The การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพ ผู้สูงอายุในท้องถิ่น จังหวัดกาฬสินธุ์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของ การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เพื่อพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพผู้สูงอายุในท้องถิ่น :กรณีศึกษาตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)ศึกษาบริบทและสถานการณ์สุขภาวะผู้สูงอายุในท้องถิ่น และ 2) ศึกษากระบวนการและผลการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพผู้สูงอายุในท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วม โดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มเป้าหมายในการวิจัย คือ ผู้นำชุมชน ประชาชนในตำบล และกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ โดยมีขั้นตอนในการวิจัย 3 ระยะ คือ ระยะเตรียมการวิจัย ระยะดำเนินการวิจัย และ ระยะสรุปผลการวิจัย มีวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม การสังเกตการณ์ และ การประชุมกลุ่ม ผลการวิจัยพบว่า 1) บริบทและสถานการณ์ผู้สูงอายุตำบลยอดแกง มีจำนวน 865 คน คิดเป็นร้อยละ 10.36 ของประชากรทั้งหมด ส่วนใหญ่มีอายุ 60-70 ปี ร้อยละ 69.48 สภาพปัญหาผู้สูงอายุ ได้แก่ (1) ด้านสุขภาพ มีปัญหาสุขภาพร่างกาย คือ ด้านการเคลื่อนไหว การมองเห็น การได้ยิน และเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวานและความดันโลหิตสูง และปัญหาสุขภาพจิตใจ มีความกังวลและเหงา (2) ด้านเศรษฐกิจ คือแหล่งรายได้หลักส่วนใหญ่พึ่งพาตนเองไม่ได้ (3) ด้านสังคม ส่วนใหญ่มีระดับการศึกษาสูงสุดคือระดับประถมศึกษา และเป็นหม้าย และ (4) ด้านสิ่งแวดล้อม บางคนไม่มีที่อยู่อาศัยที่มั่นคงถาวร และห้องน้ำในครัวเรือนยังไม่เหมาะกับผู้สูงอายุ 2) กระบวนการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพผู้สูงอายุในท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วม ประกอบไปด้วย 8 ขั้นตอน คือ (1) ทำความเข้าใจกับผู้นำและวิเคราะห์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (2) จัดตั้งคณะกรรมการและวางแผนการดำเนินงานงาน (3) เก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล และ เลือกเครื่องมือในการจัดทำนโยบายสาธารณะ (4)ปรับปรุงคณะกรรมการชุดใหม่ (5) จัดทำร่างนโยบายสาธารณะ (6) ประชาพิจารณ์ร่างนโยบายสาธารณะ (7) รับรองนโยบายสาธารณะ และ (8) ประสานนโยบายสู่ระบบงานปกติขององค์กรในท้องถิ่น 3) ผลการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพผู้สูงอายุในท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วม คือ (1)เกิดนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพผู้สูงอายุในท้องถิ่นแบบมีส่วนร่วม เรียกว่า ธรรมนูญสุขภาพผู้สูงอายุตำบลยอดแกง (2)การสร้างคุณค่าให้ผู้สูงอายุ (3)ชุมชนตื่นตัวต่อปัญหาของผู้สูงอายุ (4)การผลักดันธรรมนูญเข้าสู่แผนงานหน่วยงาน และ (5)การพัฒนาศักยภาพทีมวิจัยเพื่อพัฒนาท้องถิ่น
Article Details
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
เอกสารอ้างอิง
ระดับตำบล จังหวัดพะเยา. วารสารสังคมศาสตร์และวิชาการ, 11(3), 317-324.
https://so04.tci-thaijo.org/index.php/social_crru/article/view/170051
ทวิช ยะปะนันท์. (2555). การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมในการสร้างรูปแบบการจัดการขยะของ
เทศบาลตำบลสอง อำเภอสอง จังหวัดแพร่. การศึกษาด้วยตนเองสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. พะเยา: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยพะเยา.
นงเยาว์ อุดมวงศ์ และ คณะ. (2559). บทเรียนจาการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วม
ให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรมตำบลชมภู อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่. วารสารพยาบาลสาร, 42(1), 97-107. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/cmunursing/article/view/34870
ประเวศ วะสี. (2547). นโยบายสาธารณะ. นนทบุรี: สำนักงานปฏิรูประบบสุขภาพแห่งชาติ.
ปัญญา ยงยิ่ง. (2548) การพัฒนาเครือข่ายประชาคมสุขภาพบ้านหนองกลาง ตำบลชอนสมบูรณ์
อำเภอหนองม่วง จังหวัดลพบุรี . มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี/ลพบุรี.
DOI : https://doi.nrct.go.th/ListDoi/listDetail?Resolve_DOI
พิรุฬห์ ศิริทองคำ และ คณะ. (2561). รูปแบบการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพระดับท้องถิ่นในพื้นที่
ภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย . วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ, 11(3), 398-408.
https://so04.tci-thaijo.org/index.php/social_crru/article/view/240337
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2564). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2563.
นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากร และสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2561). รายงานการสํารวจประชากรสูงอายุในประเทศไทยพ.ศ. 2560.
สํานักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม.
http://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/.
อำพล จินดาวัฒนะ. (2553). การสร้างนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วม : มิติใหม่
ของการสร้างเสริมสุขภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 5. นนทบุรี: สานักงานปฏิรูประบบสุขภาพแห่งชาติ.
