ผู้หญิงกับการย้ายถิ่น: การสำรวจการศึกษาประสบการณ์แรงงานหญิงข้ามชาติจากมิติเพศสภาวะ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามโนทัศน์เพศสภาวะของแรงงานหญิงข้ามชาติในงานประเภทค่าแรงต่ำและกลยุทธ์การปรับตัวของพวกเธอโดยการทบทวนจากเอกสารชั้นรองที่เกี่ยวข้อง เนื่องจากผู้หญิงเป็นกลุ่มคนจำนวนกว่าครึ่งของผู้อพยพย้ายถิ่นทั่วโลก แต่งานวิชาการที่ศึกษาเรื่องของการย้ายถิ่นในช่วงแรกนั้นละเลยประสบการณ์ ของผู้หญิงและมองว่าประสบการณ์ของพวกเธอไม่แตกต่างจากแรงงานชายข้ามชาติ ส่งผลให้เกิดปัญหาเรื่องการเลือกปฏิบัติและการจำกัดการเข้าถึงสวัสดิการต่าง ๆ ของแรงงานหญิง แต่เมื่อได้รับการทักท้วงจากนักวิชาการสตรีนิยม งานวิชาการเกี่ยวกับผู้หญิงอพยพจึงถูกผลิตสร้างเพิ่มมากขึ้นตั้งแต่ช่วงทศวรรษที่ 1980 และสามารถชี้ให้เห็นถึงลักษณะหรือประสบการณ์เฉพาะของแรงงานย้ายถิ่นหญิงอันเป็นผลจากโครงสร้างเพศสภาวะที่ถูกประกอบสร้างจากสังคมชายเป็นใหญ่ ตลอดจนกลยุทธ์การตอบโต้ การต่อรองกับอุปสรรคต่าง ๆ ที่พวกเธอนำมาใช้เพื่อความอยู่รอดของตนเองและครอบครัว ซึ่งมีรูปแบบที่แตกต่างกันออกไปตามอายุ ชาติพันธุ์ วัฒนธรรม การศึกษา รายได้ อาชีพ เครือข่าย ทรัพยากรหรือทุนที่พวกเธอแต่ละคนครอบครองอยู่ กล่าวคือ พวกเธอมีการใช้ทุนประเภทต่าง ๆ ทั้งทุนทางเศรษฐกิจ ทุนทางสังคม และทุนทางวัฒนธรรมเพื่อปรับตัวและต่อรองกับสถานการณ์ที่เผชิญในประเทศปลายทาง การทำความเข้าใจประสบการณ์ของแรงงานข้ามชาติหญิงจะนำไปสู่การสร้างนโยบายที่มีความเหมาะสมและสร้างความเท่าเทียมทางเพศตามเป้าหมายที่ 5 ของการพัฒนาที่ยั่งยืนได้ทั้งในประเทศต้นทางและประเทศปลายทาง
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่าหรือกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนาญาตจากวารสารวิชาการ ฯ ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
กนกวรรณ มีพรหม, และปวีณา หมู่อุบล. (2563). เสียงสะท้อนของหญิงแรงงานข้ามชาติในไทยจากสถานการณ์โควิด 19. สืบค้น เมษายน 22, 2565, จาก https://www.tcijthai.com/news/2020/7/article/10693.
กิ่งแก้ว ทิศดึง. (2553). แม่ค้าไทใหญ่พลัดถิ่นกับการปรับเปลี่ยนสถานะทางสังคมในบริบทสภาวะก้ำกึ่งเชิงโครงสร้างในเขตเมืองเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
พีรดา ภูมิสวัสดิ์. (2563). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับความเสมอภาคระหว่างเพศ. เอกสารประกอบการประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนากลไกศูนย์ประสานงานด้านความเสมอภาคระหว่างหญิงชาย กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ วันที่ 29 มิถุนายน 2563, กรุงเทพฯ.
รัชนี นิลจันทร์. (2563, กรกฎาคม - ธันวาคม). กลยุทธ์ในการต่อรองสิทธิผ่านการสร้างพื้นที่ทางสังคมของแรงงานข้ามชาติอาชีพแม่บ้านในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารจุดยืน, 7(2), 35 - 59.
สุรีย์พร พันพึ่ง, และคณะ. (2548). คนรับใช้ในบ้าน: แรงงานอพยพจากพม่ามาไทย. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พลับลิชชิ่ง จำกัด.
