กลวิธีการใช้อุปลักษณ์ในเทศนาธรรมของหลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน

ผู้แต่ง

  • พระมหาอรรถพงษ์ ผิวเหลือง 0616946966

คำสำคัญ:

เทศนาธรรรม อุปลักษณ์ โวหารภาพพจน์ ภาษาศาสตร์ปริชาน และอรรถศาสตร์ปริชาน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้เพื่อจำแนกประเภทของอุปลักษณ์ในเทศนาธรรมของหลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน เพื่อศึกษากลวิธีการใช้อุปลักษณ์ในเทศนาธรรมของหลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโนพบว่ามีอุปลักษณ์ตามแนวคิดโวหารภาพพจน์ ภาษาศาสตร์ปริชานและอรรถศาสตร์ปริชาน 135 อุปลักษณ์

ผลการจำแนกประเภทของอุปลักษณ์ตามแนวคิดโวหารภาพพจน์ ภาษาศาสตร์ปริชาน และอรรถศาสตร์ปริชาน พบว่ามี 3 ประเภท ดังนี้  1.อุปลักษณ์ตามแนวคิดโวหารภาพพจน์มี 24 อุปลักษณ์  2.อุปลักษณ์ตามแนวคิดภาษาศาสตร์ ปริชานมี 51 อุปลักษณ์ และสามารถจำแนกอุปลักษณ์ตามความหมายประจำรูปภาษาได้ 9 อุปลักษณ์ คือ อุปลักษณ์สงคราม อุปลักษณ์ธุรกิจ อุปลักษณ์อุตสาหกรรม อุปลักษณ์มนุษย์ อุปลักษณ์กีฬา อุปลักษณ์ความสะอาด อุปลักษณ์เรือนจำ อุปลักษณ์การก่อสร้าง อุปลักษณ์การกระทำ  3.อุปลักษณ์ตามแนวคิดอรรถศาสตร์ปริชานมี 60 อุปลักษณ์ และสามารถจำแนกอุปลักษณ์ตามกระบวนการถ่ายโยงทางความหมายจากวงความหมายหนึ่งไปยังวงความหมายหนึ่งได้  9   อุปลักษณ์ คือ อุปลักษณ์ธรรมชาติ  อุปลักษณ์ดนตรี  อุปลักษณ์มนุษย์  อุปลักษณ์วัตถุ  อุปลักษณ์อาวุธ  อุปลักษณ์การเมือง  อุปลักษณ์การกระทำ  อุปลักษณ์เรือนจำ และอุปลักษณ์นามธรรม

          ผลการศึกษากลวิธีการใช้อุปลักษณ์ในเทศนาธรรมของหลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน ตามแนวคิดโวหารภาพพจน์ ภาษาศาตร์ปริชาน และอรรถศาสตร์ปริชาน ดังนี้ 1.กลวิธีการใช้อุปลักษณ์ตามแนวคิดโวหารภาพพจน์มี 3 แบบ คือ ลักษณะ คุณสมบัติ และหน้าที่  2.กลวิธีการใช้อุปลักษณ์ตามแนวคิดภาษาสตร์ปริชานมี 2 แบบ คือ อารมณ์ความรู้สึก และ การกระทำและผลของการกระทำ 3.กลวิธีการใช้อุปลักษณ์ตามแนวคิดอรรถศาสตร์ปริชานมี 2 แบบ คือ ลักษณะ อาการและการเตือน

References

หนังสือ
ราชบัณฑิตยสถาน. (2554). พจนานุกรม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: บริษัทนามีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์ จำกัด.
หลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน. (2552). เข้าสู่แดนอวกาศของจิตของธรรม. กรุงเทพฯ: บริษัทพรีมาพับบลิชชิง จำกัด.
วารสาร
พระมหาอรรถพงษ์ อตฺถญาโณ (ผิวเหลือง) และเรืองเดช ปันเขือนขัติย์. “กลวิธีการใช้อุปลักษณ์ในปาฐกถาธรรมสมเด็จพระ
พุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ)”, วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์. ปีที่ 8 ฉบับที่ 3 (กันยายน – ธันวาคม2561) : หน้า 101 – 113.
งานวิจัย
ฌุมพรี เหล่าวิเศษกุล. (2547). กลไกภาษาเทศนาของพระปัญญานันทภิกขุและพระพยอม กัลยาโณ. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สมพร อาภากโร (เหลาฉลาด), พระมหา. (2548). ศึกษาอุปมาอุปไมยในคำสอนของพระโพธิญาณเถร (ชา สุภทฺโท). วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
อมรวิชญ์ ชาครเมธี (บุตรสาร), พระมหา. (2547). ศึกษาเทคนิคการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระโพธิญาณเถร (ชา สุภทฺโท). วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

Additional Files

เผยแพร่แล้ว

2019-12-09