ปัญหาการดำเนินคดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมในศาลปกครอง
Main Article Content
Abstract
ปัญหาสิ่งแวดล้อมในปัจจุบันได้ทวีความรุนแรงและได้ส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน
เป็นอันมากเมื่อพิจารณาถึงกฎหมายสิ่งแวดล้อมของประเทศไทยในปัจจุบันแล้วจะเห็นได้ว่าได้มีกฎหมายที่ให้อำนาจหน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐในการคุ้มครอง ส่งเสริม และรักษา คุณภาพสิ่งแวดล้อม
โดยปกติแล้วหากมีผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหายและเกิดเป็นข้อพิพาททางปกครองขึ้น ย่อมต้องยื่นฟ้องคดี
ต่อศาลปกครอง ทั้งนี้ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติจัดตั้ง
ศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครองพ.ศ. 2542 ที่บัญญัติถึงคดีที่อยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลปกครอง
จากการศึกษาพบว่า กฎหมายว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครองที่ใช้บังคับในปัจจุบัน ประกอบกับคำแนะนำของประธานศาลปกครองสูงสุดในการดำเนินคดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ลงวันที่ 29 มิถุนายน 2554 สามารถรองรับการพิจารณาพิพากษาคดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมได้อย่างไรก็ตาม ได้พบปัญหาและข้อจำกัดทางกฎหมายดังกล่าว ในเรื่องของการขาดบทนิยามของคำว่า “คดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม”, สิทธิการยื่นฟ้องคดีแบบกลุ่ม,หลักเกณฑ์เกณฑ์ในการพิจารณาความเป็นผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหาย
โดยพิจารณาถึงความเสียหายของสิ่งแวดล้อมประกอบ, การมีคำสั่งเกี่ยวกับวิธีการชั่วคราวก่อนการพิพากษา,
ผลของคำพิพากษาที่มีผลต่อผู้ที่มิได้ถูกฟ้องคดี,การมีคำพิพากษาเกินคำขอ, การสงวนสิทธิแก้ไขคำพิพากษา,
การกำหนดค่าเสียหายทางจิตใจ และหลักเกณฑ์การบังคับคดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม
บทความฉบับนี้จึงมีข้อสรุปจากการศึกษาและเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวซึ่งจะได้กล่าวต่อไปในบทความฉบับนี้
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อความคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารบัณฑิตศึกษานิติศาสตร์เป็นวรรณกรรมของผู้เขียนโดยเฉพาะคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
References
บรรณานุกรม
หนังสือ
ภาษาไทย
บรรเจิด สิงคะเน, หลักกฎหมายเกี่ยวกับการควบคุมฝ่ายปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 7, สำนักพิมพ์วิญญูชน 2563).
อำพน เจริญชีวินทร์, คำอธิบายการฟ้องและการดำเนินคดีในศาลปกครอง ภาค 1 เขตอำนาจศาล (พิมพ์ครั้งที่ 6, สำนักพิมพ์นิติธรรม 2564)
วิทยานิพนธ์
ภาษาไทย
ดาราพร นพเก้า, ‘ผู้มีส่วนได้เสียที่จะมีสิทธิฟ้องคดีสิ่งแวดล้อมในศาลปกครอง : ศึกษากรณีการผังเมืองและควบคุมอาคาร’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2556).
ประพจน์ คล้ายสุบรรณ, ‘การระงับข้อพิพาททางสิ่งแวดล้อมในศาลปกครอง’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2551).
วิริยะ ว่องวาณิช, ‘วิธีพิจารณาคดีสิ่งแวดล้อมในศาลปกครอง’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย, 2546).
วีระยุทธ หอมชื่น, ‘การสงวนสิทธิแก้ไขคำพิพากษาในคดีสิ่งแวดล้อม’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2557).
สุภัคคินี จันทร์โฉม, ‘ปัญหาการดำเนินคดีกับหน่วยงานรัฐที่กระทำละเมิดในคดีสิ่งแวดล้อมของศาลปกครอง’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2555).
อังคนา เสาธงทอง, ‘สิทธิการฟ้องคดีสิ่งแวดล้อมในศาลปกครอง’ (วิทยานิพนธ์ นิติศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2550).
รายงานผลการวิจัย
ภาษาไทย
วิทิต มันตาภรณ และคณะ, ‘ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน’ (รายงานผลการวิจัยเสนอต่อสำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ) <http://lms.nhrc.or.th/ulib/document/Fulltext/F09157-2.pdf > สืบค้นเมื่อ 4 พฤษภาคม 2567.
รายงาน คู่มือ หรือเอกสารที่ออกโดยหน่วยงานต่าง ๆ
ภาษาไทย
สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง, ‘แนวทางการพัฒนาวิธีพิจารณาคดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม (สำนักวิจัยและวิชาการ สำนักงานศาลปกครอง 2557)’ <https://dl.parliament.go.th/handle/20.500.13072/501375> สืบค้นเมื่อ 1 พฤษภาคม 2567.
สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ, รายงานของคณะกรรมาธิการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศด้านกฎหมายและ กระบวนการยุติธรรม เรื่อง ข้อเสนอแนะแนวทางการจัดตั้งศาลสิ่งแวดล้อม (ฉบับปรับปรุง), เสนอต่อสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ <https://www.parliament.go.th/ewtcommittee/ewt/drive_law/download/article/article_20170816141049.pdf> สืบค้นเมื่อ 5 มกราคม 2567.
หนังสือสำนักงานศาลยุติธรรม ที่ ศย 016/ว 831 เรื่อง ประกาศรับฟังความคิดเห็นร่างพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีสิ่งแวดล้อม พ.ศ. .... (19 สิงหาคม 2565) <https://jla.coj.go.th/th/content/category/detail/id/1602/iid/308459> สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2567.
หนังสือสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ที่ นร 0911/9 เรื่อง ร่างพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับคดีปกครองเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม) (8 กุมภาพันธ์ 2566).
บันทึกการประชุม รายงานการประชุม หรือสรุปการประชุม
ภาษาต่างประเทศ
UNGA, Our Common Future: Report of the World Commission on Environment and Development, UN Doc A/42/427, (12 August 1992).
เอกสารอิเล็กทรอนิกส์
ภาษาไทย
ดวงทิพย์ บุญปลูก, ‘การดำเนินคดีแบบกลุ่มในประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศแคนาดาและประเทศในสหภาพยุโรป : มุมมองความเป็นไปได้ในการร่างกฎหมายเกี่ยวกับการดำเนินคดีแบบกลุ่ม (Class Action) ในประเทศไทย’ (2559) 3 ดุลพาห <https://dunlaphaha.coj.go.th/journals/45> สืบค้นเมื่อ 3 มกราคม 2567.
วิชญ์พาส พิมพ์อักษร, ‘หลักการพื้นฐานว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อม ตอนที่ 1: แนวคิดสากลนิยม (Universalism) ในหลักการพื้นฐานทางกฎหมายสิ่งแวดล้อม’ (สำนักงานศาลปกครอง 2564)<http://intranet2.admincourt.go.th/02-office/office44/wp2/wp-content/uploads/ 2021/10/OA40-09-64.pdf> สืบค้นเมื่อ 8 สิงหาคม 2567.