การพัฒนาศักยภาพเพื่อเพิ่มผลิตภาพให้แก่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนอาหารแปรรูป กรณีศึกษา กลุ่มผู้เลี้ยงปลาตะเพียนบ้านคำครตา อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง การพัฒนาศักยภาพเพื่อเพิ่มผลิตภาพให้แก่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนอาหารแปรรูป กรณีศึกษา กลุ่มผู้เลี้ยงปลาตะเพียนบ้านคำครตา อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร โดยมีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาและสังเคราะห์แนวคิดเกี่ยวกับการสร้างมูลค่าเพิ่มของผลิตภัณฑ์ 2) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดยโสธร และ 3) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดยโสธร ผู้ให้ข้อมูลหลักที่ใช้ในการวิจัย คือ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนจำนวน 1 กลุ่ม 10 ราย อุตสาหกรรมอาหารแปรรูป จังหวัดยโสธร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบมีโครงสร้าง (Structured Interview) และแบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติบรรยาย ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)
ผลการศึกษา 1) การสร้างมูลค่าเพิ่มของผลิตภัณฑ์ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน กรณีศึกษา กลุ่มผู้เลี้ยงปลาตะเพียนบ้านคำครตา อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร ต้องพัฒนาผลิตภัณฑ์และออกแบบผลิตภัณฑ์ควบคู่กันไป โดยค้นหาสร้างสรรค์สิ่งใหม่ หาวิธีแก้ไขหรือคำตอบใหม่สำหรับปัญหาต่าง ๆ และอาศัยกรรมวิธีการผลิตด้วยวิทยาการที่ก้าวหน้า ทำความเข้าใจการวิเคราะห์ปัญหาสู่การคิดออกแบบสร้างสรรค์ และการปรับปรุงผลิตภัณฑ์ 2) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปมีปัญหาในภาพรวมในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.89) โดยมีปัญหาด้านเทคโนโลยีสูงที่สุด (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.31) และความต้องการในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เชิงสร้างสรรค์ในภาพรวมในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.19) โดยมีความต้องการในเรื่องการพัฒนาสินค้าใหม่ ๆ ที่มีความแตกต่างและเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์สูงที่สุด (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.28) และ 3) แนวทางการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดยโสธร ต้องใช้หลักการที่สำคัญ 5 ประการ คือ 1) หลักการพัฒนาแบบมีส่วนร่วม (Participation Development) 2) การพัฒนาโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน (Community-based Development) 3) การเรียนรู้และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (Learning & Knowledge Sharing) 4) แนวคิดทางการตลาดที่มุ่งเน้นลูกค้าเป็นสำคัญ (Marketing Concept providing customers is the best) และ 5) การพัฒนาทุนมนุษย์ (Human Capital Development)
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
References
ทศพร ศิริสัมพันธ์. (2556). ชุมชนเข้มแข็ง สังคมน่าอยู่ เศรษฐกิจยั่งยืน ด้วยงานวิจัย. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต, 1(2), 1-5.
ธนกรณ์ ศิริสุขโภคา. (2555). การศึกษาวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานผักตบชวา กรณีศึกษาตำบลไทรงาม อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม. (ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. กรุงเทพฯ.
สมาคมธนาคารไทย. (2553). สรุปภาวะเศรษฐกิจปี 2552 และแนวโน้มปี 2553. กรุงเทพฯ: สมาคมฯ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2552). การชี้แจงแนวทางระดมความคิดเห็นกลุ่มย่อย “จากพลังความคิด...สู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์”. กรุงเทพฯ: สำนักงานฯ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2557). รายงานการศึกษาการพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน. กรุงเทพฯ: สำนักงานฯ.
สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน. (2554). กราฟแสดงจำนวนวิสาหกิจชุมชนจำแนกตามพื้นที่. สืบค้นเมื่อ 16 มิถุนายน 2562, จาก http://smce.doae.go.th/ProductCategory/smce_report.php
ศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคที่ 7 อุบลราชธานี. (2561). โครงการพัฒนาเพื่อเพิ่มศักยภาพและยกระดับกลุ่มวิสาหกิจชุมชน. อุบลราชธานี : ศูนย์ฯ.
แสงแข สพันธุพงศ์. (2560). การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารจากพืชสมุนไพรที่ใช้ประกอบอาหารในชุมชน ตำบลหนองลาน อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี. กาญจนบุรี: สาขาวิชาคหกรรมศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี.