กระบวนการสร้างรัฐชาติในพื้นที่ชายแดน: การเมืองระหว่างประเทศ รัฐไทยและผู้คนตามแนวชายแดนพื้นที่อรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว สมัยรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ถึงสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้ต้องการอธิบายกระบวนการสร้างรัฐชาติไทยในพื้นที่อรัญประเทศ จังหวัดสระแก้วซึ่งอธิบายผ่านความสัมพันธ์ระหว่างการเมืองระหว่างประเทศ รัฐชาติ ผู้คนและการก่อกำเนิดของพรมแดนรัฐชาติโดยใช้รัฐไทยและพื้นที่พรมแดนอรัญประเทศจังหวัดสระแก้วเป็นหน่วยในการศึกษา ผู้เขียนได้แบ่งเนื้อหาออกเป็น สามช่วงเวลาได้แก่ หนึ่ง บริบททางประวัติศาสตร์ก่อนการสร้างรัฐชาติ สอง กระบวนการสร้างรัฐชาติไทยในพื้นที่ชายแดนอรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว หลังปี พ.ศ. 2435 ถึง ปี พ.ศ. 2475 สาม กระบวนการสร้างรัฐชาติไทยในพื้นที่ชายแดนอรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว หลังปี พ.ศ. 2475 ถึงการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 2 อันเป็นช่วงที่พรมแดนของรัฐชาติถูกกำหนดตายตัว อนึ่งรัฐชาติและพรมแดนของสยามเริ่มปรากฏเด่นชัดมากยิ่งขึ้นเมื่อการเกิดลัทธิล่าอาณานิคมซึ่งเป็นปัจจัยการเมืองระหว่างประเทศ บริบทดังกล่าวส่งผลให้สยามเข้าสู่กระบวนการสร้างรัฐชาติ เกิดการปฏิรูปการบริหารราชการแผ่นดินรวมถึงการขยายการคมนาคมสู่พื้นที่ชายแดนอย่างเป็นรูปแบบมากยิ่งขึ้น การปฏิรูปดังกล่าวนอกจากจะส่งผลให้เกิดการปรับเปลี่ยนความสัมพันธ์ระหว่างรัฐส่วนกลางกับพื้นที่ชายแดนของรัฐแล้วยังส่งผลต่อผู้คนและบริบททางเศรษฐกิจสังคมในพื้นที่อีกด้วย