ปัญหาบทบัญญัติของกฎหมายไม่ครอบคลุมเงินได้จากธุรกรรม ที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ดิจิทัล
Main Article Content
Abstract
จุดเริ่มต้นของธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ดิจิทัลเกิดจากแนวความคิดในการสร้างระบบการเงินแบบไร้ตัวกลางเพื่อต้องการปฏิวัติระบบการเงินแบบดั้งเดิมให้กลายมาเป็นระบบการเงินดิจิทัลรูปแบบใหม่ เพียงแต่ลักษณะของรูปแบบธุรกรรมยังคงมีความคล้ายคลึงกับระบบการเงินแบบดั้งเดิม เช่น การสร้างสินทรัพย์ดิจิทัลด้วยวิธีการระดมทุน การซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ดิจิทัล การให้กู้ยืม และการนำสินทรัพย์ดิจิทัลไปฝากไว้ในระบบ เป็นต้น ซึ่งการทำธุรกรรมดังกล่าวนั้นก่อให้เกิดเงินได้ พึงประเมินที่ต้องทำการจัดเก็บภาษีและภาครัฐได้ตระหนักถึงความสำคัญจึงมีความจำเป็นในการตรา พระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร (ฉบับที่ 19) พ.ศ.2561 ในการจัดเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจากการถือครองโทเคนดิจิทัลตามบทบัญญัติมาตรา 40(4)(ซ) แห่งประมวลรัษฎากรและจัดเก็บภาษีเงินได้จากการโอนคริปโทเคอร์เรนซีหรือโทเคนดิจิทัลตามบทบัญญัติมาตรา 40(4)(ฌ) แห่งประมวลรัษฎากร นอกจากนั้น กรมสรรพากรยังได้ออกคู่มือ “คำแนะนำการเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คริปโทเคอร์เรนซี โทเคนดิจิทัล”เพื่อกำหนดประเภทเงินได้จากธุรกรรมต่าง ๆ และกำหนดแนวทางในการจัดเก็บภาษีให้มีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น
อย่างไรก็ตาม แนวทางในการจัดเก็บภาษีดังกล่าวยังคงพบประเด็นปัญหาเกี่ยวกับบทบัญญัติของกฎหมายไม่ครอบคลุมประเภทเงินได้ตลอดสายการลงทุน ดังนั้น ผู้เขียนจึงได้ทำการศึกษาหลักการจัดเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจากธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ดิจิทัลและสภาพปัญหาที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งวิเคราะห์เปรียบเทียบกับประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศออสเตรเลีย และประเทศสิงคโปร์ ที่มีมาตรการในการจัดเก็บภาษีและกำหนดประเภทเงินได้พึงประเมินได้อย่างเหมาะสม ทั้งนี้ ผู้เขียน ได้เสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหากำหนดให้แก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากรกำหนดประเภทเงินได้ให้มีความชัดเจนและครอบคลุมธุรกรรมต่าง ๆ มากยิ่งขึ้น
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อความคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารบัณฑิตศึกษานิติศาสตร์เป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
References
หนังสือ
ภาษาต่างประเทศ
Aaron Wright and Primavera De Filippi, Blockchain and the Law The Rule of Code
(Harvard University, 2018).
Charles T. Horngren Madhav V. Rajan and Srikant M. Datar, Cost Accounting A Managerial Emphasis (Pearson Education Limited 2012)
บทความในวารสารอิเล็กทรอนิกส์
ภาษาต่างประเทศ
Aaron M. Lane Chris Berg and Darcy W E Allen, ‘Why Airdrop Cryptocurrency Tokens?’ (2022) Journal of Business Research <https://papers.ssrn.com/ sol3/papers.cfm?abstract_id=4254360> สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2566.
รายงาน คู่มือ หรือเอกสารที่ออกโดยหน่วยงานต่าง ๆ
ภาษาไทย
กรมสรรพากร กระทรวงการคลัง, คู่มือคำแนะนำการเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาคริปโทเคอร์เรนซี โทเคนดิจิทัล 2565 (เอกสารฉบับนี้เป็นคำแนะนำเบื้องต้นสำหรับการยื่นแบบฯ ประจำปี 2564 และตัวอย่างการคำนวณครอบคลุมเฉพาะผู้มีเงินได้บางกรณีเท่านั้น).
