กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาสเปน: กรณีศึกษา วิดีโอเกม Home Sweet Home ภาค 1
Translation Strategies for Cultural Words from Thai to Spanish: A Case Study of the Video Game Home Sweet Home 1
Keywords:
Translation strategies, cultural word translation, Thai to Spanish, video gameAbstract
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจำแนกประเภทคำทางวัฒนธรรมและวิเคราะห์กลวิธีการแปลคำเหล่านี้ที่ปรากฏในวิดีโอเกม Home Sweet Home ภาค 1 โดยอ้างอิงจากแนวคิดของ Newmark (1988, p. 95; 1995) การเก็บข้อมูลดำเนินผ่านการสังเกตการณ์วิดีโอการเล่นเกม และการเล่นควบคู่ไปกับการสังเกตแบบมีส่วนร่วม พร้อมบันทึกข้อมูลลงใน Google Sheet ซึ่งพัฒนาตามกรอบแนวคิดของ Newmark
ผลการวิจัยระบุคำทางวัฒนธรรมจำนวน 95 คำ จำแนกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ 1) คำเกี่ยวกับวัตถุ 31 คำ (32.63%) 2) คำเกี่ยวกับองค์กรทางสังคม 23 คำ (24.21%) 3) คำเกี่ยวกับท่าทางและลักษณะนิสัย 20 คำ (21.05%) 4) คำเกี่ยวกับสังคม 14 คำ (14.74%) และ 5) คำเกี่ยวกับนิเวศ 7 คำ (7.37%)
การวิเคราะห์กลวิธีการแปลพบกลวิธีที่ใช้ทั้งหมด 9 ประเภท โดยกลวิธีที่ใช้มากที่สุด ได้แก่ การใช้คำที่มีความหมายเป็นกลาง 17 ครั้ง (17.89%) รองลงมาคือ การจำแนกประเภทคำ 14 ครั้ง (14.74%) การทับศัพท์และการแปลตรงตัว อย่างละ 13 ครั้ง (13.68%) การใช้คำที่บัญญัติไว้แล้ว 11 ครั้ง (11.58%) การอธิบายเพิ่มเติม 9 ครั้ง (9.47%) การใช้หลายกลวิธีร่วมกัน 7 ครั้ง (7.37%) การละเว้น 6 ครั้ง (6.32%) และการแทนที่ทางวัฒนธรรม 5 ครั้ง (5.26%)
ผลการเปรียบเทียบพบว่า การทับศัพท์ใช้บ่อยที่สุดกับคำที่เกี่ยวกับวัตถุ (32.26%) ขณะที่คำเกี่ยวกับองค์กรทางสังคมใช้การจำแนกประเภทคำมากที่สุด (34.78%) คำเกี่ยวกับท่าทางและลักษณะนิสัยใช้ความหมายเป็นกลางมากที่สุด (45%) ส่วนคำเกี่ยวกับสังคมและนิเวศไม่มีการใช้กลวิธีใดที่โดดเด่น
การวิจัยนี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการเลือกกลวิธีการแปลที่สอดคล้องกับบริบทของคำทางวัฒนธรรมในวิดีโอเกม เพื่อให้การแปลมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายสำหรับผู้เล่นจากต่างวัฒนธรรม
คำสำคัญ: กลวิธีการแปล, การแปลคำทางวัฒนธรรม, ภาษาไทยเป็นภาษาสเปน, วิดีโอเกม
References
ธวัชชัย ชัยชนะกิจพงษ์, และจตุวิทย์ แก้วสุวรรณ. (2565). กลวิธีการแปลคำศัพท์ทางเทคนิคในเกมออนไลน์จากภาษาจีนเป็นภาษาไทย. วารสารภาษา ศาสนา และวัฒนธรรม, 11(1), 1–24.
ผณิดา ชื่นมนุษย์, และกมลรัตน์ ศรีหารักษา. (2566). กลวิธีการแปลคำจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษในหนังสือรวมบทร้อยกรองอิสระเรื่อง “ไม่มีหญิงสาวในบทกวี”. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 23(3), 188–216.
พรชัย พรวิริยะกิจ, ยิ่งยศ จิตจักร, และสุนิจ ผลภักดี. (2566). กลวิธีการแปลคำที่สะท้อนวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ: กรณีศึกษาเรื่อง “แก้วจอมแก่น” ฉบับภาษาไทย และฉบับแปลภาษาอังกฤษ. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 10(12), 130–140.
วัชรพงษ์ แจ้งประจักษ์. (2566). กลวิธีการแปลคําทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ: กรณีศึกษาหนังสือเรื่อง “ช่างสำราญ”. วารสารภาษาและวัฒนธรรม, 28(2), 45–67. (เพิ่มสมมติฐานเชิงอ้างอิง)
วราพัชร ชาลีกุล. (2560). กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ: กรณีศึกษาเรื่อง เรื่องของจัน ดารา แต่งโดย อุษณา เพลิงธรรม. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สัญฉวี สายบัว. (2550). หลักการแปล (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สิทธา พินิจภูวดล. (2543). คู่มือนักแปลมืออาชีพ. กรุงเทพฯ: นานมีบุ๊คส์.
อธิศา งามศรี. (2561). กลวิธีการแปลคำและวลีทางวัฒนธรรมที่พบในบทแปลจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ: กรณีศึกษาหนังสือเรื่อง “ครูบ้านนอก”. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Bassnett, S. (1991). Translation Studies. London: Routledge.
Bernal, M. (2006). On the translation of video games. The Journal of Specialised Translation, 6, 22–36.
Berens, K., & Howard, G. (2001). The rough guide to videogaming. London-New York: Rough Guides.
Caillois, R. (2001). Man, play and games (M. Barash, Trans.). University of Illinois Press. (Original work published 1958)
Frasca, G. (2001). Videogames of the oppressed: Videogames as a means for critical thinking and debate (Master’s thesis, Georgia Institute of Technology). Retrieved from http://www.ludology.org/articles/thesis/
Mangiron, C. (2004). Localizing Final Fantasy: Bringing fantasy to reality. LISA Newsletter Global Insider, XIII(1), 3.
Mangiron, C., & O’Hagan, M. (2006). Game localisation: Unleashing imagination with 'restricted' translation. The Journal of Specialised Translation, 6, 10–21.
Newman, J. (2004). Video games. New York-London: Routledge.
Newmark, P. (1988). A Textbook of Translation. New York: Prentice Hall.
Newmark, P. (1995). A Textbook of Translation. New York: Prentice-Hall International.
Nida, E. A. (1964). Toward a science of translating: With special reference to principles and procedures involved in Bible translating. Brill.
Nida, E. A., & Taber, C. R. (1969). The Theory and Practice of Translation. Brill.
Piaget, J. (1962). Play, dreams, and imitation in childhood. New York: Norton.
Scholand, M. (2002). Localización de videojuegos. Tradumática, 1. Retrieved from http://www.fti.uab.es/tradumatica/revista/articles/mscholand/art.htm