องค์กรแรงงานระหว่างประเทศ. (2559). บทสรุปและข้อเสนอแนะจากรายงานเรื่องตึกสูง ค่าแรงต่ำ: ประสบการณ์ของแรงงานหญิงข้ามชาติในภาคธุรกิจก่อสร้างไทย. สืบค้น พฤษภาคม, 5, 2565, จาก https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---asia/---ro-bangkok/documents/pressrelease/wcms_537940.pdf.
อภินันท์ กาวินชัย. (2564). การเข้าถึงหลักประกันสุขภาพและการปรับตัวของแรงงานข้ามชาติหญิงที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19. สืบค้น เมษายน, 22, 2565, จาก http://www2.huso.tsu.ac.th/ncom/csd/csdful_pdf/c160.pdf.
Ahl, H. (2006, September). Why Research on Women Entrepreneurs Needs New Directions. Entrepreneurship Theory and Practice, 30(5), 595 - 621.
Andall, J. (2000). Gender, Migration and Domestic Service: The Politics of Black Women in Italy. Hampshire: Ashgate Publishing Limited.
Arnold, F., & Piampiti, S. (1984). Female migration in Thailand. In Fawcett, J. T., Khoo, Siew - Ean, & Smith, P.C. (eds.) Women in the Cities of Asia: Migration and Urban Adaptation (pp. 143 – 164). Colorado: West View Press, Inc.
Auster, E., & Aldrich, H. (1984). Small Business Vulnerability, Ethnic Enclaves and Ethnic Enterprise. In Ward, R., & Jenkins, R. (eds.). Ethnic Communities in Business (pp. 39 – 54). Cambridge: Cambridge University Press.
Ball, R., & Piper, N. (2002, November). Globalization and Regulation of Citizenship-Filipino Migrant Workers in Japan. Political Geography, 21(8), 1013 - 1034.
Boissevain, J. (1984). Small Entrepreneurs in Contemporary Europe. In Ward, R., &Jenkins, R. (eds.). Ethnic Communities in Business (pp. 20 – 38). Cambridge: Cambridge University Press.
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of The Judgement of Taste. Cambridge, MA: Harvard University Press.
______. (1986). The Forms of Capital. In Richardson, J. G. (ed.). Handbook of Theory and Research for The Sociology of Education (pp. 241 – 258). New York; London: Greenwood Press.
Brettell, C. B. (2008). Theorizing Migration in Anthropology. In Brettel, C. B., & Hollifield, J. (eds.). Migration Theory: Talking Across Disciplines (2nd ed) (pp. 113 – 160). New York and Oxon: Routledge.
Brettel, C. B., & Hollifield, J. (2008). Introduction. In Brettel, C. B. & Hollifield, J. (eds.). Migration Theory: Talking Across Disciplines (2nd ed) (pp. 1 – 32). New York and Oxon: Routledge.
Carling, J. (2005). Gender Dimensions of International Migration. Global Migration Perspectives (No.35). Switzerland: Global Commission on International Migration.
Castles, S., & Miller, M. J. (2009). The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World (4th ed). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Chant, S., & Radcliffe, S. A. (1992). Migration and Development: The Importance of Gender. In Chant, S. (ed.). Gender and Migration in Developing Countries (pp. 1 – 29). London: Belhaven Press.
Christou, A., & Kofman, E. (2022). Gender and Migration: An Introduction. Gender and Migration. IMISCOE Research Series. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-91971-9_1.
Cornwall, A. (2007, February). Of Choice, Chance and Contingency: 'Career Strategies' and Tactics for Survival Among Yoruta Women Traders. Social Anthropology / Anthropologie Sociale, 15(1), 27 - 46.
Dantas, J.A.R., Strauss, P., Cameron, R., & Rogers, C. (2020, March). Women Migrants in Western Australia: Case Studies of Resilience and Empowerment. Sage Journals, 50(1), 77 - 94.
Eade, G., & Garbin, D. (2002). Changing Narratives of Violence, Struggle and Resistance: Bangladeshis and The Competition for Resources in The Global City. Oxford Development Studies, 30(2), 137 - 151.
Ellis, F. (2003, December). A Livelihoods Approach to Migration and Poverty Reduction. The Journal of Development of Studies, 3(6), 1 - 21.
Ellis, M., Conway, D., & Bailey, A. J. (1996, January). The Circular Migration of Puerto Rican Women: Towards A Gendered Explanation. International Migration Quarterly Review, 34(1), 31 - 64.
Friedman Kasaba, K. (2000). Ethnic Networks in Women's Migration: A Comparative Study of Jewish and Italian Women in New York, 1870-1924. In KnÖrr, J., & Meier, B. (eds.). Women and Migration: Anthropological Perspectives. New York: St. Martin Press., 135 - 150.
