จินตนาการทางชีววิทยาในนิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณี

Main Article Content

สุทธิกัญจน์ ทิพยเกษร
อรพินท์ คันธาเวช
วิลาสินี สวาทะนันทน์
มนตรี แรงจัดงาน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอเกี่ยวกับจินตนาการทางชีววิทยาของสุนทรภู่ที่ปรากฏในนิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณี** ได้ทำการศึกษาตั้งแต่ตอนที่พระอภัยมณีศรีสุวรรณเรียนวิชาไปจนถึงสามกษัตริย์ออกบวช จากการศึกษาได้สะท้อนให้เห็นถึงจินตนาการสร้างสรรค์ของสุนทรภู่ซึ่งส่วนหนึ่งมีความเกี่ยวข้องกับชีววิทยา โดยแบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ 1 จินตนาการเกี่ยวกับเทคโนโลยีที่สัมพันธ์กับชีววิทยา กลุ่มที่ 2 จินตนาการเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต และกลุ่มที่ 3 จินตนาการเกี่ยวกับสิ่งวิเศษซึ่งสะท้อนถึงความรู้ความคิดเกี่ยวกับการมองโลกและชีวิต ธรรมชาติรอบตัว ความเข้าใจในธรรมชาติและจินตนาการเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กับในทางชีววิทยาของผู้แต่ง เมื่อวิเคราะห์องค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับทางชีววิทยาพบว่าเกี่ยวข้องกับเรื่อง พืช (ลักษณะของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว) โสตทัศนูปกรณ์ (อุปกรณ์ขยายขีดความสามารถของการมองเห็น เช่น กล้องโทรทรรศน์ กล้องจุลทรรศน์) การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม เทคโนโลยีชีวภาพ พันธุวิศวกรรม การผสมข้ามสายพันธุ์ สัณฐานวิทยา สารอาหาร (วิตามิน / แร่ธาตุ) และการทำงานของระบบประสาท และยังแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของวรรณคดีไทยที่จะช่วยสร้างเสริมจินตนาการ นำไปสู่การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ให้แก่ผู้อ่าน และต่อยอดไปสู่การสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ ในทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (มปป.). หนังสือเรียนภาษาไทย ชุดพื้นฐานภาษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว.

ทศพร วงศ์รัตน์. (2550). พระอภัยมณี...มาจากไหน. กรุงเทพฯ: บริษัท คอมฟอมร์ม จำกัด.

ไทยรัฐ. (2567, 26 กรกฎาคม). สัตว์ผสมข้ามสายพันธุ์. www.thairath.co.th/lifestyle/life/1877671

พระสุนทรโวหาร (สุนทรภู่). (2544). พระอภัยมณี ของสุนทรภู่ เล่ม 1. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร.

พระสุนทรโวหาร (สุนทรภู่). (2544). พระอภัยมณี ของสุนทรภู่ เล่ม 2. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ศิลปาบรรณาคาร.

ภิญโญ ศรีจำลอง. (2549). ท่องโลกกวี เทิดอักษร สุนทรภู่. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์บ้านภิญโญ.

โรงพยาบาลพญาไท. (2567, 9 มิถุนายน). อะดรินาลีน. www.phyathai.com/th/article/2561-8__essential_hormones_that_you_have_to_handle___branchpyt2

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2566, 3 สิงหาคม). บันเทิงคดีแนววิทยาศาสตร์. th.wikipedia.org/wiki/บันเทิงคดีแนววิทยาศาสตร์.

วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2567, 26 กรกฎาคม). ใต้ทะเลสองหมื่นโยชน์. th.wikipedia.org.

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (2567, 20 กรกฎาคม). รากษส. https://culturio.sac.or.th/content/1292.

สุทธิกัญจน์ ทิพยเกษร. (2552). การวิเคราะห์องค์ความรู้และจินตนาการทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในนิทานคำกลอนเรื่อง ‘พระอภัยมณี’ [วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่].

สุทธิกัญจน์ ทิพยเกษร, อรพินท์ คันทาเวช และ วิลาสินี สวาทะนันทน์. (2565). การวิเคราะห์องค์ความรู้และจินตนาการทางชีววิทยาในนิทานคำกลอนเรื่องพระอภัยมณี (รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์). เชียงใหม่: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

องอาจ โอ้โลม. (2555). วรรณคดีศึกษา. กรุงเทพฯ: ทริปเพิ้ล กรุ๊ป.

อุทยานวิทยาศาสตร์พระจอมเกล้า ณ หว้ากอ. (2567, 26 กรกฎาคม). วิวัฒนาการในการบินของนก. www.waghor.go.th.

BBC News ไทย. (2560, 26 ธันวาคม). พบหลักฐานจิ๋นซีฮ่องเต้สั่งให้ค้นหายาอายุวัฒนะจริง. www.bbc.com/thai/international-42481953.

NECTEC. (2567, 9 มิถุนายน). วัฏจักรของน้ำ. www.nectec.or.th/schoolnet/library/create-web/10000/science/10000-6295.html.

NovaBizz. (2566, 3 สิงหาคม). ความต้องการของมนุษย์ (Human needs). www.novabizz.com/NovaAce/Personality/Human_Needs.htm.

true ปลูกปัญญา. (2565, 18 มกราคม). ภาษาไทย ม. 3 เรื่อง นิทานคำกลอนเรื่อง พระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อ. www.trueplookpanya.com/learning/detail/31747.

true ปลูกปัญญา. (2567, 9 มิถุนายน). พืชใบเลี้ยงเดี่ยว. www.trueplookpanya.com/knowledge/content/63521/-scibio-sci-.