รูปแบบการควบคุมด้วยใจแบบผ่อนคลาย เพื่อยกระดับสัมฤทธิ์ผลการพัฒนาพฤตินิสัยสำหรับผู้กระทำผิด

บทคัดย่อ

            การวิจัยเชิงสำรวจครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษารูปแบบกระบวนการการควบคุมด้วยใจแบบผ่อนคลายของหน่วยงานกระบวนการยุติธรรมที่ทำงานกับกลุ่มผู้กระทำผิดในสังคม ด้วยองค์ความรู้ในงานสังคมสงเคราะห์คลินิก 2) เพื่อศึกษาปัจจัยด้านสมรรถนะของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานกับกลุ่มผู้กระทำผิดในสังคม มีผลต่อการยกระดับสัมฤทธิ์ผลการพัฒนาพฤตินิสัยผู้กระทำผิด 3) เพื่อศึกษาปัจจัยการสร้างจิตสำนึก มีผลต่อการพัฒนาพฤตินิสัยของผู้กระทำผิดในเรือนจำแบบเปิดภาคตะวันออก คือ  ทัณฑสถานเปิดห้วยโป่ง, ทัณฑสถานเปิดทุ่งเบญจา, เรือนจำชั่วคราวเขาไม้แก้ว และเรือนจำชั่วคราวเขาระกำ รวมทั้งหมด 4 เรือนจำ เป็นเจ้าหน้าที่ กับกลุ่มตัวอย่างจำนวน 91 คน และผู้ต้องขัง 198 คน เป็นการศึกษาทั้งวิจัยเชิงปริมาณและวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ แบบสอบถามที่เป็นเครืองมือการวิจัยเชิงปริมาณวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบความสัมพันธ์และการทดสอบพหุถดถอย  การสัมภาณ์แบบกลุ่มกับเจ้าหน้าที่ และผู้ต้องขัง และการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้บริหารส่วนกลางและส่วนภูมิภาค กรมราชทัณฑ์ กระทรวงยุติธรรม รวมทั้งสัมภาษณ์เชิงลึกผู้เป็นภาคีเครือข่ายสนับสนุนพัฒนาพฤตินิสัยผู้กระทำผิด

              ผลการศึกษาพบว่า 1) การศึกษารูปแบบกระบวนการการควบคุมด้วยใจแบบผ่อนคลายสอดคล้องกับองค์ความรู้ในงานสังคมสงเคราะห์คลินิก ด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพ พบว่าการคัดกรองเข้าสู่เรือนจำชั่วคราว และทัณฑสถานเปิดที่ไม่มีกำแพง ผู้ต้องขังพร้อมจะหลบหนีได้ทุกเวลา จึงต้องควบคุมด้วยใจทำให้ผู้ต้องขังรักและเกรงใจ ในขณะเดียวกันก็ต้องใช้มาตรการการควบคุมโดยเคร่งครัด และปฏิบัติต่อทุกคนด้วยความเสมอภาค พื้นฐานการควบคุมเจ้าหน้าที่ต้องสังเกตเป็นรายบุคคล โดยการพิจารณาศักยภาพข้อดี หรือข้อเด่นของผู้ต้องขังแต่ละรายนำมาพัฒนาจิตใจ  และปรับภาพลักษณ์ของผู้กระทำผิดให้มีการปรับตัวก่อนพ้นโทษ เพื่อคืนคนดีสู่สังคม 2) สมรรถนะด้านความรู้ และการมุ่งผลสัมฤทธิ์ และสมรรถนะด้านพฤติกรรมที่จำเป็นในการปฏิบัติหน้าที่ สามารถใช้เป็นตัวพยากรณ์ในการคาดคะเนการยกระดับสัมฤทธิ์ผลการพัฒนาพฤตินิสัยของผู้กระทำผิดได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ   0.01 และ 0.001  3) ตัวแปรศาสนา ระดับการศึกษา ก่อนต้องโทษมีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง   อาชีพก่อนต้องโทษ     จำนวนครั้งที่เคยต้องโทษจำคุก (นับรวมครั้งนี้) ระดับชั้นการเป็นนักโทษ  การถูกลงโทษทางวินัยในขณะอยู่ในเรือนจำ จำนวนครั้งที่เคยถูกลงโทษ  ระดับความมั่นใจในการหาเลี้ยงตนเอง     การขอความช่วยเหลือเมื่ออกจากเรือนจำ    มีผลต่อการพัฒนาพฤตินิสัยของผู้กระทำความผิดได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05, 0.01 และ0.001 และพบว่า ระดับการสร้างจิตสำนึกของผู้กระทำผิด สามารถใช้เป็นตัวพยากรณ์ในการคาดคะเน ด้านการปรับต้วในการพัฒนาพฤตินิสัย ด้านความตั้งใจและมุ่งมั่นในการพัฒนาพฤตินิสัย และ การพฤตินิสัยของผู้กระทำผิดโดยรวมได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001