การออกแบบและพัฒนาขวดน้ำดื่มพร้อมกล่องเก็บยาอเนกประสงค์สำหรับผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

แนวโน้มประชากรผู้สูงอายุในประเทศไทยมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น จากการเปลี่ยนแปลงด้านภาวการณ์เจริญพันธุ์ และภาวการณ์ตายของประชากรส่งผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางอายุของประชากรไทย และปัญหาความเสื่อมถอยในสมรรถภาพต่าง ๆ ของผู้สูงอายุซึ่งส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวันจึงทำให้ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ต้องรับประทานยาเป็นประจำ และอาจลืมรับประทานยาตามเวลา ลืมนำยาติดตัวไปนอกสถานที่ ลำบากในการตัดแบ่งเม็ดยาและหาน้ำดื่มเมื่อต้องการรับประทานยาทันที ด้วยเหตุดังกล่าวนำมาสู่งานวิจัยนี้ซึ่งมีวัตถุประสงค์ 1)  เพื่อศึกษาปัญหาและความต้องการสำหรับใช้เป็นแนวทางในการออกแบบและพัฒนาขวดน้ำดื่มพร้อมกล่องเก็บยาอเนกประสงค์สำหรับผู้สูงอายุ 2) เพื่อออกแบบและพัฒนาขวดน้ำดื่มพร้อมกล่องเก็บยาอเนกประสงค์สำหรับผู้สูงอายุ 3) เพื่อประเมินประสิทธิภาพและความพึงพอใจในการออกแบบและพัฒนาขวดน้ำดื่มพร้อมกล่องเก็บยาอเนกประสงค์สำหรับผู้สูงอายุ โดยใช้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 105 ท่าน ร่วมกับเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบสอบถาม ในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลจากการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุต้องการกล่องเก็บยาที่พกพาได้สะดวก หากมีน้ำดื่มด้วยจะทำให้สะดวกเมื่อต้องการรับประทานยาทันที ช่องเก็บยาที่เหมาะสมควรมี 3 ช่อง ได้แก่ มื้อเช้า กลางวัน และเย็น และควรมีฉลากหรือสัญลักษณ์ระบุไว้ว่าเป็นยาสำหรับรับประทานมื้อไหน นอกจากนี้ควรมีอุปกรณ์ตัดแบ่งเม็ดยาในตัวเนื่องจากยาบางชนิดมีปริมาณมากเกินไปในการรับประทานแต่ละครั้ง โดยรูปแบบโครงสร้างของผลิตภัณฑ์ทำจากวัสดุพอลิคาร์บอเนต ขนาดบรรจุของขวดน้ำดื่ม 250 มิลลิลิตร ทั้งนี้แนวคิดในการออกแบบผลิตภัณฑ์ได้จากพื้นที่หน้าตัดรูปทรงคล้ายไตมนุษย์ประกอบกับรูปทรงขวดน้ำดื่มได้แนวคิดจากขวดเหล้าสแตนเลสแบบพกพา และผลของการประเมินประสิทธิภาพและความพึงพอใจของผู้สูงอายุ อยู่ในระดับมาก (=4.27, S.D=0.40) ทั้งในด้านหน้าที่และประโยชน์ใช้สอย ด้านรูปแบบและความสวยงาม ด้านวัสดุ และด้านความปลอดภัย