การออกแบบลวดลายแผ่นฉลุตกแต่งภายในตามอัตลักษณ์จังหวัดปทุมธานี

Main Article Content

ดวงฤทัย ตี่สุข

บทคัดย่อ

        งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตลักษณ์จังหวัดปทุมธานี เพื่อออกแบบและพัฒนาลวดลายแผ่นฉลุตกแต่งภายในตามอัตลักษณ์จังหวัดปทุมธานีและเพื่อศึกษาความพึงพอใจต่อการออกแบบลวดลาย โดยมีขั้นตอนการศึกษา คือ การศึกษา      อัตลักษณ์จังหวัดปทุมธานีจากภาคเอกสาร การศึกษาอัตลักษณ์ที่โดดเด่นและแนวคิดการออกแบบลวดลายจากการเก็บแบบสอบถามของคนในพื้นที่จังหวัดปทุมธานี จำนวน 400 คน เพื่อเป็นแนวทางในการออกแบบสร้างสรรค์และพัฒนาลวดลายฉลุ การวิจารณ์งานออกแบบลวดลายฉลุจากการสัมภาษณ์กลุ่มตัวแทนวิสาหกิจชุมชน จำนวน 10 คนและกลุ่มภาครัฐ จำนวน 10 คน และการประเมินความพึงพอใจของคนในพื้นที่จังหวัดปทุมธานี จำนวน 400 คน ผลการศึกษา พบว่า จังหวัดปทุมธานีมีอัตลักษณ์ที่โดดเด่นมากที่สุด 4 ประเภท ได้แก่ ดอกบัวและรวงข้าว สัญลักษณ์ด้านที่ตั้งถิ่นฐาน หงส์สัญลักษณ์ด้านศาสนา     ดอกพิกุลลายสไบมอญสัญลักษณ์ด้านสังคม และการรำมอญสัญลักษณ์ด้านศิลปะการแสดง โดยรูปแบบลวดลายแผ่นฉลุตกแต่งภายในที่คนในพื้นที่จังหวัดปทุมธานีมีความพึงพอใจมากที่สุด คือ ลักษณะลายการผสมผสานตัวลาย 2 รูปแบบ ได้แก่ ตัวลายแสดงเนื้อหาที่เป็นการผูกลายส่วนย่อยของแผ่นผืนลายดอกบัวซ้อนดอกพิกุล และตัวลายแสดงเรื่องราวที่เป็นการนำตัวลาย      อัตลักษณ์ ทั้ง 4 ด้าน โดยการ จัดองค์ประกอบตามรูปแบบเส้นโค้งจากท่ารำมอญที่มีจุดเด่นดอกบัวขนาดใหญ่ที่เคียงคู่รวงข้าว ใบบัว และหงส์ ที่เน้นการรับรู้และการสื่อความหมายที่ง่ายต่อการจดจำ โดยการประเมินความพึงพอใจต่อการออกแบบลวดลาย พบว่ามีความพึงพอใจในด้านประโยชน์ใช้สอยสำหรับตกแต่งบ้านพักอาศัยมากที่สุด ในระดับความพึงพอใจมาก (  = 4.22) ที่ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D. = 0.78) และมีความพึงพอใจในด้านความสวยงามมากที่สุด ในระดับความพึงพอใจมาก (  = 4.17) ที่ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D. = 0.75) และมีความพึงพอใจด้านคุณค่าและการสื่อสารในส่วนคุณค่าที่เหมาะสมในการตกแต่งสถานที่มากที่สุด ในระดับความพึงพอใจมาก (  = 4.17) ที่ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D. = 0.73) 

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กิดานันท์ มะลิทอง. (2536). เทคโนโลยีการศึกษาร่วมสมัย. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์เอดิสันเพรสโปรดักส์.

กำจร สุนพงษ์ศรี. (2555). สุนทรียศาสตร์หลักปรัชญาศิลปะ ทฤษฎีทัศนศิลป์ ศิลปะวิจารณ์ (พิมพ์ครั้งที่ 1).

กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชูศักดิ์ ไทพาณิชย์. (2556). การออกแบบลวดลาย. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์วาดศิลป์.

ดุสิตธร งามยิ่ง. (2559). รำมอญ: ประเพณีทรงคุณค่าจังหวัดปทุมธานี. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์, 6(2), 55-66.

ประเสริฐ ศีลรัตนา. (2538). การออกแบบลวดลาย. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.

มาริสา หิรัญตียะกุล และนพดล ตั้งสกุล. (2565). การศึกษาอัตลักษณ์ถิ่นที่ในสิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง. วารสารวิจัยและสาระ

สถาปัตยกรรมและการผังเมือง, 19(1), 99-113.

สำนักงานจังหวัดปทุมธานี.(18 ตุลาคม 2562). แผนพัฒนาจังหวัดปทุมธานี. สืบค้นเมื่อ 5 ตุลาคม 2563, จาก

http://www.pathumthani.go.th/new_web/webplan/index.html

สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดปทุมธานี. (4 กันยายน 2564). พาณิชย์จังหวัดปทุมธานีเปิดตัวต้นแบบผลิตภัณฑ์นวัตกรรม

เชิงพาณิชย์สู่ตลาดสากล. สืบค้นเมื่อ 10 ตุลาคม 2564, จาก https://www.innnews.co.th/news/news-

general/news_182431/

สุชาติ เถาทอง. (2539). หลักการทัศนศิลป์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์นำอักษรการพิมพ์.

องค์การบริหารส่วนจังหวัดปทุมธานี. (2552). ความเป็นมาของท้องถิ่น (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ : ทริปเพิ้ล กรุ๊ป.

อภิญญา เฟื่องฟูสกุล. (2546). อัตลักษณ์ (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: คณะกรรมการสภาวิจัยแห่งชาติ.

Edward Relph . (1976). Place and Placelessness. London : Pion Limited.

Lois Fichner Rathus. (1985). Understanding Art. New Jersey : Prentice-Hell, Englewood Cliffs.