การพัฒนารูปแบบพลิตภัณฑ์และรูปแบบการตลาดผ้าทอไทลื้อเพื่อความยั่งยืน ของชุมชนบ้านทุ่งมอก อ.เชียงคำ จ.พะเยา

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์และรูปแบบการตลาดผ้าทอไทลื้อเพื่อความยั่งยืนของชุมชนบ้านทุ่งมอก อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทของการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนการทำผ้าทอไทลื้อของชุมชนบ้านทุ่งมอก 2) ศึกษาหาแนวทางหรือวิธีการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์และรูปแบบการตลาดของกลุ่มทอผ้าไทลื้อบ้านทุ่งมอก กลุ่มประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ สมาชิกกลุ่มทอผ้าไทลื้อบ้านทุ่งมอก ตำบลเชียงบาน อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา จำนวน 44 คน โดยวิธีดำเนินการวิจัยเริ่มจากศึกษาบริบทของการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนการทำผ้าทอไทลื้อของชุมชนบ้านทุ่งมอก  จากนั้นมีการระดมความคิดของสมาชิกกลุ่มทอผ้าเพื่อหาปัญหาที่เกิดขึ้น  หลังจากนั้นทำการอบรมความรู้ด้านการตลาดและการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์โดยการใช้รูปแบบการอบรมแบบ CEFE (Competency based Economies through Formation of Enterprises) เมื่อจบการอบรมให้สมาชิกกลุ่มทอผ้าทำการวางแผนการตลาด แล้วปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ และทำการประเมินผลการดำเนินงานตามแผนที่วางไว้ ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มทอผ้าไทลื้อบ้านทุ่งมอกมีการทอผ้าไทลื้อ  โดยอาศัยภูมิปัญญาที่เรียนรู้สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษประมาณ 100-150 ปีมาแล้ว  ในช่วงแรกของการก่อตั้งกลุ่มการทอผ้าเป็นเพียงอาชีพเสริมนอกภาคการเกษตรเท่านั้นแต่ปัจจุบันทางกลุ่มได้ยืดเป็นอาชีพหลักในการเลี้ยงชีพ ปัญหาด้านการตลาดในอดีตคือ ไม่มีการทำการส่งเสริมการตลาดและแสวงหาลูกค้ารายใหม่ๆ ขาดการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ หลังจากที่ทางกลุ่มทอผ้าได้มีการอบรมความรู้ด้านการตลาดและการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์  ทางกลุ่มทอผ้าได้มีการพัฒนารูปแบบของกระเป๋าไทลื้อขึ้นใหม่ และมีการวางแผนการตลาดออกเป็น 2 ช่วง คือ ช่วงเดือนธันวาคม 2550 ถึงเดือนพฤษภาคม 2551 และช่วงเดือนกรกฎาคม 2551 ถึง เดือนกันยายน 2551 ผลจากการดำเนินการตามแผนที่วางไว้ส่งผลให้ ยอดขายในปี 2551 เมื่อเทียบกับปี 2550 เพิ่มขึ้นทุกเดือน (พิจารณาเฉพาะเดือนมกราคม ถึงเดือนสิงหาคม) โดยเดือนมิถุนายน 2551 มีอัตราการเติบโตของยอดขายสูงสุดเมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันในปี 2550 เติบโตถึง 486.10 เปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้อาจเป็นผลสืบเนื่องจากการวางแผนการตลาดในเดือนธันวาคม 2550 ถึงเดือนพฤษภาคม 2551 ในขณะที่เดือนกุมภาพันธ์ 2551 เป็นเดือนที่มีอัตราการเติบโตต่ำที่สุดเมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันในปี 2550 เติบโตเพียง 0.04 เปอร์เซ็นต์