ปัจจัยที่ก่อให้เกิดบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์ในพุทธปรัชญา

Abstract

บทคัดย่อ

          งานวิจัยเรื่องปัจจัยที่ก่อให้เกิดบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์ในพุทธปรัชญามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดพระโพธิสัตว์ตามทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาท  แนวคิดบุคลิกภาพและบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์ตามทัศนะพุทธปรัชญาและปัจจัยที่ก่อให้เกิดบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์ในพุทธปรัชญาเถรวาทเป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ(Qualitative Research) จากการศึกษาข้อมูลในพระไตรปิฎก เอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง  ผลการศึกษาพบว่าพระโพธิสัตว์หมายถึงบุคคลที่บำเพ็ญบารมีเพื่อที่จะตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า บุคลิกภาพตามทัศนะพุทธปรัชญาหมายถึงพฤติกรรมอันเป็นการกระทำของบุคคล ทั้งที่ปรากฏและไม่ปรากฏออกมาภายนอก ซึ่งเป็นไปตามเจตนา ส่วนบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์เป็นพฤติกรรมการแสดงออกของพระโพธิสัตว์ที่เป็นลักษณะเฉพาะตัว อันสะท้อนความคิด อารมณ์ และความรู้สึกอันเป็นปัจเจกบุคคลของพระโพธิสัตว์แล้วแสดงออกมาเป็นการกระทำโดยเจตนา แบ่งออกเป็นบุคลิกภาพภายนอกอันเป็นลักษณะทางกายภาพอันประกอบไปด้วยมหาปุริสลักษณะ อนุพยัญชนะ และพฤติกรรมการเสียสละช่วยเหลือผู้อื่นส่วนบุคลิกภายในอันเป็นลักษณะทางจิตภาพ อันประกอบไปด้วยบารมี 10 ประการอย่างยิ่งยวดสำหรับปัจจัยที่ก่อให้เกิดบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์หมายถึงสาเหตุที่ทำให้พระโพธิสัตว์แสดงออกทางพฤติกรรมทางกาย วาจา และใจ อันเป็นลักษณะเฉพาะตัวเพื่อการตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้แก่ การเห็นทุกข์ภัยในวัฏฏะสงสารการเน้นวิธีการหลุดพ้นด้วยปัญญาการได้เห็นลักษณะของพระพุทธเจ้าและได้รับพุทธพยากรณ์การมีจุดมุ่งหมายอันยิ่งใหญ่ การมีธรรมสโมธาน 8  การมีพุทธภูมิธรรมการมีอธิษฐานธรรม และ การมีอัชฌาสัย 6 

คำสำคัญ: พระโพธิสัตว์ตามทัศนะพุทธปรัชญา, บุคลิกภาพ, ปัจจัยที่ก่อให้เกิดบุคลิกภาพพระโพธิสัตว์

 Abstract

        The purpose of this article entitled “the factor causing personality of Bodhisattva in Buddhist philosophy”is to study the concept of Bodhisattva according to the Theravada Buddhist philosophy, the personality concept and Bodhisattva’spersonality according to Buddhist philosophy, and the factors that cause the Bodhisattva’s personality in Theravada Buddhist philosophy. This research is a qualitative research based on the study of information in the Tipitaka, documents and related research. The results of the study revealed that Bodhisattva means person who has resolved to attain enlightenment forbeing the Buddha. Personality as perceived by the Buddhist philosophy means the behavior to which performance of the person belong,even though appearing and not appearing outside which depend on his intention. While Bodhisattva’spersonality is the behavior of the expression of the Bodhisattva,that  has specific characteristic which reflects the idea, emotions and feelings as the individualityof Bodhisattva then express it as action by intention. It can divide into anexternal personality refers to the physical characteristics, including Mahapurisalaksana, Anubayanchana  and behavior devotedfor helping his fellowmen, and an internal personality refers to the characteristics of mentality, includingten virtues extremely. Forthe factors that form the Bodhisattva personality means the cause which make Bodhisattva expressof physical, verbal, and spiritual behavior which is specific characteristic in orderto attain enlightenment for being the Lord Buddha,include: seeing suffering and threat in the cycle of rebirth,emphasizing method of the wisdom liberation, sighting the characteristics of the Buddha and receiving Buddha’s prediction, having a great goal, the eight Dhamma Samodhanas, the Dhamma Buddha’s sphere,the resolution Dhamma, and the six courteousness.

Keywords: Bodhisattva in Buddhist philosophy, personality, the factors causing personality of Bodhisattva.