การวัดประสิทธิภาพในการดำเนินงานของสหกรณ์ที่กู้เงิน จากกองทุนพัฒนาสหกรณ์

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิภาพในการดำเนินงานของสหกรณ์ที่กู้เงินจากกองทุนพัฒนาสหกรณ์ โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างในการวิเคราะห์จำนวน 50 สหกรณ์ โดยใช้วิธี Data Envelopment Analysis (DEA) ที่มีการคำนวณทางด้านปัจจัยการผลิต และการวิเคราะห์ด้านปัจจัยผลผลิต สำหรับข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาเป็นข้อมูลการอนุมัติให้เงินกู้แก่สหกรณ์ของกองทุนพัฒนาสหกรณ์ในปี พ.ศ. 2562 และข้อมูลผลการดำเนินงานของสหกรณ์ที่กู้ยืมเงินจากกองทุนพัฒนาสหกรณ์ในปี พ.ศ. 2562 จากกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ มีตัวแปรปัจจัยการผลิต ได้แก่ จำนวนเงินให้กู้ อัตราดอกเบี้ย และตัวแปรผลผลิต ได้แก่ ปริมาณธุรกิจ รายได้ กำไร (ขาดทุน) สุทธิ

สำหรับการประเมินประสิทธิภาพในการดำเนินงานของสหกรณ์ ภายใต้ข้อสมมติของผลได้ต่อขนาดคงที่ และผลได้ต่อขนาดแปรผัน พบว่า ภาพรวมสหกรณ์ส่วนใหญ่มีผลการดำเนินงานอยู่ในประสิทธิภาพต่ำกว่า 1 ซึ่งจะมีสหกรณ์เพียง 5 สหกรณ์ จากที่ทำการศึกษามีการดำเนินงานที่มีประสิทธิภาพและมีขนาดการผลิตที่เหมาะสม ทั้งนี้ ผลการวิเคราะห์ปัจจัยการผลิตส่วนเกินและผลผลิตส่วนที่ขาดของสหกรณ์ก็จะแสดงให้ทราบว่าสหกรณ์ที่การดำเนินงานยังไม่มีประสิทธิภาพควรจะต้องมีการปรับเปลี่ยนปัจจัยต่าง ๆ ทั้งปัจจัยการผลิตและปัจจัยผลผลิต ซึ่งปัจจัยการผลิตส่วนเกินที่สหกรณ์ควรจะต้องลดลงคือการลดการมีหนี้สินที่มากเกินไป ซึ่งจะทำให้สหกรณ์ต้องเสียดอกเบี้ยมากขึ้นด้วย สำหรับปัจจัยผลผลิตส่วนขาดแสดงว่าสหกรณ์มีปริมาณธุรกิจที่น้อยเกินไปจะต้องเพิ่มปริมาณธุรกิจในด้านต่าง ๆ กับสมาชิกให้มากขึ้น อาจจะมีการสำรวจความต้องการของสมาชิกว่ายังมีสิ่งใดที่สามารถให้บริการแก่สมาชิกเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจะส่งผลให้สหกรณ์มีรายได้และผลกำไรเพิ่มขึ้นซึ่งจะส่งผลทำให้สหกรณ์มีระดับการดำเนินงานที่เหมาะสมต่อไป