การพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทอประเภทของที่ระลึกจากอัตลักษณ์ชุมชน เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวอุทยานธรณีโลกสตูล

Main Article Content

ศศิธร วิศพันธุ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ชุมชนพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล 2. เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทอประเภทของที่ระลึกจากอัตลักษณ์ชุมชนพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล และ 3. เพื่อถ่ายทอดความรู้การพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทอประเภทของที่ระลึกให้แก่ผู้ผลิตในชุมชน ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง คือ ประชากรที่อาศัยอยู่ในเขตพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย 1. ผู้นำชุมชน ตัวแทนจากหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง และผู้ประกอบการร้านขายสินค้าของฝากของที่ระลึกในพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล จำนวน 20 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง 2. ผู้บริโภคและนักท่องเที่ยว จำนวน 280 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบสะดวก 3. ผู้ผลิตในชุมชน จำนวน 10 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง  ซึ่งเป็นกลุ่มที่ก่อตั้งขึ้นโดยสมาชิกในชุมชน มีความพร้อมและมีศักยภาพในการผลิต เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถาม และแบบประเมิน ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือโดยหาค่าความเที่ยงตรงของแบบสอบถาม (IOC) สถิติที่ใช้ในงานวิจัย ใช้สถิติพรรณนาในรูปแบบค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยมีดังนี้ 1. ผลการศึกษาอัตลักษณ์ชุมชนพื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล พบว่า ลักษณะของซากดึกดำบรรพ์ทางทะเล คือ อัตลักษณ์ของพื้นที่มากที่สุด และผลการสำรวจความคิดเห็นด้านรูปแบบผลิตภัณฑ์ของที่ระลึกประเภทสิ่งทอจากกลุ่มผู้บริโภคและนักท่องเที่ยว พบว่า อัตลักษณ์พื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูลที่ควรปรากฏบนผลิตภัณฑ์ของที่ระลึกมากที่สุดคือ ลักษณะของซากดึกดำบรรพ์ทางทะเล 2. ผลการพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทอประเภทของที่ระลึกจากอัตลักษณ์พื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล ได้ผลิตภัณฑ์ จำนวน 11 รูปแบบ และผลประเมินความพึงพอใจผลิตภัณฑ์จากกลุ่มผู้บริโภคและนักท่องเที่ยว พบว่า มีความพึงพอใจผลิตภัณฑ์สิ่งทอประเภทของที่ระลึกในภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยผลิตภัณฑ์มีความสะดวกในการพกพาขนส่ง มีรูปแบบที่เหมาะสม มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว สื่อถึงอัตลักษณ์พื้นที่อุทยานธรณีโลกสตูล มีแรงจูงใจต่อการตัดสินใจซื้อ และราคาเหมาะสมกับผลิตภัณฑ์ โดยมีความพึงพอใจผลิตภัณฑ์กระโปรงผ้าพันมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.33 และ 3. ผลการถ่ายทอดความรู้การพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทอประเภทของที่ระลึกให้แก่ผู้ผลิตในชุมชน พบว่า ผู้ผลิตในชุมชน มีความรู้ ความเข้าใจในกระบวนการและเทคนิคการทำผ้าบาติก สามารถนำมาสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่           ที่มีลวดลายเป็นอัตลักษณ์ได้

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมทรัพยากรธรณี. (2556). คู่มือผู้เล่าเรื่องธรณี ฟอสซิลแลนด์แดนสตูล. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2565, จาก

http://www.satun-geopark.com

คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอุทยานธรณี กองธรณีวิทยา. (2565). อุทยานธรณีโลกสตูล. สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2565, จาก

https://www.geopark- thailand.org

ซาฟุเราะห์ สาเฮาะ. (2558). การรับรู้ภาพลักษณ์สินค้าของที่ระลึกจังหวัดสตูล. (บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต).

มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, สงขลา.

ธนิกา จั่นงิ้ว. (2562). การออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ระลึกเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวรอบเกาะรัตนโกสินทร์. (ปริญญามหาบัณฑิต)

มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพมหานคร. สืบค้นเมื่อ 20 มีนาคม 2565, จาก

http://ir-ithesis.swu.ac.th/dspace/handle/123456789/718?mode=full.

