การวิจัยเชิงบูรณาการแบบองค์รวมเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย
บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน ด้วยวิธีการเชิงปริมาณ และวิธีการเชิงคุณภาพ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย และศึกษาความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ 2)เพื่อกำหนดกิจกรรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายโดยการวิจัยเชิงบูรณาการแบบองค์รวม 3)เพื่อศึกษาผลการจัดกิจกรรมการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มตัวอย่างแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 การศึกษาเชิงปริมาณ เป็นนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย จังหวัดสระบุรี สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 4 จำนวน 620 คน เครื่องมือที่ใช้เก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามประมาณค่า 5 ระดับ ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น และกลุ่มที่ 2 การศึกษาเชิงคุณภาพ โดยคัดเลือกนักเรียนจำนวน 30 คนแบบเจาะจงตามเงื่อนไขที่กำหนด ทดลองใช้กิจกรรม เครื่องมือที่ใช้เก็บข้อมูลเป็นแบบวัดทักษะชีวิตจำนวน 60 ข้อ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ วิเคราะห์ค่าสถิติพื้นฐาน ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติขั้นสูง วิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันองค์ประกอบของทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1.ผลการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสอง ทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายพบว่าค่า ไค –กำลังสอง (c2) เท่ากับ 21.60 , ระดับความน่าจะเป็น (p) เท่ากับ .6587 ค่าดัชนีรากกำลังสองเฉลี่ยของค่าความแตกต่างโดยประมาณ (RMSEA) เท่ากับ .00 และค่าดัชนีอื่นๆ เป็นไปตามเกณฑ์กำหนด แสดงว่าโมเดลมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์
- การพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โดยใช้กระบวนการของการวิจัยเชิงบูรณาการแบบองค์รวม ซึ่งได้กิจกรรม จำนวน 8 กิจกรรม คือ1) กิจกรรมวงดนตรีธรรมชาติ 2) กิจกรรมข้ามเส้น 3) กิจกรรมคว้าจุดหมาย 4) กิจกรรม What do you do 5) การวิ่งเปี้ยวอารมณ์ 6) กิจกรรมไม่โกรธ ไม่กลัว 7) กิจกรรมสื่อสารเจ้าปัญหา และ 8) กิจกรรมปิดตาหาของ
ผลการจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายแต่ละองค์ประกอบ มีจุดเด่นดังต่อไปนี้ 1) การตระหนักรู้และเห็นคุณค่าในตนเองและผู้อื่น นักเรียนมีความสุขสนุกสนานในการดำเนินกิจกรรม 2) การคิดวิเคราะห์ตัดสินใจและแก้ปัญหาได้อย่างสร้างสรรค์ นักเรียนมีความสุข สนุกกับการได้รับการพัฒนา การคิดวิเคราะห์ การตัดสินใจ และแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ 3) การจัดการอารมณ์และความเครียด นักเรียนสามารถแสดงอารมณ์และจัดการอารมณ์ของตนเองในกิจกรรมได้ รวมทั้งสามารถเข้าใจอารมณ์และการแสดงอารมณ์ของผู้อื่นได้ถูกต้อง 4) การสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น นักเรียนเห็นคุณค่าของการสื่อสารว่าสามารถสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น นักเรียนเห็นคุณค่าของการสื่อสารว่าสามารถสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น การสื่อสารที่ดีก่อให้เกิดความร่วมมือร่วมใจในหมู่คณะทำให้งานสำเร็จ
เอกสารอ้างอิง
กฤษณา ปัญญา. (2552). การสร้างแบบวัดทักษะชีวิตของนักเรียนในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตร์มหาบัณฑิต, สาขาวิชาการวัดและประเมินผลการศึกษา, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
กาญจนา วัฒายุ. (2548). การวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา. กรุงเทพฯ: ธนพรการพิมพ์
ชนัดดา เทียนฤกษ์. (2557). การพัฒนาโมเดลการวัดทักษะชีวิตและอาชีพของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในศตวรรษที่ 21. วิทยานิพนธ์ ค.ม.(วิธีการวิจัยการศึกษา), กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ถ่ายเอกสาร.
ไชยันต์ สกุลประเสริฐ. (2556). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน. วารสารจิตวิทยาคลินิก. 44(1)
ทิศนา แขมมณี. (2551). รูปแบบการเรียนการสอน : ทางเลือกที่หลากหลาย (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นงนภัส คู่วรัญญู เที่ยงกมล. (2554). การวิจัยเชิงบูรณาการแบบองค์รวม (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ .สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปานทอง อังคณิตย์. (2558). การเสริมสร้างทักษะนักเรียน ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม. วิทยานิพนธ์ ปร.ด.(การบริหารการศึกษา), บุรีรัมย์: บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยราชภัฎบุรีรัมย์.
