มาตรการทางกฎหมายในการส่งเสริมให้มีการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
Main Article Content
Abstract
บทความนี้มุ่งนำเสนอมาตรการทางกฎหมายและมาตรการส่งเสริมอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องในการกำหนดให้มีการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เพื่อวิเคราะห์หามาตรการที่เหมาะสมสำหรับการกำหนดให้มีการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย โดยนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมจากการจัดการศพในรูปแบบเดิมอย่างยั่งยืน ซึ่งปัจจุบันได้รับการยอมรับและกำหนดไว้เป็นวิธีการทางเลือกเพิ่มเติม ได้แก่ วิธีการเผาศพด้วยน้ำ (Alkaline Hydrolysis) หรือวิธีการลดปริมาณสารอินทรีย์ตามธรรมชาติ (Natural Organic Reduction) ซึ่งสามารถช่วยแก้ไขปัญหาในเรื่องของมลพิษทางอากาศ การลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และการอนุรักษ์พลังงาน นอกจากนี้ ในการดำเนินการจัดตั้ง พัฒนา และจัดการสถานที่ฝังศพตามธรรมชาติ (Natural Burial Ground) ยังสามารถช่วยแก้ไขปัญหาการนำพื้นที่ป่าไปใช้ประโยชน์ในรูปแบบอื่น การอนุรักษ์หรือฟื้นฟูพื้นที่ป่าไม้ การลดความเสื่อมโทรมของสภาพพื้นที่ป่า การเพิ่มพื้นที่สีเขียว และเพิ่มศักยภาพในการเป็นแหล่งดูดซับและกักเก็บคาร์บอน เป็นต้น ผู้เขียนพบว่า ประเทศไทยมีมาตรการส่งเสริมที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ มาตรการด้านกองทุนสิ่งแวดล้อมตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535 มาตรการด้านกองทุนส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงานตามพระราชบัญญัติการส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน พ.ศ. 2535 มาตรการส่งเสริมตามโครงการลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของประเทศไทย (Thailand Voluntary Emission Reduction Program) หรือ T-VER และมาตรการด้านภาษีอากร ที่สามารถนำมาพิจารณาและปรับใช้เพื่อส่งเสริม สนับสนุน ช่วยเหลือ และเพื่อเป็นการจูงใจให้ภาครัฐและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องสามารถดำเนินกิจการที่เกี่ยวกับการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น แต่เนื่องจากปัจจุบันยังไม่มีการออกมาตรการทางกฎหมายหรือข้อกำหนดใด ๆ มารองรับว่าการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเป็นวิธีการที่สามารถนำมาใช้ในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมจากการจัดการศพในรูปแบบเดิมได้ ปัจจัยดังกล่าวจึงเป็นอุปสรรคในการนำมาตรการส่งเสริมต่าง ๆ มาพิจารณาและปรับใช้เพื่อส่งเสริมให้มีการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย บทความนี้จึงได้นำเสนอแนวทางสำหรับการกำหนดให้มีการจัดการศพทางเลือกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยนำมาตรการทางกฎหมายและมาตรการส่งเสริมของต่างประเทศ ได้แก่ มาตรการทางกฎหมายในระดับรัฐของประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศเกาหลีใต้มาเป็นแนวทางในการพัฒนากฎหมายไทยต่อไป
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อความคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารบัณฑิตศึกษานิติศาสตร์เป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
References
บรรณานุกรม
หนังสือ
ภาษาไทย
อำนาจ วงศ์บัณฑิต, กฎหมายสิ่งแวดล้อม (พิมพ์ครั้งที่ 4, วิญญูชน 2562).
เว็บไซต์
ภาษาไทย
องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (องค์การมหาชน), ‘โครงการ T-VER คืออะไร’ (กลไกลดก๊าซเรือนกระจก) <https://ghgreduction.tgo.or.th/th/about-tver/t-ver.html> สืบค้นเมื่อ 15 พฤษภาคม 2567.
ภาษาต่างประเทศ
--‘Alkaline Hydrolysis’ (Cremation Association of North America (CANA)<https://www.cremationasso ciation.org/alkalinehydrolysis.html> สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566.
--‘Ash Scattering Facilities’ (National Environment Agency) <https://www.nea.gov.sg/our-services/after- death/ash-scattering-facilities> สืบค้นเมื่อ 18 เมษายน 2566.
