การประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 ในการเตรียมตัวก่อนตายกับผู้ป่วย โรคมะเร็งระยะสุดท้าย โรงพยาบาลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • สิริกาญจน์ มหากิจสิริภักดี มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตอีสาน

คำสำคัญ:

การประยุกต์, หลักอริยสัจ 4, การเตรียมตัวก่อนตาย

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการเตรียมตัวก่อนตายของผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะสุดท้ายโรงพยาบาลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น 2) เพื่อศึกษาหลักอริยสัจ 4 ที่ปรากฏในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท และ3) เพื่อประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 ในการเตรียมตัวก่อนตายกับผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะสุดท้าย โรงพยาบาลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยเน้นศึกษาจากเอกสารต่าง ๆ ได้แก่ พระไตรปิฎก เอกสารวิชาการ ตำรางานวิจัยที่เกี่ยวข้อง และ รวบรวมข้อมูลจากประสบการณ์จริงในภาคปฏิบัติ และทบทวนเอกสารแนวทางการดูแลแบบประคับประคอง นำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ สรุป และนำเสนอเชิงพรรณา

       ผลการวิจัยพบว่า 1) การเตรียมตัวก่อนตายของผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะสุดท้ายโรงพยาบาลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น เป็นการเตรียมตัวผู้ป่วยใน 3 มิติ คือ (1) ด้านร่างกาย โดยการเข้าใจกระบวนการักษาแบบประคับประคอง (2) ด้านจิตใจและจิตวิญญาณ โดยการเข้าใจกระบวนการยอมรับข้อเท็จจริงของชีวิต และ(3) ด้านสังคม โดยการเข้าใจบริบท ซึ่งมีครอบครัวและสิ่งแวดล้อม อยู่ในกระบวนการบทบาทของทีมการดูแลแบบประคับประคองของโรงพยาบาล จึงเป็นความหวังสุดท้ายของชีวิต ในการบรรเทาทุกข์ต่าง ๆ  2) หลักอริยสัจ 4 เป็นกระบวนการแก้ปัญหาดับทุกข์ที่แท้จริง ได้แก่  ทุกข์(รู้ปัญหา)  สมุทัย(รู้สาเหตุ)  นิโรธ(รู้เป้าหมาย)  มรรค (รู้วิธีการ) และ3) การประยุกต์ใช้หลักอริยสัจ 4 ในการเตรียมตัวก่อนตายกับผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะสุดท้าย โรงพยาบาลบ้านฝาง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น เป็นผลทำให้ผู้ป่วยรู้มิติของชีวิตและความเจ็บป่วย เข้าใจชีวิตและยอมรับความตายได้ตามความเป็นจริง โดยวาระสุดท้ายของชีวิตมี 4 ขั้นตอน คือ (1) กระบวนการสร้างความเข้าใจความจริง (2) กระบวนการสร้างการยอมรับ (3) การปรับสมดุลชีวิต และ (4) การปล่อยวางอย่างเข้าใจ.

Author Biography

สิริกาญจน์ มหากิจสิริภักดี, มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตอีสาน

ข้าพเจ้าชอบศึกษาความรู้ด้านพุทธศาสนา ชอบการทำสมาธิ

References

กาญจนา จิตต์วัฒน์. (2553). การบูรณาการการเตรียมตัวตายในพระพุทธศาสนาเถรวาทกับวัชรยาน. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต, สาขาพระพุทธศาสนา, มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, หน้า 3

กัญญ์ฐิตา ศรีภา. (2554). ประสบการณ์ใกล้ตายของผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย. วิทยานิพนธ์วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, ปีที่ 19 ฉบับที่ 4ประจำเดือนตุลาคม-ธันวาคม 2554, หน้า 83 -94

จอห์น แมคคอลแนล. (2556). เผชิญความตายอย่างสงบ “รู้ไว้ใช่ว่า”. เครือข่ายพุทธิกา, จดหมาย ข่าวอาทิตย์อัสดง, ปีที่ 6 ฉบับที่ 19 มกราคม-มีนาคม 2557สืบค้นจาก https://www.budnet.org, สืบค้นเมื่อ 6 ธันวาคม 2563.

บุษยามาส ชีวสกุลยง. (2551). แบบประเมินระดับการดูแลผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลแบบประคับประคอง ฉบับสวนดอก. ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่. คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, หน้า 1-8

ประสิทธิ์ กุลบุญญา. (2563). วิธีการเผชิญความตายและรูปแบบการเตรียมตัวตาย สำหรับผู้ สูงวัยตามหลักพระพุทธศาสนา, วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, ปีที่ 5 ฉบับที่ 10 ประจำเดือนตุลาคม 2563, หน้า 196-212

พระมหาบัวพันธ์ ฉนฺทโสภโณ(ประสังคะโท). (2553). ศึกษาการเตรียมตัวตายตามหลักมรณานุสสติในคัมภีร์ฝ่ายเถรวาท การเตรียมตัวตายอย่างสงบตามหลักพุทธธรรม. วิทยานิพนธ์พุทธศาสนามหาบัณฑิต, สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระไพศาล วิสาโล. (2553). เผชิญความตายอย่างสงบ 1 .(พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ:เครือข่ายพุทธิกา, หน้า 1

พระพรหมคุณาภรณ์ (ปอ.ปยุตฺโต). (2562). พุทธธรรม ฉบับปรังปรุงและขยายความ. (พิมพ์ ครั้งที่ 52). กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, หน้า 846- 849.

รัชฎาพร แนบเนียด.(2564). ผลของการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายแบบประคับประคองด้านจิตวิญญาณ. วารสารโรงพยาบาลนครพนม ปีที่ 8 ฉบับที่ 2 ประจำเดือน พฤษภาคม-สิงหาคม 2564 ,หน้า 65-77.

รัตนพงษ์ ก๋องตา. (2548). การเตรียมตัวตายอย่างสงบตามหลักพุทธธรรม. สาระนิพนธ์ศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาพุทธศาสนาและปรัชญา, มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

ศรีเวียง ไพโรจน์กุล. (2555). เอกสารการอบรมวิชาการ Basic Palliative Care for Nurses: หน่วยการุณรักษ์, โรงพยาบาลศรีนครินทร์, คณะแพทยศาสตร์, มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สายสิริ อิสรชาญวาณชย์, (2559). ตายดี เตรียมได้. เรียบเรียงจากการวางแผนการดูแลในระยะท้ายของชีวิตล่วงหน้า (Advance Care Planning), โครงการขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์ระดับชาติว่าด้วยการสร้างเสริมสุขภาวะในระยะท้ายของชีวิต พ.ศ.2557-2559. ชั้น 2 อาคาร 10 ชั้น เลขที่126/146 ภายในสถาบันบำราศนราดูร, นนทบุรี, หน้า 9

สมรักษ์ เจียมธีรสกุล และ จิรยุทธ์ สินธุพันธุ์. (2562). การสื่อสารเพื่อการเตรียมตัวตายใน ศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, หน้า 3

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-12-18