สิทธิขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ในวิธีพิจารณาคดีโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย

Main Article Content

THANAKAN TABTIM

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาปัญหาเรื่องสิทธิขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ในวิธีพิจารณาคดีโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย ซึ่งเป็นหนึ่งในเป็นหลักประกันสิทธิการต่อสู้คดีที่สำคัญในการพิจารณาคดีอาญาโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย โดยหลัก การพิจารณาคดีอาญาต้องกระทำต่อหน้าจำเลย อย่างไรก็ตาม การพิจารณาคดีอาญาโดยไม่ปรากฏตัวจำเลยสามารถใช้ได้ภายใต้เงื่อนไขอย่างจำกัด โดยการพิจารณาคดีอาญาโดยไม่ปรากฏตัวจำเลยที่ไม่ขัดแย้งกับสิทธิที่จะได้รับการพิจารณาคดีอย่างเป็นธรรมต้องประกอบด้วยหลักประกันสิทธิการต่อสู้คดีของจำเลยที่สำคัญ 3 ประการ กล่าวคือ สิทธิที่จะรับการแจ้งข้อกล่าวหาและสิทธิที่จะทราบถึงกระบวนพิจารณา, สิทธิที่จะมีทนายความ และสิทธิที่จะขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ในวิธีพิจารณาคดีโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย (Right to Retrial) ตามปัญหาดังกล่าว บทความนี้ใช้วิธีการศึกษาเปรียบเทียบเพื่อพิจารณาว่า หลักกฎหมายระหว่างประเทศ แนวคำพิพากษาของศาล ตลอดจนหลักกฎหมายภายในของต่างประเทศ เช่น ฝรั่งเศส, เยอรมนี และสหรัฐอเมริกา กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับสิทธิขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ในวิธีพิจารณาคดีโดยไม่ปรากฏตัวจำเลยไว้อย่างไร จากการศึกษาเปรียบเทียบ บทความนี้เสนอให้ เมื่อมีการพิจารณาคดีอาญาโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย จำเลยมีสิทธิขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ในวิธีพิจารณาคดีโดยไม่ปรากฏตัวจำเลยได้ในทุกรณี ภายใต้ระยะเวลาตามบทบัญญัติมาตรา 98 แห่งประมวลกฎหมายอาญา เว้นแต่ จำเลยจะยอมรับผลแห่งคำพิพากษาซึ่งได้กระทำลับหลังจำเลยนั้น โดยหากศาลเห็นเป็นการสมควรอาจมีคำสั่งให้มีการพิจารณาคดีใหม่ได้ ทั้งนี้ สิทธิขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ในวิธีพิจารณาคดีโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย (Right to Retrial) ย่อมไม่ตัดสิทธิขอให้รื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ (Right to Revision) ตามพระราชบัญญัติการรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ พ.ศ. 2526

Article Details

ประเภทบทความ
Articles
ประวัติผู้แต่ง

THANAKAN TABTIM, คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

นักศึกษาปริญญาโท หลักสูตรนิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขากฎหมายอาญา คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

เอกสารอ้างอิง

หนังสือ
ภาษาไทย
ปกป้อง ศรีสนิท, สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา (วิญญูชน 2563).

ภาษาต่างประเทศ
Gillbert B. Stuekey, Procedure in the Justice System (Bell & Howell 1976).
Lawrence J. Culligan, Corpus Juris Secundum (Vol 23, St.Paul, Minn, West Publishing).

บทความ
ภาษาไทย
ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ, ‘การพิจารณาคดีอาญาโดยไม่ปรากฏตัวจำเลย : ศึกษากรณีการดำเนินคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง’ (2563) 4 วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ปกป้อง ศรีสนิท, ‘กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญากับสิทธิที่ไม่อาจถูกพักใช้ได้ Criminal Procedure Law and The Non-Derogable Rights’ (2559) 2 วารสารกฎหมาย.
สมภพ โหตระกิตย์, ‘การรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่’ (2519) 2 วารสารกฎหมาย.

ภาษาต่างประเทศ
P.W. Ferguson, ‘Trial in Absence and Waiver of Human Rights’ (2002) 554 Criminal Law Review.

วิทยานิพนธ์
สันทัด สุจริต, ‘การรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2528).

เอกสารอิเล็กทรอนิกส์
ภาษาไทย
ปกรณ์ นิลประพันธ์, ‘การพิจารณาคดีอาญาลับหลังจำเลย (Trial in absentia)’ (นักร่างกฎหมาย, 21 มิถุนายน 2560) สืบค้นเมื่อ 13 เมษายน 2564.

ภาษาต่างประเทศ
The International Bar Association, Report on the experts roundtable on trials in absentia in international criminal justice, IBA International Criminal Court and International Criminal Law Programme, September 2016 5-8 accessed 3 March 2020.

คำพิพากษา
Colozza v Italy App no 9028/80 (ECtHR, 12 Feb 1985).
Ekbatani v Sweden App no 10563/83 (ECtHR, 26 May 1988).
Sanader v Croatia App no 66408/12 (ECtHR, 12 Feb 2015).
Sejdovic v Italy App no 56581/00 (ECtHR, 1 Mar 2006).
Smith v United States (Supreme court of The United States 2012).