ความน่าเชื่อถือของระบบการตรวจส่วนประกอบของร่างกายในคดีอาญา

บทคัดย่อ

            วิทยานิพนธ์เล่มนี้มุ่งศึกษาวิจัยเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของระบบการแสวงหาพยานหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์จากส่วนประกอบของร่างกายของผู้ต้องหา ผู้เสียหาย หรือบุคคลที่เกี่ยวข้อง ตามมาตรา 131/1 และมาตรา 244/1 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เนื่องจากกระบวนการดังกล่าวยังมีประเด็นปัญหาเกี่ยวกับความน่าเชื่อถืออยู่หลายประการ เช่น ความน่าเชื่อถือของผู้ทำการตรวจ, หน่วยงานหลักที่มีอำนาจในการสืบสวนสอบสวนและหน่วยงานหลักที่มีอำนาจในการตรวจพิสูจน์หลักฐานอยู่ภายใต้สังกัดองค์กรเดียวกัน หรือสิทธิของผู้ถูกตรวจในการร้องขอให้มีการตรวจซ้ำไม่อาจใช้ได้อย่างทันท่วงทีในทางปฏิบัติ ฯลฯ จากการพิจารณาประเด็นปัญหาดังกล่าว โดยนำไปวิเคราะห์เปรียบเทียบกับแนวปฏิบัติและกฎหมายของไทย รวมไปถึงกฎหมายต่างประเทศ พบว่า กฎหมายไทยจะต้องมีการกำหนดเกี่ยวกับคุณสมบัติของผู้ทำการตรวจพิสูจน์ไว้โดยเฉพาะว่าจะต้องมีใบรับรองการปฏิบัติงานด้านนิติวิทยาศาสตร์โดยควรจัดให้มีองค์กรที่ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการกำกับ ดูแล และตรวจสอบถ่วงดุลการใช้อำนาจของแต่ละหน่วยงาน สำหรับสิทธิในการร้องขอให้มีการตรวจซ้ำนั้น ควรมีการผ่อนปรนเงื่อนไขทางกฎหมายเพื่อให้ผู้มีส่วนได้เสียสามารถใช้สิทธิได้อย่างทันท่วงที เป็นต้น หากขั้นตอนการได้มาซึ่งพยานหลักฐานดังกล่าวมีความน่าเชื่อถือ นอกจากจะสร้างความเป็นธรรมให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องในคดีแล้ว ยังก่อให้เกิดความเชื่อมั่นของประชาชนที่มีต่อหน่วยงานภาครัฐผู้ให้บริการด้านนิติวิทยาศาสตร์ด้วย