--‘Carbon Expenditures and Sequestration from Various Disposition Methods’ (Green Burial Council) <https://www.greenburialcouncil.org/disposition-statistics-media.html> สืบค้นเมื่อ 28 พฤษภาคม 2567.
--‘Green Burial Glossary’ (Green Burial Council)<https://www.greenburialcouncil.org/green-burial-glos sary.html> สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2566.
--‘How does human composting reduce your carbon footprint?’ (Recompose) สืบค้นเมื่อ 17 มีนาคม 2565.
--‘How does human composting work?’ (Recompose)<https://recompose.life/faqs#recompose>สืบค้นเมื่อ 17 มีนาคม 2565.
--‘National Forest Memorial Park’ (Korea Forest Welfare Institute <https://fowi.or.kr/user/eng/operatingNationalForestWelfareFacilities.do> สืบค้นเมื่อ 28 พฤษภาคม 2567.
--‘What are other names for human composting?’ (Recompose) <https://recompose.life/faqs#recompose> สืบค้นเมื่อ 28 พฤษภาคม 2567.
--‘What is Green Burial in Singapore context?’ (greenburial.sg) <https://greenburial.sg/> สืบค้นเมื่อ 18 เมษายน 2566.
--‘Why Do People Choose Alkaline Hydrolysis?’ (Cremation Association of North America (CANA)) <https://www.cremationassociation.org/alkalinehydrolysis.html> สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566.
--‘Why is human composting more eco-friendly than burial or cremation?’ (Recompose) สืบค้นเมื่อ 17 มีนาคม 2565.
Caitlyn Hauke, ‘The Environmental Impact and Potential Human Health Effects of Cremation’ (Green Burial Council) <https://www.greenburialcouncil.org/environmental_impact_cremation.html> สืบค้นเมื่อ 14 มีนาคม 2565.
Lee Byeong-hak, ‘[Reportage] New funeral culture taking hold in South Korea’ (Hankyoreh, 15 April 2018) <https://english.hani.co.kr/arti/english_edition/e_national/840585.html> สืบค้นเมื่อ 11 พฤษภาคม 2566.
รายงาน คู่มือ หรือเอกสารที่ออกโดยหน่วยงานต่าง ๆ
ภาษาไทย
กรมควบคุมมลพิษ, หลักเกณฑ์การยกระดับมาตรฐานเตาเผาศพ <https://www.pcd.go.th/wp-content/uploads/
/04/pcdnew-2020-04-16_08-15-29_421925.pdf>.
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย, มาตรฐานสุสานและฌาปนสถาน 9 <https://www.dla.go.th/work/
e_book/eb1/std210550/12/12.html>.
ภาษาต่างประเทศ
Ministry of Justice, Natural burial grounds Guidance for operators 2009 1 <https://assets.publishing.
service.gov.uk/media/5a7f0113e5274a2e8ab498ed/natural-burial-grounds-guidance.pdf>.
Washington State Legislature, SENATE BILL REPORT ESSB 5001 2019 2 <https://lawfilesext.leg.wa.gov/biennium/2019-20/Pdf/Bill%20Reports/Senate/5001-S.E%20SBR%20HA%2019.pdf>.
อื่น ๆ
ภาษาต่างประเทศ
--‘Garden of Peace at Choa Chu Kang Cemetery Complex’ (National Environment Agency, 11 May 2021) <https://www.nea.gov.sg/media/news/news/index/nea-s-new-garden-of-peace-cck-will-provide-an-additional-option-for-management-of-cremated-human-remains-in- singapore> สืบค้นเมื่อ 18 เมษายน 2566.
--‘The resomation process explained’ (United Kingdom Society of Celebrants (UKSOC), 1 February 2019) <https://www.uksoc.com/uksoc-blog-archives/funeral-resomation-celebrant/> สืบค้นเมื่อ 28 เมษายน 2566.
Alan Maskin, ‘Recompose | Seattle’ (olsonkundig) <https://olsonkundig.com/projects/recompose-seattle/> สืบค้นเมื่อ 1 พฤษภาคม 2566.
The Office of Forestry, ‘[In-depth] Korean People Who Prefer Cremation to Traditional Burial Increasing’ (The Korea Bizwire, 13 September 2014) <http://koreabizwire.com/feature-korean-people-who-prefer-cremation-to-traditional-burial-increasing/19065#google_vignette> สืบค้นเมื่อ 17 มิถุนายน 2567.