หลักเกณฑ์เกี่ยวกับการวินิจฉัยปัญหาหรือคดีโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองไทย
Main Article Content
Abstract
บทความนี้มุ่งศึกษาวิธีพิจารณาคดีปกครองในส่วนที่เกี่ยวกับการวินิจฉัยปัญหาหรือคดีโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครอง ด้วยวิธีการศึกษาจากบทบัญญัติแห่งกฎหมายว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง บันทึกการประชุมในชั้นพิจารณาร่างกฎหมาย ตลอดจนผลงานวิชาการที่เกี่ยวข้องทั้งที่เผยแพร่เป็นภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ จากการศึกษาพบว่า แม้พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 และระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 จะได้วางหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการนำปัญหาหรือคดีเข้าสู่การวินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองไว้เป็นกฎหมายลายลักษณ์อักษรโดยมีการแจกแจงรายละเอียดไว้พอสมควรก็ตาม แต่หลักเกณฑ์ในส่วนที่กำหนดองค์กรผู้มีอำนาจริเริ่มหรือตัดสินใจนำปัญหาหรือคดีเข้าสู่การวินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครอง ยังคงมีปัญหาความไม่สอดคล้องกับหลักความเป็นอิสระของตุลาการ ส่วนหลักเกณฑ์ที่กำหนดเหตุหรือเงื่อนไขในการนำปัญหาหรือคดีเข้าสู่การวินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองปัญหาเกี่ยวกับความชัดเจนแน่นอนของกฎหมาย รวมถึงมีปัญหาความเหมาะสมในกรณีกำหนดให้คดีมีทุนทรัพย์สูงเป็นเหตุหรือเงื่อนไขหนึ่งสำหรับการที่องค์กรผู้มีอำนาจจะนำ
ปัญหาหรือคดีนั้น เข้าสู่การวินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครอง ดังนั้น จึงเป็นการสมควรที่จะต้องมีการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายวิธีพิจารณาคดีปกครองของประเทศไทย ด้วยการวางกลไกถ่วงดุลการใช้ดุลพินิจขององค์กรผู้มีอำนาจ ไม่ว่าจะเป็นการกำหนดให้มีการแสดงเหตุผลประกอบคำสั่งนำปัญหาหรือคดีเข้าสู่การวินิจฉัยโดย
ที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครอง การกำหนดให้องค์คณะพิจารณาพิพากษามีอำนาจเสนอคำขอเพื่อให้มีการวินิจฉัยปัญหาหรือคดีโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครอง การให้ที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองมีอำนาจตัดสินใจในการรับปัญหาหรือคดีเข้าสู่การวินิจฉัย และการนำกรณีคดีมีทุนทรัพย์สูงออกจากเหตุหรือเงื่อนไข
ในการใช้ดุลพินิจเพื่อนำปัญหาหรือคดีเข้าสู่การวินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครอง
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อความคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารบัณฑิตศึกษานิติศาสตร์เป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
References
บรรณานุกรม
หนังสือ
ภาษาไทย
ธีระ สุธีวรางกูร, ระบบศาลและการพิจารณาคดีของศาลในทางกฎหมายมหาชน (โครงการตําราและเอกสารประกอบการสอน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2563).
สมลักษณ์ จัดกระบวนพล, ระบบศาลและหลักทั่วไปว่าด้วยวิธีพิจารณาคดี (พิมพ์ครั้งที่ 2, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2559).
สำนักงานศาลปกครอง, กฎหมายปกครองและคดีปกครองของประเทศฝรั่งเศส โดย M. Phillippe MARTIN, (สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง 2552).
สำนักงานศาลปกครอง, รวมเห็นผลและความเป็นมารายมาตราของร่างพระบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ... (เล่ม 4, พิมพ์ครั้งที่ 2, สำนักงานศาลปกครอง 2548).
ภาษาต่างประเทศ
Hubertus Gersdorf, BeckOK VwGO (63rd edn, Beck-Online, C.H.Beck 2022).
Sodan/Ziekow, Nosmos Kommentar verwaltungsgerichtordnung (Baden-Baden 2010) § 11 s. 234 Rn. 14 อ้างถึงใน วรารัตน์ ไคขุนทด, 'การประกันความมีเอกภาพของคำวินิจฉัยและการพัฒนาหลักกฎหมายโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการศาลปกครองสูงสุดแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี' (2556) 3 วารสารวิชาการศาลปกครอง 39.