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์, เอกสารรับฟัง ความคิดเห็นเลขที่ อทง. 29/2565 เรื่อง การห้ามผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลให้บริการหรือสนับสนุนการให้บริการรับฝาก สินทรัพย์ดิจิทัลที่มีการจ่ายผลตอบแทนแก่ผู้ฝากและการให้กู้ยืม (deposit taking & lending) เผยแพร่เมื่อวันที่ 15 กันยายน 2565.
ภาษาต่างประเทศ
European Central Bank, Virtual Currency Schemes – a further analysis 2015 <https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/virtualcurrencyschemesen.pdf> สืบค้นเมื่อ 26 ธันวาคม 2565.
Inland Revenue Authority of Singapore, IRAS e-Tax Guide Income Tax Treatment of Digital Tokens 2020 <https://www.iras.gov.sg/media/docs/default-source/e-tax/etaxguide_cit_income-tax-treatment-of-digital-tokens_091020.pdf?sfvrsn =91dbe1f7_17> สืบค้นเมื่อ 29 กรกฎาคม 2566.
The American Bar Association, Tax Section Offers Suggestions for Cryptocurrency Guidance: Tax Treatment of Cryptocurrency Hard Forks for Taxable Year 2017 2018 <https://www.americanbar.org/content/dam/aba/administrative/taxa tion/policy /031918comments2.authcheckdam.pdf> สืบค้นเมื่อ 25 เมษายน 2566.
เอกสารอิเล็กทรอนิกส์
ภาษาต่างประเทศ
Adam Smith, ‘An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations’ (Book V Chapter II (1776), 29May 2007) <https://www.ibiblio.org/ml/libri/s/ SmithA_WealthNations_p.pdf> สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2564.
Anil K. Kashya Raghuram G. Rajan and Jeremy C. Stein, ‘Banks as Liquidity Providers: An Explanation for the Co-Existence of Lending and Deposit-Taking’ (January 1999) <https://ssrn.com/abstract=156748> สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2566.
Anton Dziatkovskii, ‘Inside Yield Farming 2020: What's the trend?’ <https://www.researchgate.net/publication/353143255_Inside_Yield_Farming_2020_What's_the_trend> สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2566.
Australian Taxation Office, ‘Blockchain and Crypto chain splits’ (Investments and Assets, 30 June 2023) <https://www.ato.gov.au/individuals/invest ments-and-assets/crypto-asset-investments/crypto-chain-splits/#Chainsplits> สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2566.
--, ‘Airdrops and income tax treatment’ (Investment and Assets, 30 June 2023) <https://www.ato.gov.au/individuals/investments-and-assets/crypto-asset-investments/transactions---acquiring-and-disposing-of-crypto-assets/staking-rewards-and-airdrops/> สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2566.
--, ‘Crypto asset transactions’ (Investments and assets, 30 June 2023) <https://www.ato.gov.au/individuals/investments-and-assets/ crypto-asset-investments/transactions---acquiring-and-disposing-of-crypto-assets/ crypto-asset- transactions/> สืบค้นเมื่อ 24 กรกฎาคม 2565.
Blockpit, ‘DeFi Cryptotax Guide: Swaps, Liquidity Pools, and Yield Farming’ (2021) <https://cryptotax.io/en-us/defi-cryptotax-guide-swaps-liquidity-pools-and-yield- farming/> สืบค้นเมื่อ 26 กรกฎาคม 2566.
Danhui Xu, ‘Free Money, But Not Tax-Free: A Proposal for the Tax Treatment of Cryptocurrency Hard Fork’ (87 Fordham L. Rev. 2693, 2019) สืบค้นเมื่อ 26 ธันวาคม 2565.
Doris Stacey Gama, ‘Creating Something out of Nothing: Taxation of Cryptocurrency Hard Forks’ (31 ALB. L.J. Sci. & TECH. 258 (2021), 270.) สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2566.
Harish Natarajan Helen Gradstein and Solvej Krause, ‘Distributed Ledger Technology (DLT) and blockchain’ (World Bank Group, 2017) สืบค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2566.
