แนวทางการปรับปรุงสภาพแวดล้อมทางกายภาพ บริเวณพื้นที่สาธารณะริมกว๊านพะเยาเพื่อรองรับการใช้งานของผู้สูงอายุ

Main Article Content

พันธพัฒน์ บุญมา

บทคัดย่อ

             การวิจัยเป็นการศึกษาสภาพแวดล้อมทางกายภาพเพื่อผู้สูงอายุในพื้นที่สาธารณะริมกว๊านพะเยา แบ่งวิธีวิจัยเป็น 2 ส่วน คือ 1) ใช้แบบสำรวจในการวิจัยเพื่อศึกษาลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ และ 2) ใช้แบบสอบถามในการวิจัยเพื่อศึกษากิจกรรมและความต้องการของผู้สูงอายุ สรุปผลได้ดังนี้ ลักษณะทางกายภาพที่พบมีทั้งส่งเสริมและไม่ส่งเสริมการใช้งาน โดยไม่พบที่จอดรถ ป้ายสัญลักษณ์ แผนผังสามมิติ ทางลาดส่วนใหญ่ความชันไม่ได้มาตรฐาน ทางลาดกับบันไดส่วนใหญ่ไม่พบราวกันตก ทางลาดในหลายจุดไม่สามารถเชื่อมต่อไปยังถนนได้ ไม่พบห้องน้ำในพื้นที่แต่พบในบริเวณใกล้เคียงซึ่งมีรูปแบบไม่ครบตามมาตรฐาน ที่นั่งพักไม่มีพนักพิงหลังในจุดที่อาจเกิดอันตราย ทางสัญจรมีพื้นผิวไม่เรียบและมีสิ่งกีดขวาง และที่พื้นไม่พบผิวต่างสัมผัส ผู้สูงอายุที่มาใช้พื้นที่อยู่ในจังหวัดพะเยา อยู่อาศัยเป็นคู่สามีภรรยาและเป็นผู้เกษียณอายุ ว่างงานและทำงานบ้าน มาใช้พื้นที่ 3-5 วันต่อสัปดาห์ และมาในช่วงเย็น เหตุผลที่ไม่มาคือฝนตก และดูแลบุตรหลาน ใช้วิธีเดินมา และมาเดินเล่นและวิ่งออกกำลังกาย มีความพึงพอใจต่อการใช้พื้นที่อยู่ในระดับน้อย ซึ่งเสนอแนวทางดังนี้ เพิ่มพื้นที่ให้มีความหลากหลายในการใช้งานกับทุกวัย เพิ่มจุดในการข้ามถนน เช่น ทางม้าลาย จุดสัญญาณหยุดรถให้คนเดินข้าม และแก้ไขจุดเชื่อมต่อทางลาดกับถนน ในลักษณะกายภาพที่ไม่พบ หรือไม่เป็นไปตามเกณฑ์ สามารถปรับปรุงให้เป็นไปตามเกณฑ์ได้ และต้องคำนึงถึงความสะดวกปลอดภัยและบริบทของพื้นที่

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กฎกระทรวงกำหนดสิ่งอำนวยความสะดวกในอาคารสำหรับผู้พิการหรือทุพพลภาพและคนชรา พ.ศ. 2548.

(2548, 2 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา. 122 52ก.

คณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ. (2553). แผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ.2545-2564).ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1 พ.ศ.2552. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์.

เทศบาลเมืองพะเยา. (2561). ข้อมูลทั่วไปของเทศบาลเมืองพะเยา. สืบค้น 05 พฤศจิกายน 2561, จาก http//www.tessabanphayao.go.th

ปรารถนา ศิริเบ็ญนรัต. (2553). รูปแบบการท่องเที่ยวของผู้สูงอายุที่เป็นข้าราชการบำนาญในเขตเทศบาล จังหวัดนครปฐม (วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปกร.

ศักดิธัช เสริมศรี. (2554). สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการออกกำลังกายของผู้สูงอายุในพื้นที่ สาธารณะเขตเทศบาลนคร เชียงใหม่ (วิทยานิพนธ์ปริญญาสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์. (2552). คู่มือปฎิบัติวิชาชีพ การออกแบบสภาพแวดล้อมและสิ่งอำนวยความ สะดวกสำหรับทุกคน (Universal Design Code of Practice). กรุงเทพฯ: บ.พลัสเพรส จำกัด.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2556). การคาดประมาณประชากรของประเทศไทย ปี 2553-2583. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เดือนตุลา.

สำนักพัฒนาบริการท่องเที่ยว กรมการท่องเที่ยว. (ม.ป.ป.). คู่มือการจัดทำสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับนักท่องเที่ยวกลุ่มคน พิการและผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท.

สํานักส่งเสริมและพิทักษ์ผู้สูงอายุ. (2553). คู่มือการจัดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและปลอดภัย. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท.

สุรีรัตน์ จำปาเงิน. (2559). แนวทางการพัฒนาสวนสาธารณะที่เหมาะสมเพื่อส่งเสริมเมืองที่เป็นมิตรต่อผู้สูงอายุ

(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุรชาติ สินวรณ์. (2558). แนวทางการออกแบบสิ่งอำนวยความสะดวกและสภาพแวดล้อมทางกายภาพเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว สำหรับผู้สูงอายุและพิการ ตลาดน้ำตลิ่งชัน. วารสารวิจัย มสด สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์,ปีที 11 ฉบับที่ 3 กันยายน - ธันวาคม 2558, 97-116.

สุดนิรันดร์ เพชรัตน์. (2557). การจัดสภาพแวดล้อมทางกายภาพเพื่ออำนวยความสะดวกสำหรับผู้สูงอายุ. วารสาร วิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปีที่9 ฉบับที่2 เดือนกรกฎาคม – ธันวาคม พ.ศ.2557, 70-85.

Burgstahler, S. (2009). Universal Design of Instruction (UDI): Definition, Principles, Guidelines, and Examples.n.p.