ชีวิตวิถีใหม่กับการปรับตัวของคนในชุมชนเมืองจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม (หลังยุคโควิด-19) กรณีศึกษาชุมชนเขตดุสิต

บทคัดย่อ

            การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญคือ 1. เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม (หลังยุคโควิด-19) ของคนในชุมชนเมือง 2. เพื่อศึกษาการปรับตัวของคนชุมชนเมืองต่อสภาพการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม (หลังยุคโควิด-19) และ
3. นำเสนอข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของชุมชนเมือง (หลังยุคโควิด-19) ที่เหมาะสมกับสภาวะ “ปรกติใหม่หรือวิถีชีวิตแบบใหม่” ในปัจจุบันสามารถนำไปสู่การสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนเมืองใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลหลัก เป็นชุมชนในเขตดุสิต ประกอบด้วย 5 แขวง 46 ชุมชน 1) แขวงถนนนครไชยศรี 2) แขวงสี่แยกมหานาค 3) แขวงวชิรพยาบาล 4) แขวงดุสิต 5) แขวงสวนจิตรลดา ที่เกี่ยวข้อง เช่น ผู้นำชุมชน ผู้นำทางศาสนา ปราชญ์ชาวบ้าน และผู้อาวุโส เป็นต้น รวมทั้งสิ้นจำนวน 20 คน วิเคราะห์ด้วยการตีความสร้างข้อสรุป ผลการศึกษาพบว่า

           1. สภาพปัญหาและผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม พบว่า ปัญหาเรื่องของรายได้ การขาดรายได้ การตกงาน การปรับตัวของคนในชุมชน ความรู้เกี่ยวกับการดูแลตนเอง ความไม่เข้าใจในมาตรการและความรู้ด้านการดูแลตนเองในพื้นที่ 2. การปรับตัวของคนชุมชนเมืองต่อสภาพการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม (หลังยุคโควิด-19) พบว่า ชุมชนต้องมีการวางแผนการใช้เงิน มีส่วนร่วมในการปรับตัวร่วมกันในชุมชน มีการปฏิบัติตามมาตรการสุขภาพตามมาตรการของสาธารณะสุข เรียนรู้การกำจัดขยะติดเชื้อและคัดแยกขยะให้ถูกต้อง การพัฒนาตนเองในการใช้เทคโนโลยีให้เหมาะสมกับชีวิตประจำวัน บริหารค่าใช้จ่ายในครัวเรือน และเรียนรู้ทักษะต่าง ๆ เพื่อพัฒนาอาชีพ 3. ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของชุมชนเมือง (หลังยุคโควิด-19) ที่เหมาะสมกับสภาวะ “ปรกติใหม่หรือวิถีชีวิตแบบใหม่” พบว่า ต้องมุ่งเน้นการติดอาวุธทางปัญญาให้กับคนในชุมชน เน้นการพัฒนาบนฐานชุมชน การพัฒนาทักษะศาสตร์สมัยใหม่ การบูรณาการระหว่างองค์ความรู้ชุมชนกับองค์ความรู้ศาสตร์สมัยใหม่และการสร้างภาคีเครือข่าย การทำงานต้องมีเครือข่ายภายในชุมชน