ลัทธิพาณิชย์นิยม ในคริสต์ศตวรรษที่ 21
คำสำคัญ:
เศรษฐศาสตร์การเมืองระหว่างประเทศ, พาณิชย์นิยม, การค้าระหว่างประเทศบทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากรอบแนวคิดทฤษฎีพาณิชย์นิยม ซึ่งเป็นทฤษฎีที่เก่าแก่และสำคัญ ภายใต้แนวคิดเศรษฐศาสตร์การเมืองระหว่างประเทศ เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ (วิเคราะห์เอกสาร) โดยใช้วิธีการศึกษาจากเอกสารในรูปแบบ หนังสือ วารสาร บทความ วิทยานิพนธ์ เอกสารทางวิชาการที่เกี่ยวข้อง และเว็บไซต์ เพื่อนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์แล้วสรุปผลการวิจัย โดยเป็นการศึกษาเฉพาะทฤษฎีพาณิชย์นิยมเพื่อที่จะ (1) เข้าใจวิวัฒนาการของแนวคิดทฤษฎีพาณิชย์นิยม (2) เข้าใจ กรอบแนวคิดทฤษฎีพาณิชย์นิยม และ (3) เข้าใจและวิเคราะห์หลักสำคัญของแนวคิดทฤษฎีพาณิชย์นิยม จากการศึกษาค้นคว้าพบว่า แนวคิดทฤษฎีพาณิชย์นิยม เกิดขึ้นในยุโรป ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 15 เป็นทฤษฎีที่เกี่ยวกับการสร้างอำนาจ และความมั่นคั่งของรัฐ โดยเน้นที่ปัญหาสามส่วนคือ ความมั่นคั่ง บทบาทของรัฐ และตลาด ภายใต้ระบบทฤษฎีนี้จะนำมาซึ่ง ฝ่ายหนึ่งได้และอีกฝ่ายหนึ่งเสีย และเพื่อให้บรรลุเป้าหมายรัฐที่มีอำนาจและความมั่งคั่งมากกว่า ก็จะเข้ายึดประเทศที่ด้อยกว่า เรียกว่าการสร้าง อาณานิคม โดยแนวความคิดหลักของทฤษฎีพาณิชย์นิยม คือ (1) โลหะเงิน และทองคํา ทำหน้าที่เป็นเครื่องสะสมมูลค่า สะสมความมั่งคั่งของประเทศ (2) ชาตินิยม เชื่อว่าชาติหรือประเทศ สำคัญกว่าบุคคล เน้นประเทศหรือชาติเป็นสำคัญ (3) การค้าระหว่างประเทศ เป็นหนทางสำคัญในการเพิ่มความมั่งคั่ง และอำนาจให้แก่ประเทศ เป็นการค้าแบบผูกขาดและต้องควบคุมอย่างใกล้ชิด นั่นคือรัฐต้องดำเนินนโยบายการค้าที่ทำให้ส่งออกมากกว่านำเข้า และ (4) การแสวงหาอาณานิคม ประเทศจะสามารถกอบโกยผลประโยชน์ สะสมความมั่งคั่ง รักษาความมั่นคงไว้ได้โดยการเอารัดเอาเปรียบประเทศอื่นๆ ทั้งนี้เพื่อสร้างความมั่งคั่งและนำไปสู่ประเทศมหาอำนาจในที่สุด
เอกสารอ้างอิง
รายการอ้างอิง
กุลลินี มุทธากลิน. (2559). ชุดวิชาไทยในเศรษฐกิจโลก หน่วยที่ 3 ประเทศไทยกับเศรษฐกิจการเมือง
ระหว่างประเทศ. สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
คมชัดลึก. (2559). สวนกล้วยจีนกับชาวกสิกรลาว. วันที่ค้นข้อมูล 14 มิถุนายน 2564, เข้าถึงได้จาก
https://www.komchadluek.net/scoop/225460
จิตติภัทร พูนขำ. (2564). ความท้าทายของการเมืองโลก 2019 : ก้าวข้ามวิกฤตท้าทายระเบียบเสรี
นิยม. วันที่ค้นข้อมูล 30 มิถุนายน 2564, เข้าถึงได้จาก https://www.the101.world/the- challenge-of-world-politics-2019/
ไทยพีบีเอส. (2563). คิงส์โรมัน เมืองใหม่จีน ตรงข้าม อ.เชียงแสน จ.เชียงราย. วันที่ค้นข้อมูล 9
มกราคม 2564, เข้าถึงได้จาก https://news.thaipbs.or.th/content/289644
ธเนศ ศรีวิชัยลำพันธ์. (2558). เศรษฐศาสตร์การค้าระหว่างประเทศเบื้องต้น. คณะเศรษฐศาสตร์,
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
นวิทย์ เอมเอก. (2557). วิทยานิพนธ์เรื่องสมรรถนะเชิงพฤติกรรมเพื่อความสามารถในการแข่งขันและ
ความสำเร็จของผู้ประกอบการค้าชายแดนไทย - มาเลเซียเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจ
อาเซียน. สาขาวิชาการจัดการ, คณะวิทยาการจัดการ, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
พรศิลป์ พัชรินทร์ตนะกุล. (2551). วิทยานิพนธ์เรื่องเศรษฐศาสตร์การเมืองว่าด้วยบทบาทของกลุ่ม
ผลประโยชน์ทางธุรกิจในประเทศไทย กรณีศึกษา: บทบาทของสภาหอการค้าแห่งประเทศ
ไทยในการเจรจาข้อตกลงการค้าระหว่างประเทศ. คณะเศรษฐศาสตร์,
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2564). ลัทธิพาณิชยนิยม. วันที่ค้นข้อมูล 30 มิถุนายน 2564, เข้าถึงได้จาก
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%97%E0%B8%98% E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B4%E0%B8%8A%E0 %B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%A1
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2564). สงครามการค้าจีน - สหรัฐ. วันที่ค้นข้อมูล 14 มิถุนายน 2564, เข้าถึง
ได้จากhttps://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0% B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B 8%84%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99%E2%80% 93%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90
วรวิทย์ เจริญเลิศ. (2562). ประวัติแนวคิดเศรษฐกิจการเมือง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
วสันต์ ภูวภัทรพร. (2562). ประวัติศาสตร์ลัทธิเศรษฐกิจ History of Economic Thought.
คณะเศรษฐศาสตร์, มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สุรีย์พร พานิชอัตรา. (2557). เศรษฐศาสตร์ระหว่างประเทศ. คณะวิทยาการจัดการ, มหาวิทยาลัยราชภัฏ รำไพพรรณี.
Balaam, D. N., & Veseth, M. (2008). Introduction to International Political Economy. New Jersey: Pearson Prentice Hall.
Pennington, D. (1989). Europe in the Seventeenth Century. London: Longman.
O'Brien, R., & Williams, M. (2010). Global Political Economy. New York: Palgrave Macmillan.
Miller, T. (2017). China’s Asian Dream: Empire Building Along the New Silk Road. London: Zed Books.