นันทพร ไพรเวศ, อภิสักก์ สินธุภัค, และ ธเนศ ภิรมย์การ. (สิงหาคม 2562). ศึกษาและออกแบบผลิตภัณฑ์จากอัตลักษณ์ชุมชน

กลุ่มชาติพันธ์มอญเพื่อเชื่อมโยงการท่องเที่ยวเขตลาดกระบัง. e-Journal of Education Studies, Burapha

University, 1(2), 62-78. สืบค้นเมื่อ 20 มีนาคม 2565, จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/ejes/article/

view/ 209162/145937

บูรกรณ์ บริบูรณ์. (2560). ศึกษาการนำอัตลักษณ์มาใช้เพื่อการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในอาเซียน. รายงานการวิจัย

มหาวิทยาลัยสงฆ์นครพนม มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ประมาณ เทพสงเคราะห์. (2559). การศึกษาร่องรอยของบรรพชีวินบนภูมิประเทศแบบคาสต์เพื่อสนับสนุนการท่องเที่ยวเชิงธรณี

ของจังหวัดสตูล. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 11(ฉบับพิเศษ), 135-176.

รัชชพงษ์ ชัชวาล และศดานนท์ วัตตธรรม. (2561). รูปแบบการจัดการตลาดนัดชุมชนเชิงวัฒนธรรมเพื่อการท่องเที่ยว ตำบล

เขาขาว อำเภอละงู จังหวัดสตูล. มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา, สงขลา.

รัชนีวรรณ บุญอนนท์. (กรกฎาคม–ธันวาคม 2560). การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากมรดกทางวัฒนธรรมตำบลไตรตรึงษ์ เพื่อสนับสนุน

การท่องเที่ยวของจังหวัดกำแพงเพชร. วารสารการวิจัยกาสะลองคำ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 11(3), 267-278.

สืบค้นเมื่อ 20 มีนาคม 2565, จาก https://fms.kpru.ac.th/fms-portfolio/23472/.

วีรชัย คำธร. (2563). การศึกษาต้นแบบการพัฒนามูลค่าเพิ่มเชิงพาณิชย์ของแหล่งมรดกศิลปสถาปัตย์สำหรับส่งเสริมการ

ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ในเขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร. มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, กรุงเทพมหานคร.

วรรณดี สุธาพาณิชย์ (บรรณาธิการ). (2562). สตูล 180 ปี ร้อยวิถี ร้อยเวลา. ดับเบิ้ลยูทูบิสเนส จำกัด

ศิราพร ณ ถลาง. (2559). มองคติชน เห็นตัวตนชาติพันธ์. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

สำนักงานจังหวัดสตูล. (2565). แผนพัฒนาจังหวัดสตูล 5 ปี (พ.ศ.2566–2570). สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2565, จาก

https://www.satun.go.th/news_devpro

แสนชัย ลิขิตธีรวุฒิ. (2562). การศึกษาแนวทางการออกแบบเรขศิลป์เพื่อสร้างอัตลักษณ์ชุมชนต้นแบบสำหรับส่งเสริมการ

ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ในเขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร. มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, กรุงเทพมหานคร.

สมหญิง พงศ์พิมล และสรัญญา ภักดีสุวรรณ. (กรกฎาคม-กันยายน 2562). การออกแบบผลิตภัณฑ์ของที่ระลึกจากผ้าของกลุ่ม

หัตถกรรมผ้า และของฝากภูเวียง ตําบลภูเวียง อําเภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยฟาร์อีส

เทอร์น.สืบค้นเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2565, จาก http://journal.feu.ac.th/pdf/v2562i3t3a8.pdf

อมรรัตน์ บุญสว่าง และคณะ. (2563). การเชื่อมโยงอัตลักษณ์ของพื้นที่สู่การออกแบบผลิตภัณฑ์ชุมชนสำหรับการท่องเที่ยว

อุทยานธรณีโลก จังหวัดสตูลและพื้นที่เชื่อมโยง. สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)

อิสราพร ใจกระจ่าง, สาวิตรี มุณีศรี, สุธิกาณจน์ แก้วคงบุญ, สุภาพร ไชยรัตน์ และสุพัตรา คำแหง. (23 มิถุนายน 2559). แนวทางการ

พัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ระลึกด้านศิลปวัฒนธรรมและประเพณีเพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจชุมชนในเขตอำเภอเมืองจังหวัด

นครศรีธรรมราช. รายงานสืบเนื่องการประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 7 (หน้า 583-596).

อุทยานธรณีโลกสตูล. (2565). สืบค้นเมื่อ 12 มีนาคม 2565, จาก http://www.satun-geopark.com

Anastasiadou, C., & Vettese, S. (2021). Souvenir authenticity in the additive manufacturing age.

Annals of Tourism Research. (89). Retrieved from April 5, 2022, from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0160738321000505

Kuhn, F. (2020). Conspicuous souvenirs: Analysing touristic selfpresentation through

souvenir display. Tourist Studies, 20(4), 485–504. Retrieved from April 5, 2022, from https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1468797620956935

Zhu, Q., ORCID, Rahman, R., Alli, H., & Effendi, R. A. (2023). Souvenirs Development Related to Cultural

Heritage: A Thematic Review. Sustainability, 15(4), 2918. Retrieved from April 5, 2022, from

https://www.mdpi.com/2071-1050/15/4/2918