การออกแบบเครื่องทอผ้า 2 ตะกอเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเชิงพาณิชย์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อออกแบบและสร้างเครื่องทอผ้า 2-4 ตะกอ สำหรับทอผ้าตัวอย่างขนาดเล็ก หน้ากว้างไม่เกิน 23 นิ้ว สำหรับนำไปใช้ในการทอตัวอย่าง ลายทอเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเชิงพาณิชย์ โดยใช้ข้อมูลทางกายภาพของ ผ้าทอพื้นเมือง และขนาดผ้าตัวอย่างสำหรับทำตัวอย่างผลิตภัณฑ์ชุมชนเป็นเกณฑ์ในการออกแบบและกำหนดขนาดมิติตัวเครื่องทอผ้าและส่วนประกอบต่าง ๆ ของเครื่อง ซึ่งจากการศึกษาพบว่าผ้าทอที่จะทำเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชน เป็นผ้าทอพื้นเมืองส่วนใหญ่ใช้ตะกอไม่เกิน 3 ตะกอต่อลายซ้ำลายผ้าเป็นโครงสร้างพื้นฐานลายขัด 1/1 กับลายทแยง 2/1 ความหนาแน่นของเส้นพุ่ง 60-120 เส้นต่อนิ้ว ขนาดผ้าตัวอย่างสำหรับใช้รวบรวมเป็นเล่มนำเสนอลูกค้าเชิงพาณิชย์มีขนาดความกว้างประมาณ 3 นิ้ว ยาว 25 นิ้ว เครื่องทอผ้า 2 ตะกอที่ออกแบบและพัฒนาขึ้นมา โดยมีขนาดหน้ากว้างของพันหวี 3 นิ้ว มีจำนวน 4 ตะกอ ระบบการยกตะกอเป็นแบบคันยกด้วยสปริงยางยืด (Elastic system) ระบบคันกดตะกอด้านล่างแบบ (Countermarches system) ระบบการส่งด้ายพุ่งและกระทบด้วยพุ่งเป็นแบบใช้แรงงานคนทอ ระบบม้วนผ้าและคลายเส้นยืนเป็นแบบเฟื่องเกลียวปรับด้วยการล็อคของเฟืองม้วนเส้นยืนเครื่องทอผ้า 2 ตะกอ ที่ออกแบบมาเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนเชิงพาณิชย์นี้ สามารถทอผ้าตัวอย่างได้ 3 โครงสร้าง คือลายขัด1/1  ลายทแยง 2/1 ลายซาติน ลายปีกนก 2/2 ลายสองแบบซิกแซ็ก ลายเกล็ดเต่า และลายทอพื้นฐานประยุกต์ จากการทดลอง ทอผ้าด้วยเส้นยืนขนาด 20/2 และเส้นพุ่งขนาด 20/2 ฟันหวีเบอร์ #38 และ #20 เมื่อเริ่มด้านยืนกว้าง 13 นิ้วร้อยเส้นด้ายยืน 2 เส้น  ต่อช่องฟันหวี สามารถทอลายขัดได้ผ้าหน้ากว้างเฉลี่ย 13 นิ้ว ความหนาแน่นของเส้นด้ายพุ่ง 60 เส้นต่อนิ้ว สามารถเลือกลายทอได้และนำไปเป็นตัวอย่างของการทอ เพื่อนำไปสู่การผลิตเชิงพาณิชย์ โดยผ้าที่ทอสำเร็จเป็นผลิตภัณฑ์ประเภทผ้าพันคอ ผ้าคลุมไหล่ที่ยังคงคุณค่าของภูมิปัญญาผู้ทอผ้าในการทอผ้าด้วยกี่และลายผ้าพื้นบ้าน