การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามหลักการจัดการเรียนรู้เชิงรุกร่วมกับแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปรากฎการณ์เป็นฐานตามขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ ACHIRA MODEL เพื่อพัฒนาความเข้าใจและเจตคติต่อปัญหาโลกร้อน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาความจำเป็นในการพัฒนารูปแบบการสอนตามหลักการจัดการเรียนรู้เชิงรุกร่วมกับการเรียนรู้โดยใช้ปรากฎการณ์เป็นฐาน 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการสอนตามหลักการจัดการเรียนรู้เชิงรุกร่วมกับการเรียนรู้โดยใช้ปรากฎการณ์ และ 3) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของพัฒนารูปแบบการสอนตามหลักการจัดการเรียนรู้เชิงรุกร่วมกับการเรียนรู้โดยใช้ปรากฎการณ์เป็นฐาน โดยพัฒนาความเข้าใจและเจตคติต่อปัญหาโลกร้อน โดยใช้การเลือกแบบเจาะจงกลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายจาก 4 โรงเรียนในภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศไทย จำนวน 130 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ 1) แบบสัมภาษณ์ความจำเป็นในการพัฒนารูปแบบการสอน 2) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ 3) กิจกรรมการจัดการเรียนรู้ 4) แบบวัดความเข้าใจ 5) แบบวัดเจตคติ และ 6) แบบประเมินความพึงพอใจ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยและพัฒนา (Research and Development: R&D) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการวิเคราะห์ค่าทีเทียบกับเกณฑ์ ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ควรมีความหลากหลาย เน้นการลงมือปฏิบัติจริง เชื่อมโยงกับปรากฏการณ์ในชีวิตประจำวัน และเปิดโอกาสให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง 2) รูปแบบการจัดการเรียนรู้ฯ ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) ขั้นตอนการสอน 6 ขั้น ตามขั้นตอนการเรียนรู้ ACHIRA MODEL ได้แก่ (1) สร้างความสนใจ (Attention) (2) ตรวจสอบความรู้ (Check) (3) การตั้งสมมติฐาน (Hypothesis) (4) สืบค้นข้อมูล (Inquiry) (5) จัดระเบียบความรู้(Reorganize) และ (6) ประเมิน (Assessment) 4) การวัดและประเมินผล โดยมีประสิทธิภาพของรูปแบบอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.75, S.D. = .128) และ 3) นักเรียนมีความเข้าใจต่อปัญหาโลกร้อนสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ตลอดจนนักเรียนมีเจตคติต่อปัญหาโลกร้อนของนักเรียนอยู่ในระดับมากที่สุด (
= 4.78, S.D. = .108) และนักเรียนมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการเรียนรู้โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (
= 4.65, S.D. = .173) เห็นได้ว่ารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามหลักการจัดการเรียนรู้เชิงรุกร่วมกับแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้ปรากฎการณ์เป็นฐานตามขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ ACHIRA MODEL มีประสิทธิผลในการส่งเสริมความเข้าใจ เจตคติ และความตระหนักต่อปัญหาโลกร้อนอย่างยั่งยืนในผู้เรียน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. ทัศนะและข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสารนวัตกรรมสังคมและการเรียนรู้ตลอดชีวิตเป็นทัศนะของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วยกับทัศนะเหล่านั้นและไม่ถือว่าเป็นความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
2. ความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความแต่ละบทเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน กรณีมีการฟ้องร้องเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงฝ่ายเดียว
3. ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียนและมหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์นได้รับการสงวนสิทธิ์ตามกฎหมาย การตีพิมพ์ซ้ำต้องได้รับอนุญาตโดยตรงจากผู้เขียนและมหาวิทยาลัยฟาร์อีสเทอร์นเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กรรณิการ์ ธรรมพานิชวงค์, กฤษฎ์เลิศ สัมพันธารักษ์ และ สวิสา พงษ์เพ็ชร. (2567, 10 พฤษภาคม). การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ กับเศรษฐกิจ: ตอนที่ 1 สถานการณ์และผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ. Puey Ungphakorn Institute for Economic Research. http://www.pier.or.th/pierspectives/002/
เจณิตตา จันทวงษา. (2565, 13 ธันวาคม). ไทยต้องสูญเสียอะไรบ้าง หากการแก้ปัญหาโลกรวนยังไปไม่ถึงไหน? https://www.the101.world/thailand-climate-policy/
ชนาธิป บุบผามาศ และ อุบลวรรณ ส่งเสริม. (2567). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดปรากฏการณ์เป็นฐานเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการจัดประสบการณ์ของนักศึกษาครู. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 19(2), 187-202. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/JSSRA/article/download/270546/182389/1110148
ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. (ม.ป.ป). ภาวะโลกร้อนส่งผลกระทบกับประเทศไทยอย่างไรบ้าง. https://climatecare.setsocialimpact.com/carethebear/article/detail/4
ตะวัน ไชยวรรณ และ กุลธิดา นุกูลธรรม. (2564). การจัดการเรียนรู้โดยใช้ปรากฏการณ์เป็นฐาน : การเรียนรู้แบบบูรณาการเพื่อส่งเสริมความรู้ของผู้เรียนในโลกแห่งความจริง. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 15(2), 251-263. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JournalGradVRU/article/download/246642/168302/893967
บัญญัติ ชำนาญกิจ. (2549). ทำไมจึงจําเป็นต้องจัดการเรียนรู้แบบใฝ่รู้ในระดับอุดมศึกษา. วารสารจัดการความรู้ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์, 1(1), 3-7.
ปราวีณยา สุวรรณณัฐโชติ. (2551). การเรียนเชิงรุก (Active Learning). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วารินท์พร ฟันเฟื่องฟู. (2567). การจัดการเรียนรู้โดยใช้ปรากฏการณ์เป็นฐานตามรูปแบบ READS ที่ส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน วิชาทักษะการพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ ชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพปีที่ 1. วารสารนิสิตวัง, 26(1), 87-94. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jonw/article/view/271061
วิสรุต สุวรรณสันติสุข, กนิษฐ์ ศรีเคลือบ และ สิวะโชติ ศรีสุทธิยากร. (2566). การพัฒนาเครื่องมือประเมินความรอบรู้เรื่องภูมิศาสตร์สำหรับนักศึกษาครู. วารสารการวัดผลการศึกษา สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา. 40(107). 97-108. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JEMEPTB/article/view/266087
สรายุธ รัศมี. (2567). การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้บูรณาการสื่อมัลติมีเดียเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์รายวิชาสังคมศึกษาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. วารสารสังคมศึกษาปริทรรศน์, 1(1), 53-65. https://so11.tci-thaijo.org/index.php/J_SSR/article/view/1104
สัญญา ภัทรากร. (2552). ผลการจัดการเรียนรู้อย่างมีชีวิตชีวาที่มีต่อความสามารถในการแก้ปัญหา และการสื่อสารทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่องความน่าจะเป็น. [วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ]. https://thesis.swu.ac.th/swuthesis/Sec_Ed/Phanthipha_T.pdf
อาทิตยา ไสยพร. (2566). ภาวะโลกร้อน – เปลี่ยนเสียงของเยาวชนให้กลายเป็นพลังเปลี่ยนโลก. https://www.educathai.com/knowledge/articles/624.
