อลามกอนาจาร เพื่อความชัดเจนในองค์ประกอบความผิด การบัญญัติกฎหมายสำหรับผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตโดยเฉพาะเพื่อกำหนดหน้าที่ต่าง ๆ ให้สอดคล้องตามลักษณะของการให้บริการ เพื่อให้การกำหนดความรับผิดทางอาญาเป็นไปอย่างถูกต้องและเหมาะสม