Gold, S. J. (2001, January). Gender, Class, and Network: Social Structure and Migration Pattern Among Transnational Israeli. Global Networks, 1(1), 57 - 78.
Gruner-Domic, S. (2000). Strategic Narratives: Latin American Women as Social Actors of Their Biographies. In KnÖrr, J., &Meier, B. (eds.). Women and Migration: Anthropological Perspectives. New York: St. Martin Press, 249 - 266.
Gulati, L. (2006). Asian Women Workers in International Labour Migration: A an Overview. In Agrawal, A. (ed.). Migrant Women and Work. New Delhi: SAGE Publications India Pvt Ltd., 46 - 72.
He, Q., & Gerber, T.P. (2019, March). Origin - Country Culture, Migration Sequencing and Female Employment: Variations Among Immigrant Women in the United States. International Migration Review, 54(1), 233 - 261.
Huang, N. C. (1984). The Migration of Rural Women to Taipei. In Fawcett, J. T., Khoo, Siew- Ean, & Smith, P.C. (eds.) Women in The Cities of Asia: Migration and Urban Adaptation (pp. 247 – 268). Colorado: West View Press, Inc.
Hugo, G. (2004). International Migration in Southeast Asian Since World War II. In Ananta, A., &Arifin, E. N. (eds.). International Migration in Southeast Asia (pp. 28 – 70). Singapore: Utopia Press Pte Ltd.
Jolly, S., & Reeves, H. (2005). Gender and Migration: Overviewed Report. Brighton: Institute of Development Studies.
Kanal, M., & Rottman, S.B. (2021). Everyday Agency: Rethinking Refugee Women’s Agency in Specific Cultural Contexts. Frontiers in Psychology, (12). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.726729.
Kofman, E., Phizacklea, A., Raghuram, P., & Sales, R. (2000). Gender and International Migration in Europe: Employment, Welfare and Politics. London; New York: Routledge.
Koser, K. (2007). International Migration: A Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press.
Kribria, N. (1990, March). Power, Patriarchy, and Gender Conflict in The Vietnamese Immigrant Community. Gender and Society, 4(1), 9 - 24.
Lee, S., & Piper, N. (2013). Understanding Multiple Discrimination Against Labour Migrants in Asia. Berlin: Friedrich-Ebert-Stiftung.
Lévy, F., & Lieber, M. (2008, December). Northern Chinese Women in Paris: The Illegal Immigration Prostitution Nexus. Social Science Information, 47(4), 629 - 642.
Maggy L., C., Chan, A., Bradby, H., & Green, G. (2002, November – December). Chinese Migrant Women and Families in Britain. Women's Studies International Forum, 25(6), 607 - 618.
Man, G. (2004, June – July). Gender, Work and Migration: Deskilling Chinese Immigrant Women in Canada. Women's Studies International Forum, 27(2), 135 - 148.
Mill, M. B. (1997, February). Contesting The Margins of Modernity: Women, Migration, and Consumption in Thailand. American Ethnologist, 24(1), 37 - 61.
Mirchandani, K. (1999, October). Feminist Insight on Gendered Work: New Directions in Research on Women and Entrepreneurship. Gender, Work and Organization, 6(4), 224 - 235.
Morales, A. (2009). A Woman's Place is on The Street: Purposes and Problems of Mexican American Women Entrepreneurs. In Butler, J. S., Morales, A., & Torres, D. L. (eds.). An American Story: Mexican American Entrepreneurship & Wealth Creation. USA: Purdue University Press, 99 - 125.
Morokvasic, M. (1993, June). 'In and Out' of The Labour Market: Immigrant and Minority Women in Europe. New Community, 19(3), 459 - 483.
Mushaben, J. M. (2006, August). Thinking Globally, Integrating Locally: Gender, Entrepreneurship and Urban Citizenship in Germany. Citizenship Studies, 10(2), 203 - 227.
Oliveira, C. R. (2007). Understanding The Diversity of Immigrant Entrepreneurial Strategies. In Dana, L. P. (ed.). Handbook of Research on Ethnic Minority Entrepreneurship (pp. 61 – 82). Cheltenham; Northampton: Edward Elgar.
Paiewonsky, D. (2009). Feminization of International Labour Migration. Gender, Migration and Development Series Working Paper 1. Santo Domingo: United Nations International Research and Training Institute for the Advancement of Women (INSTRAW).
Parreñas, R. S. (2001). Servants of Globalization: Women, Migration and Domestic Work. California: Stanford University Press.
