“การจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองโดยปราศจากเงื่อนไข” ปัญหาการใช้การตีความสิทธิขั้นพื้นฐานในระบบกฎหมายไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษาถึงปัญหาของการใช้และการตีความสิทธิขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองโดยปราศจากเงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิในระบบกฎหมายไทยว่า รัฐจะสามารถจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานดังกล่าวได้โดยตรงหรือไม่ และหากต้องมีการตรากฎหมายเพื่อจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานเช่นว่านั้นขึ้นฝ่ายนิติบัญญัติจะมีขอบเขตของการใช้ดุลพินิจในการตรากฎหมายเพื่อจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานดังกล่าวได้มากน้อยเพียงใด  โดยศึกษาข้อความคิดว่าด้วยสิทธิขั้นพื้นฐาน และเงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานตามรัฐธรรมนูญฉบับถาวรของไทยตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน รวมถึงรัฐธรรมนูญของต่างประเทศ ศึกษาแนวคำพิพากษาของศาล และความเห็นทางวิชาการต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งจากการศึกษาพบว่า สิทธิขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองโดยปราศจากเงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิเป็นรูปแบบหนึ่งของการจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานโดยตรงจากบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญ โดยสิทธิขั้นพื้นฐานในประเภทนี้ไม่ใช่สิทธิขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองเอาไว้อย่างเด็ดขาดและไม่สามารถจำกัดได้เลย แต่หากบุคคลหรือรัฐสามารถอ้างขอบเขตการใช้สิทธิขั้นพื้นฐานดังกล่าวเพื่อจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานในเรื่องนั้นๆ ได้โดยตรง อาจส่งผลให้การจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานเช่นว่านั้นสามารถกระทำได้โดยง่ายดายยิ่งกว่าการจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานประเภทอื่นๆ ที่รัฐธรรมนูญกำหนดเงื่อนไขให้อำนาจแก่ฝ่ายนิติบัญญัติตรากฎหมายขึ้นเพื่อจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐาน จึงมีข้อเสนอแนะให้ต้องมีการตรากฎหมายในระดับพระราชบัญญัติขึ้นเสียก่อนที่รัฐจะสามารถจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองโดยปราศจากเงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิได้ และควรแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เพื่อให้เกิดความชัดเจนในการใช้และการตีความวิธีการในการจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองโดยปราศจากเงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิและขอบเขตของการใช้เงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิขั้นพื้นฐานดังกล่าว