การศึกษาเปรียบเทียบสถานการณ์ด้านมนุษยธรรมของประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียน

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการเปรียบเทียบปัญหาด้านมนุษยธรรมที่เกี่ยวกับผู้ลี้ภัยและผลกระทบต่อความมั่นคงแห่งชาติของประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสภาพปัญหาด้านมนุษยธรรมเกี่ยวกับผู้ลี้ภัยของประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียน (2) ศึกษาเปรียบเทียบค่านิยมและบรรทัดฐานด้านมนุษยธรรมเกี่ยวกับผู้ลี้ภัย การดำเนินการตามกรอบความร่วมมือในองค์การระดับภูมิภาค และเจตจำนงที่เกี่ยวกับความมั่นคงแห่งชาติของประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียน และ (3) วิเคราะห์และให้ข้อสังเกตถึงความย้อนแย้งของหลักการและแนวปฏิบัติด้านมนุษยธรรมกับความมั่นคงแห่งชาติ และข้อเสนอที่เกี่ยวข้อง การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การวิจัยเชิงเอกสารจากแหล่งข้อมูลระดับปฐมภูมิและทุติยภูมิ และใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงพรรณนา

ผลการศึกษา พบว่า (1) ประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียนเป็นเป้าหมายปลายทางของผู้ลี้ภัยในปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม วิกฤตผู้ลี้ภัยของประเทศในสหภาพยุโรปมีสาเหตุหลักมาจากการอพยพเข้ามาของผู้ลี้ภัยจากภายนอกภูมิภาค ซึ่งต่างกับประเทศในอาเซียนที่เผชิญปัญหาหลักจากผู้ลี้ภัยภายในภูมิภาคมากกว่าผู้ลี้ภัยจากภายนอก (2) ถึงแม้ประเทศในสหภาพยุโรปจะมีบรรทัดฐานด้านมนุษยธรรมเกี่ยวกับผู้ลี้ภัยและความร่วมมือในองค์การระดับภูมิภาคที่เข้มแข็งกว่าประเทศในอาเซียน แต่ประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียนยังให้ความสำคัญกับการยึดถือความมั่นคงแห่งชาติเหนือกว่าหลักการด้านมนุษยธรรม และ (3) ความย้อนแย้งระหว่างหลักการมนุษยธรรมกับความมั่นคงแห่งชาติของประเทศในสหภาพยุโรปและอาเซียน เป็นผลจากรัฐที่เน้นความมั่นคงแห่งชาติเป็นผู้ตัดสินใจหลักในนโยบายเกี่ยวการจัดการผู้ลี้ภัย การวิจัยมีข้อเสนอแนะในเชิงนโยบายให้ประเทศในอาเซียนศึกษาบทเรียนจากประเทศในสหภาพยุโรป เพื่อปรับใช้ในการจัดการวิกฤตผู้ลี้ภัยในภูมิภาคให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น