Peleikis, A. (2000). Female Identities in A “Globalized Village”: A Case Study of South Lebanese Migration to West Africa. In KnÖrr, J., &Meier, B. (eds.). Women and Migration: Anthropological Perspectives (pp. 63 – 79). New York: St. Martin Press.
Phizacklea, A. (1988). Entrepreneurship, Ethnicity, and Gender. In Westwood, S., & Bhachu, P. (eds.). Enterprising Women: Ethnicity, Economy, and Gender Relations. London: Routledge., 20 - 33.
Piper, N. (2004, July). Gender and Migration Policies in Southeast and East Asia: Legal Protection and Sociocultural Empowerment of Unskilled Migrant Women. Singapore Journal of Tropical Geography, 25(5), 216 - 231.
Piper, N. (2005). Gender and Migration. A Paper Prepared for The Policy Analysis and Research Programme of the Global Commission on International Migration.
Radcliffe, S. A. (1986, May). Gender Relations, Peasant Livelihood Strategies and Migration: A Case Study from Cuzco, Peru. Bulletin of Latin American Research, 5(2), 29 - 47.
Riaño, Y. (2005). Women on The Move to Europe: A Review of The Literature on Gender and Migration. In da Marroni, M.G., & Salgado, G. (eds). Latin American Diaspora: Migration within a Globalized World. Autonomous University of Puebla (Mexico) and Institute of Developing Economies, Japan External Trade Organization (Japan), 207 - 239.
Schultz, Wesley P., Unipan, John B., & Gamba, Raymond J. (2000, March). Acculturation and Ecological Worldview Among Latino Americans. The Journal of Environmental Education, 31(2), 22 - 27.
Scott, J. C. (1985). Weapons of the Weak: Everyday Forms of Peasant Resistance. New Haven and London: Yale University Press.
Siddiqui, T. (2003). Migration as A Livelihood Strategy of The Poor: The Bangladesh Case. The Paper for presenting at the Regional Conference on Migration, Development and Pro-Poor Policy Choices in Asia. Dhaka, Bangladesh, June 22 - 24, 2003.
Strauch, J. (1984). Women in Rural-Urban Circulation Networks: Implications for Social Structural Change. In Fawcett, J. T., Khoo, S., & Smith, P. C. (eds.) Women in the Cities of Asia: Migration and Urban Adaptation. Colorado: Westview Press, Inc., 60 - 77.
Troung, T. D. (1996, March). Gender, International Migration and Social Reproduction: Implications for Theory, Policy, Research and Networking. Asian and Pacific Migration Journal, 5(1), 27 - 52.
Trueba, H. T. (2002, November). Multiple Ethnic, Racial, and Cultural Identities in Action: From Marginality to A New Cultural Capital in Modern Society. Journal of Latinos and Education, 1(1), 7 - 28.
United Nations. (2020). International Migration 2020 Highlights. Retrieve December, 22, 2021, from https://www.un.org/en/desa/international-migration-2020-highlights.
Vertovec, S. (2003, September). Migration and Other Modes of Transnationalism: Towards Conceptual Cross-Fertilization. International Migration Review, 3(37), 641 - 665.
Wee, V., & Sim, A. (2004). Transnational Networks in Female Labour Migration. In Ananta, A., & Arifin, E. N. (eds.). International Migration in Southeast Asia. Singapore: Utopia Press Pte Ltd.
Westwood, S., & Bhachu, P. (1988). Introduction. In Westwood, S., &Bhachu, P. (eds.). Enterprising Women: Ethnicity, Economy, and Gender Relations. London: Routledge., 1 - 19.
Willis, K., & Yeoh, B. (2000). Introduction. In Willis, K., &Yeoh, B. (eds.). Gender and Migration. UK; USA: Edward Elgar Publishing, Inc., xi - xxii.
Wright, C. (1995). Gender Awareness in Migration Theory: Synthesizing Actor and Structure in Southern Africa. Development and Change, 26(4), 771 - 791.
Yeoh, Brenda, S. A., & Huang, S. (1998, March). Negotiating Public Space: Strategies and Styles of Migrant Female Domestic Workers in Singapore. Urban Studies, 35(3), 583 - 602.
_________. (2000, July – August). “Home” and “Away”: Foreign Domestic Workers and Negotiations of Diasporic Identity in Singapore. Women's Studies International Forum, 23(4), 413 - 429.
Zlotnik, H. (1995, June). Migration and The Family: The Female Perspective. Asian and Pacific Migration Journal, 4(2-3), 253 - 271.
