Dyeing the bamboo strips with natural colors from butterfly pea for artificial flower products

Main Article Content

Sripari Pomchat
Keeratiya Sornnoey
Kunchaya Siwnguan
Asst. Prof. Dr. Jiraphat Kaewsritong

Abstract

        งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาวิธีการย้อมสีเส้นตอกไม้ไผ่ด้วยสีธรรมชาติจากดอกอัญชัน 2. พัฒนาผลิตภัณฑ์ดอกไม้ประดิษฐ์จากเส้นตอกไม้ไผ่ที่ผ่านการย้อม และ 3. ศึกษาความพึงพอใจของผู้ตอบแบบสอบถามที่มีต่อผลิตภัณฑ์ต้นแบบ วิธีดำเนินการวิจัยในระยะที่ 1 ศึกษาวิธีการย้อมสีเส้นตอกไม้ไผ่ด้วยสีธรรมชาติจากดอกอัญชัน โดยศึกษาชนิดของสารช่วยติด 3 ชนิด ได้แก่ เกลือ สารส้ม น้ำขี้เถ้า ที่ระดับความเข้มข้น 3 ระดับ คือ ร้อยละ 1, 10 และ 20 วัดค่าสีก่อนและหลังการย้อม แล้วนำค่าสีในแต่ละหน่วยทดลองวิเคราะห์ความแตกต่างโดยวิธี Ducan’s multiple test ระยะที่ 2 การพัฒนาผลิตภัณฑ์ดอกไม้ประดิษฐ์จากเส้นตอกไม้ไผ่ที่ผ่านการย้อม และระยะที่ 3 ประเมินความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ต้นแบบ เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์ แบบร่างผลิตภัณฑ์ และแบบสอบถามความพึงพอใจ กลุ่มตัวอย่าง คือ ตัวแทนกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องจักสานไผ่วิจักษณ์ จำนวน 20 คน ได้จากการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) และกลุ่มผู้ประเมินความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ต้นแบบ จำนวน 100 คน โดยการสุ่มแบบบังเอิญ (Accidental sampling) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า การย้อมสีเส้นตอกไม้ไผ่ที่เหมาะสม คือ การต้มเส้นตอกไม้ไผ่ในน้ำย้อมสีสกัดจากดอกอัญชันผสมกับน้ำในอัตราส่วน 100 มิลลิลิตร ต่อน้ำเปล่า 1,000 มิลลิลิตร ที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส เวลา 1 ชั่วโมง ส่วนความเข้มข้นของสีโดยเฉลี่ยในแต่ละชนิดของสารช่วยติดพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p≤0.05) โดยการใช้เกลือที่ความเข้มข้นร้อยละ 1 ให้ค่าเฉลี่ยความสว่าง L*   (55.72a 1.56) น้อยที่สุดแสดงถึงการติดสีดีที่สุด และมีค่า a* (-0.89a 0.55) เป็นค่าลบซึ่งแสดงถึงการติดสีเขียว b* (3.57a 1.56)  สำหรับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบและการประเมินความพึงพอใจ พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามมีความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ดอกไม้ประดิษฐ์ย้อมสีดอกอัญชัน คือ ดอกกล้วยไม้ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนดอกบัว ดอกบานไม่รู้โรย ดอกไฮเดรนเยียอยู่ในระดับมาก และดอกทิวลิปอยู่ในระดับปานกลาง

Article Details

Section
บทความวิจัย

References

กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2563). แผนจัดการคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2560- 2565. สํานักงานนโยบายและ

แผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

ชลธิศ ดาราวงษ์. (2560). การจัดการผลิตภัณฑ์และการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: วังอักษร.

บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาสน.

ประเสริฐ สุทธิประสิทธิ์และคณะ. (2553). เทคโนโลยีในการออกแบบผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิตในอุตสาหกรรม. เอกสารการ

สอนชุดวิชา นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

พูนทรัพย์ สวนเมืองและคณะ. (2542). การย้อมสีไหมด้วยวัสดุธรรมชาติในภาคอีสานของไทย. กรุงเทพฯ : สมาคมเทคโนโลยีที่

เหมาะสม.

ภัทรานิฏชณ์ พิมพ์ประพร. (2558). การศึกษาอิทธิพลของสารช่วยติดสีต่อเฉดสีของสีย้อมธรรมชาติสกัดจากใบหมี่บนเส้นใยไหม

ด้วยกระบวนการย้อมแบบดูดซึม (วศ.ม.) กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

มนัส จันทร์พวงและคณะ. (2563). การพัฒนาผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติจากใบสัก ชุมชนบ้านแม่พวก ตําบลห้วยไร่ อําเภอเด่นชัย จังหวัด

แพร่. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต 8(1), 250-262.

วรางคณา ศรีผุย วัชรี ฟั่นเฟือนหา และ ณัฐพร พุทธวงศ์. (2562). การพัฒนาการย้อมสีจากไม้ฝางด้วยกระบวนการย้อมแบบพหุโดย

ใช้ดอกดาวเรืองเป็นสีหลัก. วารสารวิจัยคณะวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 1(4), 27-35.

วิชยา ภูมิชัย และขนิษฐา วัชราภรณ์. (2560). อิทธิพลของน้ำขี้เถ้าจากไม้ 6 ชนิด ต่อผลของการย้อมครามบนผ้าฝ้าย. ใน

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน,การประชุมวิชาการระดับชาติครั้งที่ 14 น.3770-3775.

วันชัย หมวกน้อย. (2563, 12 มีนาคม). ประธานกลุ่มผู้ประกอบกิจการ เครื่องจักสานไผ่วิจักษณ์. สัมภาษณ์.

อรัญ วานิชกร. (2559). การออกแบบผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น (OTOP). กรุงเทพฯ :จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.