Development of People’s Participation in Forest Resources Conservation in Huai Sor Forest: A Case Study of Ban Sor and Ban Denphatthana Communities, Pue Sub District, Chiang Klang District, Nan Province

Main Article Content

Patthanan Pribwai
Chaiwat Kongsom
Sutida Maneeanakekul

Abstract

The objectives of this research were to study 1) the social and economic characteristics of people in forest resources conservation in Huai Sor forest, 2) the situation in the management of people's participation in forest resources conservation, 3) the level of people's participation and problems associated with forest resources conservation, and 4) guidelines for improving people’s participation in forest resources conservation. The study employed both qualitative and quantitative research methods. Questionnaires were used for collecting quantitative data from 190 sample households by systematic sampling from a total of 360 households in Ban Sor
and Ban Denphatthana communities. Statistics for analyzing the data were percentage and mean. The interviews and focus group method were used for collecting qualitative data from contributors using the purposive sampling method comprise of community leaders in Ban Sor and Ban Den Phatthana communities, representatives of Rak Nam Sor group committee, and watershed management unit officers in the area were totally 6 people and gathered from related documents. Data were analyzed by content analysis.


The results showed that 1) the majority of samples were male, the average age of 55 years and over, educated to elementary level or lower, Buddhism religion, farmers with an average income of less than 5,000 baht per month, be Rak Nam Sor group members, and no social position in the community, 2) For management of people's participation in forest resources conservation, community organizations are joining together to establish Rak Nam Sor Group
to manage and jointly organize activities on conservation and restoration of forest resources continually. The group members participate in activities under a process of community participation and among all stakeholders. 3) People's participation level in forest resources conservation activities mostly was high and problems and limitations are at a low level, and
4) The guidelines for improving people’s participation in forest resources conservation consist of 4.1) organize training projects to educate, create understanding, and raise awareness among the public, 4.2) organize public relations activities on the conservation of forest resources and community forests, 4.3) encourage people to attend training courses related to forest resource conservation, 4.4) organize activities for public participation more, and 4.5) Government agencies and local government bodies should give priority and support the process of public participation in forest resource conservation continuously.  

Article Details

How to Cite
Pribwai, P., Kongsom, C. ., & Maneeanakekul, S. (2024). Development of People’s Participation in Forest Resources Conservation in Huai Sor Forest: A Case Study of Ban Sor and Ban Denphatthana Communities, Pue Sub District, Chiang Klang District, Nan Province. STOU Journal of Agriculture (Online), 6(1), 43–58. Retrieved from https://so01.tci-thaijo.org/index.php/stouagjournal/article/view/273977 (Original work published September 18, 2024)
Section
Research Articles

References

กรมป่าไม้. (2533). ป่าชุมชนในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: กองจัดการที่ดินป่าสงวนแห่งชาติ.

กมลรัตน์ ศรีพลกรัง, ปัทมาภรณ์ เดชยาภิรมย์, กาญจนา รูปะวิเชตร์, วิภาวรรณ สินไชย, ชานิล กุรินทร์, ศิโรรัตน์ บินสะนิ, วรพล คหัฏฐา.(2560). รายงานการศึกษาโครงการป่าชุมชนบ้านนาข่า ตำบลนาข่า อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม.โครงการอบรมหลักสูตร “นักบริหารระดับกลาง กระทรวงการคลัง รุ่นที่ 4/2560”. กรุงเทพฯ:กระทรวงการคลัง.

กาญจนา ทิพย์มาก. (2547). การมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรป่าไม้ของชุมชนมุสลิม กรณีศึกษา ตำบลกาลอ อำเภอรามัน จังหวัดยะลา. วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

กษินาจ หลิมสวัสดิ์. (2543). การมีส่วนร่วมของราษฎรในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และการพึ่งพิงป่าชุมชน

โคกสะอาด ตำบลสะแกโพรง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิตมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

กิตติศักดิ์ แก้ววารี. (2553). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ป่าชุมชนเขาราวเทียนทอง จังหวัดชัยนาท. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

จารุตา แท่งทองทึบ. (2553). การพัฒนาการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของประชาชนตำบลคลองพา อำเภอท่าชนะ จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี, สุราษฎร์ธานี.

จริยา รัมมนต์, และชัยวัฒน์ คงสม (2562) การสังเคราะห์งานวิจัยเกี่ยวกับแนวทางการจัดการป่าชุมชน : กรณีศึกษาป่าชุมชนในภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย. วารสารเกษตร มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 3(1):21.

ชโลมพร วรอนุวัฒนกุล. (2545). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ กรณีศึกษา ประชาชนในพื้นที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอชะอำ

จังหวัดเพชรบุรี. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

ชัยวัฒน์ คงสม (2552). ทรัพยากรป่าไม้ สิ่งแวดล้อมและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง. ใน ประมวลสาระชุดวิชากฎหมายเกี่ยวกับทรัพยากรป่าไม้และสิ่งแวดล้อม (หน่วยที่ 1, น. 1-24) นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ฐิติพงษ์ ศาสตร์แก้ว. (2560). ความสำเร็จของการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการป่าชุมชนในจังหวัดอุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, นนทบุรี.