Agustina, D., & Mufit, F. (2023). Analysis of needs for design of teaching materials based on integrated cognitive conflict with augmented reality in thermodynamics. Journal of Innovative Physics Teaching, 1(2), 146–154. https://doi.org/10.24036/jipt/vol1-iss2/29
Aulia, I., Sujana, A, & Sunaengsih, C. (2024). Application of the climate kids interactive web to build understanding of concepts and environmental awareness of class VI students on global warming material. Jurnal Penelitian Pendidikan IPA, 10(1), 246–253. https://doi.org/10.29303/jppipa.v10i1.6386
Boston University Center for Teaching & Learning. (2025, July 21). Active learning. https://www.bu.edu/ctl/ctl_resource/active-learning-teaching-guide/
Butkatunyoo, O. (2018). Phenomenon based learning for developing a learner’s holistic views and engaging in the real world. Journal of Education Studies, 46(2). 348-465.
Edwards, S. (2016). Active Leaming in the Midlle Grades Classroom. Kindle Edition.
Halinen, I. (2018). The New Educational Curriculum in Finland. In M. Matthes, L. Pulkkinen, C. Clouder, & B. Heys (Eds). Improving the Quality of Childhood in Europe. Alliance Childhood European Network Foundation
Joyce, B., & Calhoun, E. (2024). Models of teaching. Taylor & Francis.
Keeves, J. P. (1997). Educational research, methodology, and measurement: An international handbook (2nd ed.). Pergamon Press.
Kurup, P. M., Levinson, R., & Li, X. (2021). Informed-Decision regarding global warming and climate change among high school students in the united kingdom. Canadian Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 21(1), 166–185. https://doi.org/10.1007/s42330-020-00123-5
Luecha, R., Deeprom, J., Suwansantisuk, W., A-Romchuen, J., & Karunasawat, K. (2023). Understanding of global climate crisis in digital era among social studies pre-service teachers: A case study of Srinakharinwirot University. In Itsarankura Na Ayudhaya, W. & Lee, KS. (Eds.). The Citizenship Education of The Digital Era. The 1st International Conference on The Citizenship Education of The Digital Era Proceeding (pp. 81-97).
Mahavijit, P. (2017). Learning innovation from Finland. The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology, 45(209). 40-45.
Mattila, P. & Silander, P. (2015). How to Create the School of the Future– Revolutionary thinking and design from Finland. Multprint.
Nuora, P., & Välisaari, J. (2019). Kitchen chemistry course for chemistry education students: Influences on chemistry teaching and teacher education – a multiple case study. Chemistry Teacher International, 2(1). 1-10. https://doi.org/10.1515/cti-2018-0021
Petty, G. (2004). Active Learning Work: the evidence. http://www.geoffpetty.com
Quinlan, K. M., Sellei, G., & Fiorucci, W. (2024). Educationally authentic assessment: Reframing authentic assessment in relation to students’ meaningful engagement. Teaching in Higher Education, 30(3), 1–18. https://doi.org/10.1080/13562517.2024.2394042
Saylor, J. G., Alexander, W. M., & Lewis, A. J. (1981). Curriculum Planning for Better Teaching and Learning. Holt, Rinehart and Winston.
Shenker, J.I. Goss, S.A. & Bernstein, D.A. (1996). Instructo’s Resource Manual for Psychology: Implementing Active Learning in the Classroom. http://s.psych/uiuc,edu/~jskenker/active,html
Silander, P. (2019). Phenomenon based learning. http://www.phenomenaleducation.info/phenomenon-based-learning.html
Smitina, A. (2021). Active learning methods in studies: Students’ opinions and experiences. Society. Integration. Education. Proceedings of the International Scientific Conference (pp. 631-641). https://doi.org/10.17770/sie2021vol1.6339
Wulandari, D., Hariyano, E., Supapto, N., Hidaayatullah, H. N., & Prahani, B. K. (2021). Profile of students' creative thinking skills on global warming material: Gender perspective in physics learning. Journal of Physics: Conference Series, 2110(1), 1-7.
Zhou, X., & Schofield, L. (2024). Using social learning theories to explore the role of generative artificial intelligence (AI) in collaborative learning. Journal of Learning Development in Higher Education, 30(30). 1-12. https://doi.org/10.47408/jldhe.vi30.1031
