นโยบายด้านสื่อของรัฐบาลจีนในประเทศไทย: กรณีศึกษาเครือมติชน-ข่าวสดกับสำนักข่าวซินหัว
คำสำคัญ:
ความสัมพันธ์ไทย-จีน, สื่อและนโยบายต่างประเทศ, มติชน-ข่าวสด, สำนักข่าวซินหัวบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษานโยบายด้านสื่อของรัฐบาลจีนในประเทศไทยและศึกษาความร่วมมือด้านสื่อระหว่างเครือมติชน-ข่าวสดกับสำนักข่าวซินหัว โดยใช้วิธีการวิเคราะห์เอกสารและการสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่สื่อมวลชนจากเครือมติชน-ข่าวสด ผลการศึกษาพบว่า รัฐบาลจีนให้การสนับสนุนนโยบายด้านสื่อในต่างประเทศเพื่อส่งเสริมการสร้างภาพลักษณ์ที่ดีของชาติ จึงทำให้สื่อมวลชนจีนมีบทบาททางการทูตสาธารณะในการดำเนินนโยบายด้านสื่อดังกล่าว โดยรัฐบาลจีนได้ส่งเสริมให้สื่อมวลชนจีนเข้าไปส่วนร่วมในพื้นที่สื่อไทยผ่านการสร้างความร่วมมือด้านสื่อกับสื่อมวลชนไทยหลากหลายรูปแบบ
กรณีศึกษาที่น่าสนใจ ได้แก่ เครือมติชน-ข่าวสดกับสำนักข่าวซินหัวที่ปรากฏความร่วมมือด้านสื่อมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน ซึ่งอธิบายได้ด้วยแนวคิดเรื่องสื่อและนโยบายต่างประเทศ อันแสดงให้เห็นว่าความร่วมมือด้านสื่อระหว่างเครือมติชน-ข่าวสดกับสำนักข่าวซินหัวนั้นเป็นการทำงานร่วมกันระหว่างสื่อมวลชนไทยและรัฐบาลจีนในการกำหนดวาระความสำคัญของข่าวเกี่ยวกับประเทศจีน โดยเฉพาะการนำเสนอเนื้อหาด้านสังคมและวัฒนธรรมจีนที่รัฐบาลจีนมุ่งเน้นส่งเสริมและเครือมติชน-ข่าวสดนำมาใช้อย่างแพร่หลาย เพื่อเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับประเทศจีนและส่งเสริมความสัมพันธ์ไทย-จีน
เอกสารอ้างอิง
กอบกิจ ประดิษฐผลพานิช, ทัณฑกานต์ ดวงรัตน์, วรพงษ์ ปลอดมูสิก, ฐิติพงศ์ อินทรปาลิต, และ
รังสรรค์ พงษ์สุน. (2567). การสื่อสารด้านศิลปวัฒนธรรมเพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ไทย-จีน
ผ่านรายการโทรทัศน์ กรณีศึกษา รายการจับจ้องมองจีน. วารสารวิจยวิชาการ, 7(3),
-378.
ข่าวสดออนไลน์. (25 กรกฎาคม 2562). ซินหัว เซ็นเอ็มโอยู มติชน-ข่าวสด ผนึกความร่วมมือเผยแพร่
ข่าว. จาก https://www.khaosod.co.th/chinawatch/news_2742185
เคอร์ลันท์ซิก, โจชัว. ผู้เขียนหนังสือเรื่อง Beijing's Global Media Offensive. (13 เมษายน 2566).
สัมภาษณ์.
ชุมฉันท์ ชำนิประศาสน์ และ คนธ์พงษ์ ธนัชพงศ์จิระ. สื่อมวลชน เครือมติชน-ข่าวสด. (26 มิถุนายน
. สัมภาษณ์.
ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. (ม.ป.ป.). ลักษณะธุรกิจบริษัท มติชน จำกัด (มหาชน). สืบค้นเมื่อ
วันที่ 1 ตุลาคม 2567, จาก https://www.set.or.th/th/market/product/stock/
quote/MATI/company-profile/information
เบนาร์นิวส์. (13 พฤษภาคม 2564). สงครามสารสนเทศและอิทธิพลด้านสื่อของจีน ก่อให้เกิดความ
แตกแยกในไทย. จาก https://www.benarnews.org/thai/news/th-fake-news-
html
มติชนออนไลน์. (1 มกราคม 2560). กว่า “40 ปี” กับ “มติชน” สมหมาย ปาริจฉัตต์. จาก
https://www.matichon.co.th/prachachuen/news_413238
มติชนออนไลน์. (9 มกราคม 2567). ‘เครือมติชน’ ผู้นำสื่อดิจิทัล-สื่อโซเชียลมีเดียชั้นนำประเทศไทย
ประจำปี 2566. จาก https://www.matichon.co.th/local/news_4367441?utm_
source=linetoday&utm_medium=footer_click
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงปักกิ่ง. (ม.ป.ป.). ความสัมพันธ์ไทย-จีน. สืบค้นเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2567,
จาก https://thaiembbeij.org/th/republic-of-china/thai-relations-china/
สถานีวิทยุซีอาร์ไอไทย. (3 กุมภาพันธ์ 2553). ภาคภาษาไทย ไชน่า มีเดีย กรุ๊ป (Cmg). จาก
https://thai.cri.cn/20100203/425c4a54-3f29-429b-9fab-6e9e0f388835.html
สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย. (11 ธันวาคม 2562). ส.นักหนังสือพิมพ์จีน เยือนไทย
เชื่อมสัมพันธ์สื่อ2ชาติ. จาก https://tja.or.th/view/activities/media-movements/13901
สุรสิทธิ์ วิทยารัฐ. (2545). การสื่อข่าว : หลักการและเทคนิค. ศูนย์หนังสือสถาบันราชภัฏสวนสุนันทา.
