พระราชบัญญัติภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562

บทคัดย่อ

ข้อดีของกฎหมายว่าด้วยภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างหรือภาษีทรัพย์สินมีหลายประการ ตั้งแต่สอดรับกับหลักความสามารถในการเสียภาษี มีทรัพย์สินมากเสียมาก มีทรัพย์สินน้อยเสียน้อย สอดรับกับหลักผลประโยชน์ ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างถูกนำไปใช้ในท้องถิ่นซึ่งคนในท้องถิ่นจะได้รับประโยชน์โดยตรงมากกว่าภาษีประเภทอื่น การหลีกเลี่ยงภาษีเป็นไปได้ยากเพราะที่ดินและสิ่งปลูกสร้างไม่อาจนำไปซุกซ่อนเพื่อหนีภาษีได้ ช่วยลดความเหลื่อมล้ำในสังคม ถ้ามีการจัดเก็บภาษีทรัพย์สินในอัตราก้าวหน้าจะทำให้คนที่มีทรัพย์สินมากต้องเสียภาษีสูงจึงจะขายทรัพย์สินออกมาทำให้รัฐบาลสามารถซื้อและให้คนจนใช้ประโยชน์ได้ในรูปแบบธนาคารที่ดิน ในบางท้องถิ่นสามารถสนับสนุนนโยบายของท้องถิ่น เช่น สนับสนุนนโยบายให้มีการก่อสร้างอาคาร สามารถใช้วิธีเก็บภาษีทรัพย์สินเฉพาะที่ดินยกเว้นการจัดเก็บสำหรับสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินนั้น โดยทั่วไปเมื่อมีการหนีหรือหลีกเลี่ยงภาษีจะมีการนำเงินไปลงทุนในอสังหาริมทรัพย์หรือฟอกเงินในอสังหาริมทรัพย์ ภาษีทรัพย์สินที่จัดเก็บบนที่ดินเหล่านั้นย่อมถือได้ว่าเป็นการเอาคืนบางส่วนจากรายได้ที่มีการหนีหรือหลีกเลี่ยงภาษี นอกจากนี้ยังส่งเสริมการปกครองระบอบประชาธิปไตยในท้องถิ่นอันเป็นรากฐานสำคัญของการปกครองในระบอบประชาธิปไตยของประเทศ เนื่องจากการจัดเก็บภาษีทรัพย์สินหรือที่ดินและสิ่งปลูกสร้างในอัตราที่สูงจะทำให้ประชาชนผู้เสียภาษีเป็นจำนวนมากต้องเอาใจใส่ในการเลือกผู้แทนที่มีคุณภาพไปใช้เงินภาษีนั้นให้เกิดประโยชน์สูงสุด

ประเทศไทยได้มีความพยายามหลายครั้งที่จะแก้ไขปรับปรุงพระราชบัญญัติภาษีโรงเรือนและที่ดิน พ.ศ. 2475 และภาษีบำรุงท้องที่ พ.ศ. 2508 เพื่อให้ท้องถิ่นมีรายได้มากพอที่จะนำมาใช้ในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และสาธารณูปโภคให้มีคุณภาพอย่างอารยประเทศแต่ไม่ประสบผลสำเร็จ อย่างไรก็ตามในรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้แก้ไขปัญหานี้จนสำเร็จในปี พ.ศ. 2562 โดยตราเป็นพระราชบัญญัติภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562 แม้ว่าไม่สามารถที่จะให้รายได้แก่ท้องถิ่นเป็นจำนวนมากแต่ก็ต้องถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี ถึงเวลาแล้วที่คนไทยจะได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันอย่างจริงจังและกว้างขวางว่าจะพัฒนาภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562 ให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อการพัฒนาประเทศไทยอย่างไร ในทำนองที่หลายประเทศได้ทำสำเร็จกันมาแล้ว