IMF Staff Discussion Note, ‘Virtual Currencies and Beyond: Initial Considerations’ (January 2016) <https://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2016/ sdn1603.pdf> สืบค้นเมื่อ 10 มีนาคม 2566.
Internal Revenue Service, Rev.Rul. 2019-24 2019 <https://www.irs.gov/ pub/irs-drop/rr-19-24.pdf> สืบค้นเมื่อ 5 มีนาคม 2566.
Jake Frankenfield, ‘Hard Fork: What It Is in Blockchain, How It Works, Why It Happens’ (Investopedia, 25 May 2022) <https://www.investopedia.com/terms/h/hard-fork.asp> สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2566.
John Collett, ‘Crypto investors benefit from new tax guidance on airdrops’ (Investing, 2 October 2022) <https://www.smh.com.au/money/investing/crypto-investors-benefit-from-new-tax-guidance-on-airdrops-20220928-p5blkz.html> สืบค้นเมื่อ 28 ตุลาคม 2566.
Laura, ‘Terra LUNA 2.0 And LUNA Classic (LUNC): Get It All in One Guide’ (BTCC Academy, 25 July 2022) <https://www.btcc.com/en-US/academy/research-ana lysis/terra-luna-2-0-and-luna-classic-lunc-get-it-all-in-one-guide> สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2566.
MQTrader Jesse, ‘Blockchain - The technology tehind of Cryptocurrency (Part 2)’ (MQ Expresso, 15 September 2022) <https://klse.i3investor.com/web/blog/detail /mqexpresso/2022-09-15-story-h1649106429-Blockchain_The_technology_tehind_of_ Cryptocurrency_Part_2> สืบค้นเมื่อ 31 กรกฎาคม 2566.
OECD, ‘Taxing Virtual Currencies: An Overview of Tax Treatments and Emerging Tax Policy’ (Issues 2020, 39) สืบค้นเมื่อ 5 มีนาคม 2566.
Origin Stamp, ‘What Is the Ethereum London Hard Fork and How Does It Impact Token Holders?’ (2023) <https://originstamp.com/blog/what-is-the-ethereum-london-hard-fork-and-how-does-it-impact-token-holders/> สืบค้นเมื่อ 30 ตุลาคม 2566.
Prasanna Peshkar, ‘What is the Difference Between an Airdrop and a Fork?’ (Cryptoticker, 14 January 2019) <https://cryptoticker.io/en/difference-airdrop-fork/> สืบค้นเมื่อ 5 มีนาคม 2566.
Rahul Awati and Lvy Wigmore, ‘thing (in the internet of things)’ (Techtarget, 1 January 2023) <https://www.techtarget.com/iotagenda/definition/thing-in-the-Internet-of-Things> สืบค้นเมื่อ 31 กรกฎาคม 2566.
Richard T. Ainsworth and Musaad Alwohaibi, ‘Blockchain, Bitcoin, and VAT in the GCC: The Missing Trader Example’ (2017) <https://scholarship.law.bu.edu/ faculty_scholarship/1418> สืบค้นเมื่อ 6 ธันวาคม 2565.
Robin Boadway and Pierre Pestieau, ‘Wealth Taxation: The Dubious Case for Annual Wealth Taxation’ (DICE Report 2 June 2018 Volume 16) <https://www.ifo.de /DocDL/dice-report-2018-2-boadway-pestieau.pdf> สืบค้นเมื่อ 26 ธันวาคม 2565.
Shaan Ray, ‘Blockchain Interoperability’ (16 June 2018) สืบค้นเมื่อ 31 กรกฎาคม 2566.
Tim Beiko, ‘Ethereum Foundation, London Mainnet Announcement’ (Blog Ethereum, 15 July 2021) <https://blog.ethereum.org/2021/07/15/london-main net-announcement/> สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2566.
Zipmex, ‘What Is Luna Classic (LUNC) & Terra Luna Hard Fork?’ (Digital Assets 101, 23 May 2022) <https://zipmex.com/th/en/learn/luna-classic/> สืบค้นเมื่อ 30 ตุลาคม 2566.
เอกสารอื่น ๆ
ภาษาต่างประเทศ
Satoshi Nakamoto, ‘Bitcoin : A Peer to Peer Electronic Cash System’