ณรงค์ศักดิ์ สาธิตศานนท์. (2550). การพัฒนาการมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนของประชาชนบ้านทุ่งมหา ตำบลปากคลอง อำเภอปะทิว จังหวัดชุมพร. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี, สุราษฎร์ธานี.

ณัฐกานต์ ประกอบเที่ยง. (2552). การมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของประชาชน ในพื้นที่ลุ่มน้ำปิง ตอนบนส่วนที่ 1 อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

พันธุ์พงษ์ คงเดชอดิศักดิ์. (2557). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ในเขตอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง จังหวัดตราด. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต

มหาวิทยาลัยบูรพา, ชลบุรี.

ไพโรจน์ สุขสัมฤทธิ์. (2532). “การมีส่วนร่วมของประชาชน” ใน เอกสารประกอบการฝึกอบรมหลักสูตรการพัฒนาและส่งเสริมความร่วมมือด้านป่าไม้. กรมป่าไม้, กรุงเทพฯ.

ไพสุดา ตรีเดชี. (2546). การมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าทุ่งสูง จังหวัดกระบี่. วิทยานิพนธ์วิทยา

ศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

มณฑล จำเริญพฤกษ์ และ นิตยา เมี้ยนมิตร. หน่วยที่ 3 รูปแบบการป่าไม้ชุมชน. ใน เอกสารการสอนชุดวิชาการป่าไม้ชุมชน หน่วยที่ 1-8. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

มานะ บุณยานันต์. (2542). การมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนในการอนุรักษ์ป่าชุมชนซับจำปา อำเภอท่าหลวง จังหวัดลพบุรี. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

รักษ์กล้า สถานสุข. (2547). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของราษฎรที่อาศัยอยู่ที่โครงการพัฒนาห้วยแม่เพรียงตามพระราชดำริห้วยแม่เพรียง อำเภอแก่งกระจาน

จังหวัดเพชรบุรี. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

วาริณี เอี่ยมสวัสดิกุล และคณะ. (2562) การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อนำไปสู่การเป็นโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร: กรณีศึกษาโรงเรียนวัดสลักเหนือ จังหวัดนนทบุรี. รายงานการวิจัย มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, นนทบุรี.

วิชุดา ขวัญชุม. (2550). ภูมิปัญญาชาวบ้านด้านพืชสมุนไพรจากป่าห้วยส้อ ตำบลเปือ อำเภอเชียงกลาง

จังหวัดน่าน. สารนิพนธ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ปทุมธานี.

วิภาวรรณ มะลิวรรณ และคณะ. (2560). แนวทางส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการจัดการป่าชุมชนเขาขลุง ตำบลเขาขลุง อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี.วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 10(1),707-706. สืบค้นจาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Veridian-E-Journal/article/view/87405/69047

สมหญิง สุนทรวงษ์. (2557). ป่าชุมชนกับสังคมไทย. กรุงเทพฯ: ศูนย์วนศาสตร์ชุมชนเพื่อคนกับป่า –RECOFTC.

สำนักจัดการที่ดินป่าไม้ กรมป่าไม้. (2563). โครงการจัดทำข้อมูลสภาพพื้นที่ป่าไม้ ปี พ.ศ. 2563.

กรุงเทพฯ: กรมป่าไม้.

อภิชาต ภัทรธรรม และ สุรศักดิ์ อนุสรณ์. (2553). การมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของชาวเขาในพื้นที่หน่วยจัดการต้นน้ำน้ำสอด อำเภอทุ่งช้าง จังหวัดน่าน. วารสารวิทยาสารเกษตรศาสตร์ สาขาสังคมศาสตร์, 31 (3): 393-400

อุดมเพียร วงศ์ชัย. (2547). ปัจจัยทางเศรษฐกิจ-สังคมที่มีผลต่อการพึ่งพิงทรัพยากรป่าไม้และการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของชุมชนรายรอบป่าสงวนแห่งชาติป่าแม่ต้ำและป่าแม่นาเรือ จังหวัดพะเยา. (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.

สุบงกช จามิกร. (2526). การศึกษาปัญหาและทัศนคติของนิสิตปริญญาโท มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เกี่ยวกับการเรียนการสอนและบริการอื่นๆ. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต (การบริหารการศึกษา) กรุงเทพฯ.

เสน่ห์ จามริก และยศ สันตสมบัติ. (2536). ป่าชุมชนในประเทศไทย แนวทางการพัฒนา. กรุงเทพฯ สถาบันชุมชนท้องถิ่นพัฒนา.