เศรษฐศาสตร์การเมืองของการสร้างนวัตกรรมสุขภาวะผู้สูงอายุชายแดนใต้

กรอบวิเคราะห์ปัจจัยสังคมกำหนดสุขภาพ เทศบาลตำบลยะหา จังหวัดยะลา

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งฉายภาพการจัดการระบบสุขภาวะผู้สูงอายุชายแดนใต้ ผ่านตัวแบบนวัตกรรมสุขภาพผู้สูงอายุโดยเทศบาลตำบลยะหา จังหวัดยะลา ออกแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และสัมภาษณ์เชิงลึกผู้บริหารท้องถิ่น กลุ่มผู้นำชุมชน ภาคีเครือข่ายสุขภาพ ตลอดจนกลุ่มผู้สูงอายุในพื้นที่ โดยใช้วิธีวิทยาวิเคราะห์เศรษฐศาสตร์การเมืองแบบองค์รวม สำหรับตรวจสอบและจำแนกองค์ประกอบตัวแบบสุขภาวะผู้สูงอายุ ซึ่งประยุกต์ตามแนวคิดปัจจัยสังคมกำหนดสุขภาพ ครอบคลุมมิติเศรษฐกิจ การเมือง สังคม สิ่งแวดล้อม รวมทั้งสุขภาพ ทั้งนี้ผลวิจัยพบว่า นวัตกรรมการส่งเสริมสวัสดิการผู้สูงอายุเทศบาลตำบลยะหา ก่อรูปขึ้นภายใต้แนวคิด Yaha Buddy Health Care ซึ่งขยายผลสู่
การจัดตั้งชมรมผู้สูงอายุ และพัฒนาแอปพลิเคชันยะหาบัดดี้เฮลท์แคร์ นับเป็นผลผลิตจากการผสานนวัตกรรมสังคม และนวัตกรรมเทคโนโลยีบนฐานการเชื่อมร้อยระหว่างปัจจัยสังคมกำหนดสุขภาพทุกมิติเข้ากับบริบทท้องถิ่นที่สมดุล ขณะเดียวกันนวัตกรรมดังกล่าวเป็นเงื่อนไขสำคัญในการสร้างความเป็นธรรมด้านสุขภาพ
อันเนื่องมาจากแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำเกี่ยวกับการเข้าถึงและรับประโยชน์จากบริการด้านสุขภาวะที่
ผ่านมา ดังนั้น การวิจัยนี้จึงได้เสนอแนวทางให้ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องควรกำหนดมาตรฐานการดำเนินงานเชิงรุก ควบคู่กับการสร้างกลไกใหม่รองรับการจัดสวัสดิการสุขภาวะให้ครอบคลุมผู้สูงอายุทุกกลุ่มตามความต้องการที่หลากหลาย คาดว่าบรรลุเป้าหมายการขับเคลื่อนนวัตกรรมท้องถิ่นที่สามารถหนุนเสริมระบบสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุชายแดนใต้ให้เกิดความยั่งยืนได้จริง