การบริหารจัดการทรัพยากรร่วมบนฐานการสร้างความมั่นคงทางนิเวศ อย่างยั่งยืน กรณีศึกษาประมงพื้นบ้านชายฝั่งทะเล อำเภอแหลมสิงห์ จังหวัดจันทบุรี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบริหารจัดการทรัพยากรชายฝั่งทะเลและปัญหาของชาวประมงพื้นบ้าน เพื่อเสนอตัวแบบการบริหารจัดการทรัพยากรร่วมบนฐานการสร้างความมั่นคงทางนิเวศอย่างยั่งยืนของชาวประมงพื้นบ้าน อำเภอแหลมสิงห์ จังหวัดจันทบุรี ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพแบบปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม และเสริมด้วยการเก็บข้อมูลจากวิจัยเอกสาร การสัมภาษณ์เจาะลึก และเสวนากลุ่ม              ผลการศึกษาพบว่า การบริหารจัดการทรัพยากรชายฝั่งทะเลของชาวประมงพื้นบ้าน ช่วงก่อนรัฐบาล          คณะรักษาความสงบแห่งชาติ เกิดการแย่งชิงทรัพยากรชายฝั่งระหว่างเรือประมงพื้นบ้านและเรือประมงพาณิชย์ ภายหลังรัฐบาลคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ทำให้กฎหมายและบทลงโทษมีความเข้มงวดขึ้น        ทำให้ชาวประมงพื้นบ้านเริ่มทำการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเล เช่น การทำบ้านปลาหรือซั้งกอในเขตสามไมล์ทะเล ฯลฯ แต่ปัญหาที่ทำให้การบริหารจัดการทรัพยากรยังไม่ประสบผลสำเร็จ ได้แก่ ปัญหาการห้ามทำการประมงทะเลในเขตทะเลนอกชายฝั่ง ปัญหาเรือลากกระพรุนทำลายหน้าดินทะเลชายฝั่ง ปัญหาการสร้างกติกาชุมชนที่ขาดความเป็นเอกภาพ ปัญหาการถูกผลักดันให้ลดเขตทะเลชายฝั่ง และปัญหาการเป็นตัวแทนในการมีส่วนร่วมของชาวประมงพื้นบ้าน ข้อเสนอตัวแบบในการบริหารจัดการทรัพยากรร่วมบนฐานการสร้าง        ความมั่นคงทางนิเวศ อาทิ การใช้หลักทรัพยากรร่วม ชุมชนจัดการตนเอง การบริหารจัดการร่วมกับภาครัฐ การบริหารจัดการภาคีเครือข่าย และการกำหนดผู้ใช้ทรัพยากร