การจัดทำแผนที่ความเสี่ยงภัยพิบัติด้านอุทกภัย ด้วยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ อำเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความเสี่ยงภัยพิบัติอุทกภัยอำเภอด่านมะขามเตี้ยจากระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ และ 2) เพื่อวิเคราะห์พื้นที่เปราะบางต่อการเกิดอุทกภัยอำเภอด่านมะขามเตี้ยจากระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ การสัมภาษณ์ แบบสำรวจปัจจัยด้านความเปราะบาง กลุ่มประชากรและกลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย เจ้าหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอำเภอด่านมะขามเตี้ย อาสาสมัครป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยในพื้นที่ ครัวเรือนผู้ประสบภัย และกลุ่มผู้กู้ภัยในพื้นที่ โดยใช้หลักการวิเคราะห์ศักยภาพเชิงพื้นที่ (Potential Surface Analysis: PSA) และการประเมินความเสี่ยงโดยใช้ตารางเมทริกซ์ความเสี่ยง แสดงผลการศึกษาความเสี่ยงเป็นค่าร้อยละ
ผลการวิจัยพบประเด็น ความเสี่ยงภัยพิบัติอำเภอด่านมะขามเตี้ยจากระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ 2 ประเด็น ดังนี้ ประเด็นที่หนึ่ง แผนที่ความเสี่ยงน้ำท่วมจากระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ได้ผลการศึกษาดังนี้ พื้นที่เสี่ยงต่อการเกิดน้ำท่วมมาก คิดเป็นร้อยละ 29.40 และพื้นที่เสี่ยงต่อการเกิดน้ำท่วมมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 42.20 ของพื้นที่ และประเด็นที่สอง จัดทำแผนที่ความเปราะบาง ผลการวิเคราะห์ความเปราะบางในภาพรวม พบว่า มีจำนวน 1 ครัวเรือนที่มีความเปราะบางต่ออุทกภัยอยู่ในระดับสูง ครัวเรือนที่มีความเปราะบางจากอุทกภัยในระดับปานกลาง จำนวน 27 หลังคาเรือน ผลวิจัยดังกล่าวได้นำไปสู่การยกระดับการจัดการอุทกภัยจึงเกิดแผนปฏิบัติการ โดยใช้แผนที่เพื่อพัฒนาศักยภาพองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้แก่ แผนปฏิบัติก่อนการเกิดภัย ระหว่างเกิดภัยและหลังการเกิดภัย ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอำเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่าหรือกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนาญาตจากวารสารวิชาการ ฯ ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ. (2558). แผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ พ.ศ. 2558. กรุงเทพฯ: กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย.
ไชยพร ยุกเซ็น. (2557). การบริหารจัดการทางการแพทย์ในภาวะอุบัติภัยหมู่ Majorincident Medical Management and Support: MIMMs. ใน ไชยพร ยุกเซ็นและยุวเรศ สิทธิชาญบัญชา (บก.), ถึงเวลาเผชิญภัยพิบัติ Time To Cope With Disaster (หน้า 22 - 40). กรุงเทพฯ: ช่อระกาการพิมพ์.
พลภัทร เหมวรรณ. (2556). คู่มือปฏิบัติการระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เบื้องต้นด้วยโปรแกรมปฏิบัติการระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เปิดรหัส Map Window GIS. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
พรชัย เอกศิริพงษ์, และสุเพชร จิรขจรกุล. (2557, กันยายน - ธันวาคม). การประยุกต์ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพื่อการวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วมในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่. Thai Journal of Science and Technology, 3(3), 148 – 159.
ลิขิต น้อยจ่ายสิน. (2559, มกราคม–เมษายน). การประยุกต์ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ เพื่อประเมินพื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วมในจังหวัดสระแก้ว. วารสารวิทยาศาสตร์บูรพา มหาวิทยาลัยบูรพา, 21(1), 51 – 63.
องค์การบริหารส่วนตำบลด่านมะขามเตี้ย. (2560). บันทึกข้อมูลอุทกภัย. กาญจนบุรี: ผู้แต่ง.
ADPC and UNDP. (2015). Interim Report: Development of Climate/Disaster Risk Assessment and Application of Risk Information in Development Planning in Thailand. Under the Project for Mainstreaming Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction into Development Planning in Thailand (MADRiD).
Australian Greenhouse Office. (2005). Climate Change Risk and Vulnerability: Promoting An Efficient Adaptation Response in Australia. Sydney: Australian Greenhouse Office.
Bloom, B.S. (1968, May). Learning for Mastery. Instruction and Curriculum. Regional Education Laboratory for The Carolinas and Virginia, Topical Papers and Reprints, Number 1. Evaluation Comment, 1(2), 1 - 12.
Langan, J. C. (2005). Disaster: A Basic Overview. In J. C. Langan & CO. James (Eds.), Preparing Nurses For Disaster Management (pp. 1 - 16). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
Rendani, B. M., &et al. (2019). An Assessment of Flood Vulnerability and Adaptation: A Case Study of Hamutsha-Muungamunwe Village, Makhado Municipality. Journal of Disaster Risk Studies, 11(2), a692. 1 – 8.
Saaty, T.L. (2000). The Analytic Hierarchical Process. McGraw-Hill: New York.
Université Catholique de Louvain. (2010). Emergency Events Database EM-DAT International Disaster Database. Brussels: Belgium.