ภูริวรรษ คำอ้ายกาวิน. (2557). การนำเสนอกลยุทธ์การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตที่จำเป็นสำหรับเด็กด้อยโอกาสในการเสริมสร้างการยอมรับเป็นสมาชิกของสังคม. วิทยานิพนธ์ ค.ด.(พัฒนศึกษา), กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มนลดา กล่อมแก้ว. (2555). การสร้างแบบวัดทักษะชีวิตสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย สังกัดสักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1 กรุงเทพมหานคร. ปริญญานิพนธ์ กศ.ม. (การวัดผลการศึกษา), กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
รมณภัทร กตตน์วงศกร. (2557). การศึกษาผลการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบางจาก (โกมลประเสริฐอุทิศ) สำนักงานเขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร. สารนิพนธ์ กศ.ม.(การบริหารการศึกษา), กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. ถ่ายเอกสาร.
วัฒนา ระงับทุกข์. (2542). แผนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง. กรุงเทพฯ : แอลทีเพรสจำกัด.
วารินท์พร ฟันเฟื่องฟู. (2558). การวิเคราะห์องค์ประกอบเพื่อการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. วิทยานิพนธ์ ปร.ด.(หลักสูตรและการสอน), มหาวิทยาลัยราชภัฎวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์.
ศักดิ์ชาย สิกขา. 2545. AIC : การจัดประชุมแบบมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนา. อุบลราชธานี : สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
ศักดิ์นคร สีหอแก้ว. (2557). รูปแบบการสอนเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (การวิจัยและพัฒนาทางการศึกษา), พิษณุโลก: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ศรีเรือน แก้วกังวาน. (2542). จิตวิทยาการชีวิตทุกช่วงวัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สิริพัชร์ เจษฎาวิโรจน์. 2546. การจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการ. กรุงเทพฯ: บุ๊ค พอยท์.
สุดาภัทร ประดับแก้ว. (2557). ผลของการจัดโปรแกรมทักษะชีวิตที่มีต่อความสามารถในการจัดการอารมณ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วิทยานิพนธ์ ค.ม.(สุขศึกษาและพลศึกษา), กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อนงค์รัตน์ รินแสงปิน. (2558). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมเพื่อเสริมสร้างทักษะชีวิตให้กับแกนนำเด็กและเยาวชนตำบลหลวงใต้. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาการศึกษาและการแนะแนว, คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎลำปาง.
American Psychology Association. (2006). Controlling Anger: Before It Controls You. Retrieved September 26, 2006, from http://www.apa.org/topics/controlanger.html
Bandura, A. (1997). Social Learning Theory. Engle woods Cliffs, N.J.:Prentice -Hall.
Baumeister, Roy F.; Heatherton, Todd F.;& Tice, Dianne M. (1994). Losing Control:
How and WhyPeople Fail at Self-Regulation.New York: Academic Press.
Bender, C. J., & Getruida. (2002). A Life Skills Programmed for Learners in the Senior.
Coon, Dennis. (1997). Essential of Psychology: Exploration and Application. 5th ed. London: West Publishing.
Corey, Gerald. (2005).Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy. 7th ed. International Student Edition. California: Thomson Brooks/Cole Inc.
Cronbach, Lee. J. (1990) . Essentials of Psychology Testing. 5th ed. New York : Harper Collins Publishers Inc.
De Jong, T. (1995). Proposed General Guidelines for a Life skills CurriculumFramework. Johannesburg: Centre for Education Policy Development.
Dryden, Windy. (1999). Person-Centered Counseling in Action. London: SAGE Publications.
Eccles, J. S. (1999). The development of children ages 6 to14. The Future of Children When, 2(9), 30-44.
Faupel, Adrian ; Herrick, Elizabeth ;& Sharp, Peter. (1998). Anger Management: A Practical Guide. London: David Fulton Publishers.
Focusing Resource on Effective School Health. (2002). Gates, Ann Q.; et al. (1999). A Cooperative Model for Orienting Students to
Gazda, G. M.; Childers, W. C.; & Brooks, D. K. (1987). Foundations of Counselingand Human Services. New York: McGraw-Hill.
Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. New York: Bantum Books.
Griffin, K. W., & Botvin, G. J. (2003). Effectiveness of a Universal Drug Abuse Prevention Approach for Youth at High Risk for Substance Use Initiation.
Hair, J. F., et al. (1998). Multivariate Data Analysis. (5thed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Jessor, Richard; Donovan, E. J.;& Costa, France M. (1991). BeyondAdolescence Problem Behavior and Young Adult Development. New York:Cambridge University Press.
Kalat, James W. (1999). Introduction to Psychology. New York: Brooks / Cole.
Mangrulkar; L., Whitman, C. V., & Posner, M. (2001). Life skills Approach to Child and Adolescent Health Human Development. Washington, DC: Education Development Center, Inc.
Miller, M. (1998). Self-assessment as a specific strategy for teaching the gifted Learning disabled. Journal for the Education of the Gifted. 178-188.
Rosenbaum, Michael. (1980, January). “A Schedule for Assessing Self-Control Behavior, Preliminary Finding,” Behavior Therapy.11: 109-121.
Schumacker, R. E.: & Lomax R. G. (1996). A beginner’s Guide to Structual Equation Modeling. Mahwah, New Jersey : Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
