การจัดการท่องเที่ยวชุมชนนิเวศแบบมีส่วนร่วม เพื่อการพัฒนาชุมชนชายฝั่งชายแดนภาคตะวันออกอย่างยั่งยืน กรณีศึกษา: ตำบลแหลมกลัด อำเภอเมือง จังหวัดตราด
คำสำคัญ:
การจัดการท่องเที่ยวชุมชนนิเวศ, การพัฒนาชุมชน, ชุมชนชายฝั่ง, ตำบลแหลมกลัดบทคัดย่อ
บทความเรื่อง การจัดการท่องเที่ยวชุมชนนิเวศแบบมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาชุมชนชายฝั่งชายแดนภาคตะวันออกอย่างยั่งยืน กรณีศึกษา: ตำบลแหลมกลัด มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศักยภาพและแหล่งท่องเที่ยวของชุมชน และแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานคิดของการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ผลการศึกษาพบว่าตำบลแหลมกลัดมีศักยภาพในการจัดการท่องเที่ยวได้แก่ ศักยภาพของคน ศักยภาพของพื้นที่ ที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่มีความหลากหลาย มีประเพณีและวัฒนธรรมที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชน ศักยภาพในการบริหารจัดการท่องเที่ยวชุมชนเชิงนิเวศแบบมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน มีกิจกรรมการท่องเที่ยวอย่างหลากหลาย แนวทางการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนบนฐานคิดของการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ต้องคำนึงถึงหลักการที่สำคัญได้แก่ การทำงานร่วมกันอย่างสร้างสรรค์ โดยจะต้องอยู่บนพื้นฐานของอาศัยธรรมชาติเป็นฐานการท่องเที่ยวที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อระบบนิเวศน้อย การท่องเที่ยวที่เปิดโอกาสให้ผู้มาเยือนได้สัมผัส เรียนรู้และเข้าใจธรรมชาติ เน้นการมีส่วนรวมของชุมชนในการเข้ามาวิเคราะห์ และการบริหารจัดการร่วมกันบนฐานของการใส่ใจสิ่งแวดล้อม เป็นต้น
เอกสารอ้างอิง
เอกสารภาษาไทย
ชัยยนต์ ประดิษฐศิลป์. (2551). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์เรื่องการเสริมสร้างธรรมาภิบาลทางด้านสิ่งแวดล้อมและการจัดการทรัพยากรธรรมชาตอย่างยั่งยืนภายใต้แผนพัฒนาฯฉบับที่ 10: กรณีศึกษาปัญหา ดิน น้ำ ป่า มลพิษ และกากของเสียอันตราย. ชลบุรี: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
ทิพย์สุดา พุฒจร และคณะ. (2556). “การวิจัยเชิงปฏิบัติแบบมีส่วนร่วมในการจัดการท่องเที่ยวชุมชนเพื่อการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน กรณีศึกษาชุมชนสลักคอก จังหวัดตราด.” วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 5 (2): 102-117.
ประภัสสร วรรธนะภูติ และคณะ (2559). ชมรมท่องเที่ยวพื้นบ้านสลักคอก.เอกสารอัดสำเนา: ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวบ้านสลักคอก ตำบลเกาะช้างใต้ จังหวัดตราด.
ภารดี มหาขันธ์. (2554). การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของภาคตะวันออกยุคปรับปรุงประเทศตามแบบสมัยใหม่ถึงปัจจุบัน. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.
เรืองวิทย์ ลิ่มปนาท. (2546). ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจชายฝั่งทะเลตะวันออกก่อน พ.ศ. 2525. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.
วรรณี พฤฒิถาวร และคณะ. (2551). การจัดการสิ่งแวดล้อมชุมชนเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน: กรณีศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชนเพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟูแม่น้ำประแส. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วีระพล ทองมา และประเจต อำนาจ. (2547). ผลที่เกิดขึ้นจากการจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวต่อประชาชนในพื้นที่ตำบนแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
ข้อมูลการสัมภาษณ์
ผู้ไม่ประสงค์ออกนามหนึ่ง. (2559, 15 เมษายน). สัมภาษณ์.
ผู้ไม่ประสงค์ออกนามสอง. (2559, 17 กรกฎาคม). สัมภาษณ์
สมนึก หงส์วิเศษ. (2561, 11 มกราคม). รองนายกองค์การบริหารส่วนตำบลแหลมกลัด. สัมภาษณ์.