การพัฒนาศิลปะการแสดงรำาวงย้อนยุคแถบลุ่มนำ้าโขง

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจยัเร่ือง การพัฒนาศิลปะการแสดงร�าวงย้อนยุคแถบลุ่มน้�าโขงมีจดุประสงค์ 1) เพ่ือศึกษาประวัติความเป็นมา องค์ประกอบ บทบาทและคุณค่าของร�าวงย้อนยุค 2) เพ่ือพัฒนาศิลปะการแสดงร�าวงย้อนยุค พ้ืนท่ีศึกษาเป็นกลุ่มชาวบ้านท่ีมีความรู้ในเร่ือง ร�าวงย้อนยุค อ�าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี และกลุ่มชาวบ้านก็ยังคงมีการรักษา การแสดงร�าวงย้อนยุคและสืบทอดวัฒนธรรมเดิมไว้ โดยถือปฏิบัติในงานประเพณีบุญต่าง ๆ มาจนถึงปัจจุบัน ผลการศึกษาพบว่า 1) ร�าวงย้อนยุคของชาวอ�าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัด อุบลราชธานี เป็นการร�าวงเพื่อความสนุกสนานได้ผ่อนคลายความเหนื่อยล้าความทุกข์ยาก เมื่อเสร็จสิ้นภาระหน้าที่การงาน การจัดการแสดงร�าวงย้อนยุคยังคงเป็นเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่ม ชาติพันธุ์ไทยลาวท่ีมีการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นมาเป็นเวลาอันยาวนาน ซ่ึงหน่วยงานราชการ ในพ้ืนท่ียังคงให้การสนับสนุนการแสดงร�าวงย้อนยุคน้ีเป็นอย่างดี บทบาทหน้าท่ีของร�าวง ย้อนยุคด้านสังคม/วัฒนธรรม/ประเพณี ของชาวอ�าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี สะท้อนให้เห็นถึงความศรัทธา ความรัก ความสามัคคีในหมู่คณะ เป็นกฎระเบียบทางสังคม ถือปฏิบัติต่อกันมาต้ังแต่บรรพบุรุษ เม่ือพิจารณาอย่างลึกซ้ึงถึงข้ันตอนการแสดงร�าวงย้อนยุค จะเห็นได้ว่าการแสดงนี้ได้รวบรวมเอาลักษณะทางวัฒนธรรมประเพณีหลาย ๆ อย่างไว้ด้วยกัน จึงถือได้ว่าการแสดงน้ีเป็นศูนย์รวมวัฒนธรรมประเพณีท่ีบ่งช้ีถึงอัตลักษณ์ของชุมชน และ ชาวบ้านอ�าเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี ยังคงรักษาการแสดงร�าวงย้อนยุคท่ีมีมา แต่โบราณไว้อย่างเหนียวแน่น 2) ผลจากการศึกษาวิจัยสามารถน�าองค์ความรู้ท่ีได้รับ และน�าไปพัฒนาเป็นศิลปะการแสดงเพ่ือสะท้อนให้เห็นถึงวิถีชีวิตและข้ันตอนการแสดงร�าวง ย้อนยุค ของอ�าเภอพิบูลมังสาหารโดยสอดแทรกองค์ความรู้ของร�าวงย้อนยุค การออกแบบ ท่าร�า การแต่งกาย และดนตรีในแนวคิดอนุรักษ์บูรณาการกับศิลปะ อิงจากอัตลักษณ์ร่วมภมูปิญัญาชาวบา้นของกลมุ่ชาตพินัธไ์ุทยลาวในจงัหวดัอบุลราชธานี เพลงทใี่ชป้ระกอบการร�าวง มีเพลงใจชายใจหญิง จังหวะบิกิน เพลงรักจางท่ีบางปะกง จังหวะชะชะช่า เพลงคิดถึงอุบล จังหวะตะลุง เพลงจ๊ะเอ๋ จังหวะม้าย่อง เพลงกุหลาบปากซัน จังหวะร�าวงลาวการน�าเสนอ เป็นแบบร�าวงย้อนยุคสมัยใหม่ โดยการประยุคต์ท่าร�า ท่าเต้น มาจากลีลาท่าทางในการแสดง ร�าวงย้อนยุค และเติมความอ่อนช้อยเพ่ือจะให้ท่าร�าและท่าเต้นมีความสวยงาม สนุกสนาน
มคีวามหมายมากขนึ้ นอกจากนยี้งัใชด้นตรสีากลทที่นัสมยั และดนตรพีนื้บา้น ประกอบการแสดง เพื่อให้สื่อถึงความเป็นเอกลักษณ์ของชาวอ�าเภอพิบูลมังสาหารได้อย่างชัดเจน