บทความ
ภาษาไทย
Philippe Martin, 'ระบบวิธีพิจารณาคดีปกครองของประเทศฝรั่งเศส' ใน พรทิพย์ ทองดี และคณะ (บรรณาธิการ) รวมบทความทางวิชาการ เล่ม 2 : กฎหมายปกครองภาควิธีสบัญญัติ (สำนักงานศาล ปกครอง 2553).
นรินทร์ อิธิสาร, 'ที่ประชุมใหญ่ในศาลปกครองไทย : ศึกษาเปรียบเทียบกรณีองค์คณะที่ประชุมใหญ่ในศาลปกครอง เยอรมัน' ใน สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง (บรรณาธิการ) รวมบทความทางวิชาการ เล่ม 3 (2566).
วรารัตน์ ไคขุนทด, 'การประกันความมีเอกภาพของคำวินิจฉัยและการพัฒนาหลักกฎหมายโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการ ศาลปกครองสูงสุดแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี' (2556) 3 วารสารวิชาการศาลปกครอง 39.
วินัย ทองลงยา, ‘การประชุมใหญ่ของศาลฎีกา’ ใน พรภัทร์ ตันติกุลานันท์ (บรรณาธิการ) ๗๐ ปี ดุลพาห นิตยสารสำนักงานศาลยุติธรรม รวมบทความวิชาการ เนื่องในโอกาส ๗๐ ปี นิตยสารดุลพาห (สำนักงานศาลยุติธรรม 2566).
วิทยานิพนธ์
ภาษาไทย
ฤทธิภัฏ กัลยาณภัทรศิษฏ, ‘การถ่วงดุลและตรวจสอบฝ่ายตุลาการในระบบกฎหมายไทย’ (ดุษฎีนิพนธ์ นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2558).
นามพร อัศวสุปรีชา, ‘ตุลาการผู้แถลงคดีในระบบกฎหมายไทย’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2560).
พีระพิชญ์ วงศ์วัฒนศานต์. ‘หลักความั่นคงแน่นอนแห่งนิติฐานะ’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2554).
เอกสารอิเล็กทรอนิกส์
ภาษาไทย
ธรรมนิตย์ สุมันตกุล, ‘เทคนิคการร่างกฎหมาย : Sunset clauses และ Experimental regulations’ (สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, พฤษภาคม 2558) <https://www.krisdika.go.th/data/activity/act260 .pdf?fbclid=IwAR 3ipJCgzEf 1u8iKXUl8gHK1 Ly1yBx3YNqqIwIJvhrHe2GtMFwm5BW765GM> สืบค้นเมื่อ 29 มกราคม 2565.
เอกสารอื่น ๆ
ภาษาไทย
กลุ่มค้นคว้าและเปรียบเทียบคำพิพากษา, แนวทางปฏิบัติในการจัดทำความเห็นเกี่ยวกับการตรวจพิจารณาบันทึกของตุลาการเจ้าของสำนวน (ต.14) คำแถลงการณ์ของตุลาการผู้แถลงคดี (ต.15) ร่างคำพิพากษา (ต.18) และร่างคำสั่ง (ต.19 และ ต.20), (สำนักอธิบดีศาลปกครองกลาง 2559).
คณะอนุกรรมการบริหารศาลปกครองจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานภายในของศาลปกครองสูงสุด, คู่มือการปฏิบัติงานภายในของศาลปกครองสูงสุด, (สำนักประธานศาลปกครองสูงสุด 2564.
คำสั่งประธานศาลปกครองสูงสุดที่ 13/2564 ลงวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2564.
ประสาท พงษ์สุวรรณ์, ‘หลักการพื้นฐานและประวัติการยกร่างระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2543 และระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดว่าด้วยองค์คณะ การจ่ายสำนวน การโอนคดีฯ พ.ศ. 2544’ (โครงการพัฒนาคนและพัฒนางานจากความรู้และประสบการณ์...สู่เวทีเสวนา, สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง, 7 สิงหาคม 2552).
ภาษาต่างประเทศ
The Supreme Court of Ireland and ACA-Europe, ‘How our courts decide : The decision-making processes of Supreme Administrative Courts, Answers to questionnaire : France’ (ACA Seminar, Dublin, 25-26 March 2019).