สำนักข่าวซินหัวไทย. (5 พฤศจิกายน 2562ก). ไทย-จีน จับมือแลกเปลี่ยนข่าวสาร ชูจุดเด่นเว็บไซต์
'ซินหัวไทย'. จาก https://www.xinhuathai.com/high/49509_20191105
สำนักข่าวซินหัวไทย. (20 พฤศจิกายน 2562). สำนักข่าวซินหัวไทยจัดโครงการจัดเสวนาโต๊ะกลม
พบปะสื่อมวลชนไทย. จาก https://www.xinhuathai.com/news-partner/53688_
Chan, J. M. (2003). Administrative boundaries and media marketization A comparative
analysis of the newspaper, TV and Internet markets in China. In C. Lee (Eds.),
Chinese Media, Global Contexts (pp. 15-16). RoutledgeCurzon.
Chen, C. (2020). China's Influence on Media in Southeast Asia: A Case Study of the
Philippines, Thailand and Cambodia. [Master's Thesis]. Hong Kong Baptist
University. Retrieved from https://scholars.hkbu.edu.hk/en/studentTheses/ chinas-influence-on-media-in-southeast-asia-a-case-study-of-the-p
Chia, J. (2020, January 31). Thai Media Is Outsourcing Much of Its Coronavirus Coverage to Beijing and That’s Just the Start. Thai Enquirer. Retrieved from https://www.thaienquirer.com/7301/thai-media-is-outsourcing-much-of-its-
coronavirus-coverage-to-beijing-and-thats-just-the-start/
Curtin, M. (2012). Chinese Media and Globalization. Chinese Journal of
Communication, 5(1), 1-9.
DeWoskin, K. (2001). The WTO and the telecommunications sector in China.
The China Quarterly, 167, 630-654.
Ding, S. (2011). Branding a Rising China: An Analysis of Beijing’s National Image
Management in the Age of China’s Rise. Journal of Asian and African Studies,
(3), 293-306.
Flew, T. (2016). Entertainment Media, Cultural Power, and Post-Globalization: The
Case of China’s International Media Expansion and the Discourse of Soft
Power. Global Media and China, 1(4), 278-294.
Hartig, F. (2016). How China Understands Public Diplomacy: The Importance of
National Image for National Interests. International Studies Review, 18(4),
-680.
Kornphanat Tungkeunkunt. (2016). Culture and Commerce: China's Soft Power in
Thailand. International Journal of China Studies, 7(2), 151-73.
Lee, C. (2003). The Global and the National of the Chinese Media: Discourses, Market, Technology, and Ideology. In C. Lee (Ed.), Chinese Media, Global Contexts.
RoutledgeCurzon.
Leslie, M. (2016). The Dragon Shapes Its Image: A Study of Chinese Media Influence
Strategies in Africa. African Studies Quarterly, 16(3 & 4), 161-174.
McCormick, B. L., & Liu, Q. (2003). Globalization and the Chinese Media: Technologies,
Content, Commerce and the Prospects for the Public Sphere. In C. Lee (Ed.),
Chinese Media, Global Contexts. RoutledgeCurzon.
Neack, L. (2018). Public Opinion and Media. In Studying Foreign Policy Comparatively:
Cases and Analysis. Rowman & Littlefield.
Ramo, J. C. (2007). Brand China (淡色中国). Foreign Policy Centre.
Sparks, C. (2010). China Media Colloquium| China's Media in Comparative
Perspective. International Journal of Communication, 4, 552-566.
Sparks, C. (2015). China, Soft Power and Imperialism. In G. D. Rawnsley & M. T.
Rawnsley (Eds.), Routledge Handbook of Chinese Media. Routledge.
Sun, W. (2010). Mission impossible? Soft power, communication capacity, and the
globalization of Chinese media. International journal of communication, 4,
-72.
Teerati Banterng. (2021). Creating Country Image through Public Diplomacy: The Case
of Foreign Media in Thailand. Journal of Legal, Ethical and Regulatory Issues,
(S5), 1-11.
Wu, Y., Thomas, R., & Yu, Y. (2021). From external propaganda to mediated public
diplomacy: The construction of the Chinese dream in president Xi Jinping’s
new year speeches. In P. Surowiec, & I. Manor (Eds.), Public diplomacy and
the politics of uncertainty. Palgrave Macmillan.
Zhao, Y. (2011). Understanding China's Media System in a World Historical Context. In
D. C. Hallin, & P. Mancini (Eds.), Comparing Media Systems Beyond the
Western World. Cambridge University Press.
Zhou, Y. (2001). Expanded space, refined control: the intellectual electronic press in
China. Woodrow Wilson Center for International Scholars.
Zhu, Y. (2022). China’s ‘New Cultural Diplomacy’ in International Broadcasting:
Branding the Nation through Cgtn Documentary. International Journal of
Cultural Policy, 28(6), 671-683.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารเอเชียตะวันออกและอาเซียนศึกษา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ได้ผ่านการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิ ทัศนะและข้อคิดเห็นจาก บทความในวารสารเป็นของผู้เขียน ไม่ถือเป็นความรับผิดชอบของคณะผู้จัดทำและศูนย์การเมือง สังคม และอาณาบริเวณศึกษา การนำบทความในวารสารไปตีพิมพ์ซ้ำต้องได้รับอนุญาตจาก กองบรรณาธิการ
